A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ni 1 ndhe

nía ní

niàbi , nm, nf: niale, niali, nidale, nidali, nindale Definitzione logu o aprigu a bisura de niu inue sa pudha criat, inue frochit is oos; s'ou (o fintzes una code tundha) chi si ponet o si lassat in su criadórgiu po chi sa pudha abbarret a criare; fintzes su pudhighinedhu chi naschit de s'ou frochiu Sinònimos e contràrios nidicali Maneras de nàrrere csn: lassare su niale (nau de ccn.)= lassai arrastu, dannu, dépidu; èssere o istare che pudha chentza nidale = scinitzosu, orioladu, a s'inghíria inghíria Frases frucendi innòi? Castit ca custa no est sa niali! ◊ pòneli su nidale, a sa pudha, ca no bi criat, sinono! 3. una frusa de nidales de anatre aiat pérditu sa mama e fit intrata piulanne annanne dae un'ala a s'àtera (A.Pau) 4. in Sardigna dóminant impresàrios e industriales sistemados che pudha in sos niales! (N.Murtas) Ètimu ltn. nidale Tradutziones Frantzesu nichet Ingresu nesting-place Ispagnolu nidal Italianu éndice, nidiàndolo Tedescu Nestei.

niaciàda , nf Definitzione su niaciae, frocadedha de pagu contu, de frochighedha fine.

niaciàe , vrb Definitzione fàere niàciu, frocare a frochighedha fine, pitichedha.

niàciu , nm: niatzu Definitzione ranzola, frochighedha fine; fintzes nie, nau candho ndh'at fatu o ndh'est faendho meda Frases no nci ant a èssi prus beranus chen'e soli e càrrigus de niatzu Ètimu srd.

niacòa , nf Definitzione genia de pigione Sinònimos e contràrios codilonga, coeta, coisàida, isposita, madiscedha, tzantzigadita Terminologia iscientìfica pzn. Ètimu is

niàda , nf: niara Definitzione logu inue is pudhas criant, su niu po criare; fintzes niu de fromiga, tana Sinònimos e contràrios criadórgiu / tana Frases arrigordadidha de ndi arrigolli is ous de sa niara! 2. lah, una niada de frommiga niedha acanta a sa mata dhoi at! ◊ ingunis dhui at una niada de topis Ètimu srd.

niàda 1 , nf, nm: niadu 2, nibada, nivata Definitzione su frocare, fàere nie, ma fintzes fritu meda Sinònimos e contràrios fiocada, niadura / nibera Frases est fiochendhe meda: custa essit niada de sas mannas! ◊ tra una ghidhighia e una nibada, su tempus fit colandhe ◊ morzeit sa robba de sa niada manna in cuss'altura ◊ no l'apo a ilmentrigrare mai po cantu duro s'annu de su niadu mannu! 2. inoghe che at sole, ma in cuss'umbrinu bi est sa niada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chute de neige Ingresu snowfall Ispagnolu nevada Italianu nevicata Tedescu Schneefall.

niàdu , pps, agt: nibau, niau Definitzione de niare; nau de logu, chi est carragiau de nie, chi est fridu che nie Sinònimos e contràrios fiocadu / astragau, fridu Frases at niadu pagu, ocannu 2. in montes est totu niadu ◊ sicomente fit nibau, sos amicos ant fatu botzas de nibe ◊ bido s'abba iscantada currendhe dae sas cristas niadas ◊ bentu fritu torresit, astraore, e sas serras niadas si fint bidas (P.Sulis)◊ daghi su logu est niau est perigulosu a s'orrúere 3. callentadi, portas sos pes niaos coment'e duos cantos de astrau!◊ sa pitzinna giuchet sos càvanos nivatos de pódhine Tradutziones Frantzesu neigé, enneigé Ingresu snowed, snow-clad Ispagnolu nevado Italianu nevicato, innevato Tedescu schneebedeckt, verschneit.

niàdu 1 neàdu

niàdu 2 niàda 1

niadúra , nf Definitzione su niare Sinònimos e contràrios fiocada, niada 1 Ètimu srd.

niàe, niài , vrb: niare, niari, nibare, nivare Definitzione betare o fàere nie, froca / 3ˆp. sing. cong. pres. niet (= niet de nàrrere puru) Sinònimos e contràrios fiocare, solai, tadhainare Maneras de nàrrere csn: nàrrerendhe cantu proet e nivat, a ccn. = pònnerendhe male meda; nivare a minuzu = betare frochita minuda; nianno a podere = frochendhe aira, cràdiu, a froca carca Frases est niendhe e ponet pizu puru ca est fritu meda ◊ custu iberru, at cumintzau a nibare no la finiat prus! ◊ ocannu at niadu pagu ◊ sa die aviat nivau meda e bi fit su nive in totuve ◊ custus annus no at niau nudha 2. sas pentzimmalas a Caterina ndhe li aviant nau cantu proet e nivat! Terminologia iscientìfica tpm Ètimu ltn. nivare Tradutziones Frantzesu neiger Ingresu to snow Ispagnolu nevar Italianu nevicare Tedescu schneien

niàle, niàli niàbi

niàra niàda

niàre niàe

niàrgiu , nm: niarzu Definitzione logu inue faet o abarrat su nie; fintzes chie arregollet su nie de chistire Sinònimos e contràrios nibera 2. zughiat su pitzete biancu chei sos niarzos d'Ennargentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu névé Ingresu snowfield Ispagnolu ventisquero, nevero Italianu nevàio Tedescu Schneefeld.

niàri niàe

niàrzu niàrgiu