ni 1 ndhe
nía ní
niàbi , nm, nf: niale,
niali,
nidale,
nidali,
nindale Definizione
logu o aprigu a bisura de niu inue sa pudha criat, inue frochit is oos; s'ou (o fintzes una code tundha) chi si ponet o si lassat in su criadórgiu po chi sa pudha abbarret a criare; fintzes su pudhighinedhu chi naschit de s'ou frochiu
Sinonimi e contrari
nidicali
Modi di dire
csn:
lassare su niale (nau de ccn.)= lassai arrastu, dannu, dépidu; èssere o istare che pudha chentza nidale = scinitzosu, orioladu, a s'inghíria inghíria
Frasi
frucendi innòi? Castit ca custa no est sa niali! ◊ pòneli su nidale, a sa pudha, ca no bi criat, sinono!
3.
una frusa de nidales de anatre aiat pérditu sa mama e fit intrata piulanne annanne dae un'ala a s'àtera (A.Pau)
4.
in Sardigna dóminant impresàrios e industriales sistemados che pudha in sos niales! (N.Murtas)
Etimo
ltn.
nidale
Traduzioni
Francese
nichet
Inglese
nesting-place
Spagnolo
nidal
Italiano
éndice,
nidiàndolo
Tedesco
Nestei.
niaciàda , nf Definizione su niaciae, frocadedha de pagu contu, de frochighedha fine.
niaciàe , vrb Definizione fàere niàciu, frocare a frochighedha fine, pitichedha.
niàciu , nm: niatzu Definizione ranzola, frochighedha fine; fintzes nie, nau candho ndh'at fatu o ndh'est faendho meda Frasi no nci ant a èssi prus beranus chen'e soli e càrrigus de niatzu Etimo srd.
niacòa , nf Definizione genia de pigione Sinonimi e contrari codilonga, coeta, coisàida, isposita, madiscedha, tzantzigadita Terminologia scientifica pzn. Etimo is
niàda , nf: niara Definizione logu inue is pudhas criant, su niu po criare; fintzes niu de fromiga, tana Sinonimi e contrari criadórgiu / tana Frasi arrigordadidha de ndi arrigolli is ous de sa niara! 2. lah, una niada de frommiga niedha acanta a sa mata dhoi at! ◊ ingunis dhui at una niada de topis Etimo srd.
niàda 1 , nf, nm: niadu 2,
nibada,
nivata Definizione
su frocare, fàere nie, ma fintzes fritu meda
Sinonimi e contrari
fiocada,
niadura
/
nibera
Frasi
est fiochendhe meda: custa essit niada de sas mannas! ◊ tra una ghidhighia e una nibada, su tempus fit colandhe ◊ morzeit sa robba de sa niada manna in cuss'altura ◊ no l'apo a ilmentrigrare mai po cantu duro s'annu de su niadu mannu!
2.
inoghe che at sole, ma in cuss'umbrinu bi est sa niada!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chute de neige
Inglese
snowfall
Spagnolo
nevada
Italiano
nevicata
Tedesco
Schneefall.
niàdu , pps, agt: nibau,
niau Definizione
de niare; nau de logu, chi est carragiau de nie, chi est fridu che nie
Sinonimi e contrari
fiocadu
/
astragau,
fridu
Frasi
at niadu pagu, ocannu
2.
in montes est totu niadu ◊ sicomente fit nibau, sos amicos ant fatu botzas de nibe ◊ bido s'abba iscantada currendhe dae sas cristas niadas ◊ bentu fritu torresit, astraore, e sas serras niadas si fint bidas (P.Sulis)◊ daghi su logu est niau est perigulosu a s'orrúere
3.
callentadi, portas sos pes niaos coment'e duos cantos de astrau!◊ sa pitzinna giuchet sos càvanos nivatos de pódhine
Traduzioni
Francese
neigé,
enneigé
Inglese
snowed,
snow-clad
Spagnolo
nevado
Italiano
nevicato,
innevato
Tedesco
schneebedeckt,
verschneit.
niàdu 1 neàdu
niàdu 2 niàda 1
niàe, niài , vrb: niare,
niari,
nibare,
nivare Definizione
betare o fàere nie, froca / 3ˆp. sing. cong. pres. niet (= niet de nàrrere puru)
Sinonimi e contrari
fiocare,
solai,
tadhainare
Modi di dire
csn:
nàrrerendhe cantu proet e nivat, a ccn. = pònnerendhe male meda; nivare a minuzu = betare frochita minuda; nianno a podere = frochendhe aira, cràdiu, a froca carca
Frasi
est niendhe e ponet pizu puru ca est fritu meda ◊ custu iberru, at cumintzau a nibare no la finiat prus! ◊ ocannu at niadu pagu ◊ sa die aviat nivau meda e bi fit su nive in totuve ◊ custus annus no at niau nudha
2.
sas pentzimmalas a Caterina ndhe li aviant nau cantu proet e nivat!
Terminologia scientifica
tpm
Etimo
ltn.
nivare
Traduzioni
Francese
neiger
Inglese
to snow
Spagnolo
nevar
Italiano
nevicare
Tedesco
schneien
niàle, niàli niàbi
niàra niàda
niàre niàe
niàrgiu , nm: niarzu Definizione
logu inue faet o abarrat su nie; fintzes chie arregollet su nie de chistire
Sinonimi e contrari
nibera
2.
zughiat su pitzete biancu chei sos niarzos d'Ennargentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
névé
Inglese
snowfield
Spagnolo
ventisquero,
nevero
Italiano
nevàio
Tedesco
Schneefeld.
niàri niàe
niàrzu niàrgiu