pertèsa paltèsa
pertesàre , vrb Definition
perricare o abbetiare po interessu, torracontu, fàere o su si fàere sa parte, is partes (aus. àere)
Translations
French
prendre parti pour qqn.qqch
English
to side (with)
Spanish
tonar partido (por)
Italian
parteggiare
German
Partei nehmen.
pértia , nf: pértiga Definition
nae o cambu de linna noàdile, deretu, longu; canna de bide; su cambighedhu fine de pònnere a iferta, innestandho; bacheta / min. pertiedha, pertighita
Synonyms e antonyms
béltiga,
fuste,
scrichiola,
tràica
Idioms
csn:
pértia príngia = chi bogat frutu, de frutu, sa prus in punta de sas duas de una puda; pértia furada, pértia ciurpa = casidhada, a latzu de cani, canna de bide interrada a betare raighinas chentza ndhe la segare dae su fundhu, prantada a fundhu betadu; pértia imbrabia = chi at bogadu brabas, raighinas subra subra; pértia de istrúmbulu = su bàculu de su foete; pértia ispinada = puntorzu; pàrriri pilloni in punt'e pértia = che puzone in nae, che sétidu in punta de ispidu, sempre apunta a tucare, nadu fintzas de pessone chi no tenet frimmesa, sempre prontu a cambiare idea; andai che pudha in pértia = a trevessu, a ziru; pigai a ccn. a pertiedha = a frunza in culu, a trubbu, de malu betu, cumandhèndhelu sempre; andai in pértias de fogu = andai in corrias de fogu; iscudi de pértia = a frunza, a fuste
Sentences
bella madixedha cun sa coa alleputzia, ti poniast in is pértias de sermentu e de suncuna ti fuiast
2.
dus chi bendiant furconis e pértias de istrúmbulu fiant andendi de Serrenti a Muristeni
3.
s'innestu de su sarmentu bogat frutu, si est fatu a pértia príngia ◊ in bíngia dhoi ammancat calincunu fundu: tocat a dhu torrai a ponni a pértia furada ◊ sa pértia sarda si circat s'àcua e calat a fundu
4.
fut una maista inchietosa e is corpus de pértia no beniant disigiaus
5.
cussa piciochedha est che pilloni in pértia, no parat in nisciunu logu ◊ su pilloni in punt'e pértia in su Partiu no serbit! ◊ mascus e féminas seus ogualis: isperaus chi assumancus is fillas no si fàciant pigai a pertiedha! ◊ chi dhu cassu dh'istampu is nàdias a pértia ispinada!
Scientific Terminology
rbr
Etymon
ltn.
pertica
Translations
French
perche,
sarment
English
perch,
vine-shoot
Spanish
vara,
pértiga,
sarmiento
Italian
pèrtica,
tràlcio
German
Stange,
Rebling.
pertiàcia , nf Synonyms e antonyms cadalana, partabúdiga, perta, paulina Scientific Terminology crp.
pertiàli , nm Definition arretza fata cun pertighedhas o giuncu a usu de nassa po piscare ambidha in is errios Synonyms e antonyms nassa Scientific Terminology ans Etymon srd.
pertiàssu , agt: pertiatzu 1 Definition
prus che àteru nau de ccn., chi est forte, chi agguantat che pértiga; fintzes chi acostumat a abbetiare
Synonyms e antonyms
corriatu
/
abbetiosu,
aputajolu,
contumaxi,
pistilosu,
testarrudu
Sentences
balla ca no tenit idea de morri: lah ca est pertiatzu!
2.
tanti no ses pertiassu… candu ti puntas!…
Translations
French
tenace,
têtu,
opiniâtre
English
wilful,
tenacious
Spanish
tenaz,
testarudo
Italian
tenace,
cocciuto,
pervicace
German
zäh,
hartnäckig.
pertiàtu, pertiàtzu , agt: pertigatzu Definition si narat mescamente de s'animale chi portat ispertiadas de pilu diferente (dhu narant fintzes a una genia de caragolu) Synonyms e antonyms balzu, beltigadu, bertigatu, pibarassu / sanzinadu Sentences dh'at mussiau unu cani pertiatzu ◊ su soli fait s'intra e bessi in su celu pertiatzu Etymon srd.
pertiàtzu 1 pertiàssu
pertièdha , nf Definition pértiga pitica, pigionatzu / circai a pertiedha = chircare a preda furriada, bene meda Synonyms e antonyms pertighita.
pértiga pértia
pertigàtzu pertiàtu
pertighíta , nf Synonyms e antonyms
pertiedha
Sentences
tui chistis peri calàs de pertighita candho non imparas sa poesia! ◊ portat una pertighita po assuidai is pegos
Translations
French
baguette
English
rod
Spanish
varilla
Italian
bacchétta
German
Stab.
pertocàdu , pps, agt: pertocatu,
pertocau,
pratocau,
prestocau,
pretocau Definition
de pertocare; mescamente nau de gente, chi no est tanti giusta o apostu de conca, chi faet calecunu machiore
Synonyms e antonyms
alivertu,
gadhighinosu,
iscaltaredhadu,
macu,
médiu 2
2.
in bidha la creiant pretocada: sèmpere in sognu andhendhe, sos ojos in sas nues fissos (S.Baldino)◊ o pratocau, bintranci a intru ca ses ispollincu! ◊ genti pretocada no circat mai morti! ◊ si unu che at chi narat pane a su pane lu mirant che conca pertocada!
Translations
French
timbré,
sonné
English
touch
Spanish
toque,
chiflado
Italian
tócco
German
verrückt.
pertocài, pertocàre , vrb: pretocai Definition
tocare, reguardare, èssere de ccn. o de calecuna cosa; foedhandho de gente po su chi est sa manera de fàere, fàere dannu a su crebedhu de arresurtare unu pagu macos
Synonyms e antonyms
impertocare,
tocae
/
sprestocai
Sentences
su chi ti pertocat, bonu est chi dhu circhis! ◊ in sos archivos si podet imbènnere su chi pertocat s'istória ◊ s'allega de prus importu mannu pertocàt sos annos chi aiat istudiadu (Z.F.Pintore)
2.
cussa maladia dhus pretocat su ciorbedhu!
Etymon
ctl.
pertocar
Translations
French
revenir,
concerner
English
to concern,
to be due
Spanish
concernir,
corresponder
Italian
spettare,
riguardare,
attenere
German
angehen,
zustehen.
pertocàtu, pertocàu pertocàdu
pertócu , agt Definition nau de unu, chi est de cumportamentos bonos, comente si tocat Synonyms e antonyms ammodau Sentences est gai chi si cumportat custa zente pertoca: sunt autoridades! (S.Patatu)◊ cun sa politzia e sos carabbineris tocat a faedhare in italianu, ca sunt totu zente pertoca e de calidade.
pertojàre , nf Definition giare pertoja, ifadu, trummentu Synonyms e antonyms ifadare, ifastizire, irfadèschere, trumentai Etymon srd.
pertòsse , nf Definition genia de infetu chi faet a arremadiu e mescamente a tussi forte e malu a passare, a meda fintzes de si che intostare tussindho, chie dha portat.
pertótu , avb Definition in p. = deunudotu Sentences issa fit in pertotu segnora.