nesigàdu nesicàu
nesigàre nesicàre
nesíre , vrb: niscire,
nisire,
nisiri,
nissire Definitzione
sonare su nare, su nasu, innisire su mucu
Sinònimos e contràrios
inniscire,
ischisciare,
ischiscire,
mucai,
sinire
Frases
nesíresi su nasu ◊ sos mucadoredhos sunt fatos pro nisire ◊ nísidi su mucu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se moucher
Ingresu
to blow one's nose
Ispagnolu
sonarse,
limpiarse las narices
Italianu
soffiarsi il naso
Tedescu
sich schneuzen,
sich die Nase putzen.
néspua, néspula , nf Definitzione
genia de mata a fògia larga meda e longa, a punta, e frutu (upm) agiummai cantu una nughe, grogo candho est cotu, de sabore unu pagu aghedu ma druche, cun sèmene matucu, unu de is primos frutuàrios noos in beranu / àtera creze de n. = néspula de zerru o sarda (Mespilus germanica); n. ciampone = n. de su Giapone
Terminologia iscientìfica
frt, Eryobotrya japonica
Ètimu
ltn.
*nespila po mespila
Tradutziones
Frantzesu
néflier,
nèfle
Ingresu
medlar (tree)
Ispagnolu
níspero
Italianu
nèspolo,
nèspola
Tedescu
Mispel,
Japanische Mispel.
nespulàrgiu , nm Definitzione giardinu prantau a néspulas.
nessàrgiu, nessàrzu nassàrgiu
néssi nénsi
néssia néschia
néssis nénsi
néssiu , agt, nm Definitzione
nau de ccn., chi o chie no est bonu a nudha, fatu e lassau, de pagu abbilidade
Sinònimos e contràrios
acinnessi,
bovo,
cartzellete,
casticau,
dissalliu,
iltrudhadu,
innangaradu
Ètimu
spn.
necio
Tradutziones
Frantzesu
de rien,
incapable
Ingresu
unfit,
incompetent
Ispagnolu
incapaz,
inepto
Italianu
dappòco,
inètto
Tedescu
untüchtig,
nichtsnutzig,
Nichtskönner,
Stümper.
nessúne nesciúne
nessúnu nensúnu
nèta , nf Definitzione
fémina fígia de una sorre, o de unu frade, de una fígia o fígiu, de unu fradile o sorresta (po nàrrere is prus de acanta)/ min. netichedha, netixedha
Frases
ti pertzeto, neta istimada, contadhu a is fígios tuos, po tènnere sèmpere presente su connotu! ◊ a sa tia li daet cara sa neta ◊ nosu seus tziu e neta ◊ sa mama de Bannedhu no ndh'istabat in sa beste de sa cuntentesa pro sa nàschia de sa netichedha ◊ Pissentica dhi fut neta, filla de su fillu
Terminologia iscientìfica
ptl
Ètimu
ltn.
nepta
Tradutziones
Frantzesu
nièce,
petite-fille
Ingresu
niece (she)
Ispagnolu
nieta
Italianu
nipóte
Tedescu
Nichte.
netàre , vrb: netiare Definitzione
fàere netu, illimpiare
Sinònimos e contràrios
innetare,
pulire
| ctr.
allodrigai,
imbrutai
Frases
sa mama, netendhe sa persone, a sos ninnos lis dat basos e consizos
Ètimu
itl.
nettare
Tradutziones
Frantzesu
nettoyer
Ingresu
to clean
Ispagnolu
limpiar
Italianu
pulire
Tedescu
putzen,
saubermachen.
netèsa , nf Definitzione
su èssere o abbarrare netu, límpios
Sinònimos e contràrios
limpidore,
pulidesa
| ctr.
brutesa
Frases
tocat a pessare a sa netesa de sas manos innantis de manigare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
propreté
Ingresu
cleaning
Ispagnolu
limpieza
Italianu
pulizìa
Tedescu
Sauberkeit.
netiàre netàre
netighèdha, netixèdha , nf Definitzione
neta pitica, pipia
Tradutziones
Frantzesu
petite-fille,
nièce
Ingresu
little niece (she)
Ispagnolu
nieta pequeña
Italianu
nipotina
Tedescu
kleine Nichte.
nétu , agt Definitzione
chi no portat malesa, muga, brutore, àliga; nau de su fàere, de sa cusciéntzia, chi no tenet pecos, cosas de si pentire, vítzios, fatas malas de si fàere perdonare
Sinònimos e contràrios
lígiu 1,
límpidu
/
onestu
| ctr.
brutu,
cadhóciu,
mugosu
Maneras de nàrrere
csn:
èssere n. de pecados = chi no tenet pecados, chentza gàrrigos de cusséntzia; èssere n. de fizos = no tènniri fillus nudha; paris n. = logu aici bonu chi no dhoi at nudha de podi fai arrúiri; triballu n. = chi no dhoi at de s'imbrutai; dinari n. = guadàngiu, dinai de contai e bastat, a billetus, foras totu is ispesas, fintzas guadangiau cun pagu trabballu, sentz'e s'imbrutai; n. chei s'oro = fintzas luxenti de cantu est límpiu, netu meda
Frases
su trigu como chi est purgadu e samunadu est netu ◊ sa robba neta cheret prantzada e remonida ◊ sa carrela est neta ca l'apo mundhada
2.
fizu nostru est netu de istravíscios e de giogos ◊ sos pecos chi apo no dent èssere medas, ma de su totu, tzertu, no so netu ◊ est mortu chin s'ànima neta de pecas ◊ nos cheret s'ànima neta de culpas e impuridade
3.
sos iscontriados trambucant a sole altu in su paris netu ◊ menzus chi serba carchi zoronada chi no a che bogare su dinari netu pro nos fàghere s'ozu ◊ su professore za est triballu netu, no est che a fàghere su pastore o su mastru de muru!
Tradutziones
Frantzesu
propre,
pur
Ingresu
clean
Ispagnolu
limpio
Italianu
pulito,
lìmpido,
móndo,
scévro,
puro
Tedescu
sauber,
rein.