perveniméntu , nm Definition sa parte ricamada de sa camisa, in costúmenes de fémina; totu su chi dhue bolet po fàere iscarpas o àteru trastu, is cosas chi serbint po calecunu iscopu / p. traforau, recramau, trapau 2. su mastruiscarpas colat su tempus picandhe misura de pedhe, sola, gomma, comporandhe pervenimentos vonos pro sa dura ◊ mi apo cuperau unu pervenimentu ca che so iscurtau.
perzenía , nf: prizinia Definition cosa fata de duas partes, de cosas de duas genias cantepare (es. tzúcuru e cafei); fintzes cosa bona, chi praghet meda a papare 2. custa prizinia, totu tzoculatedhos e caramellas, sa mama lia ghirabat a sas criaduras Etymon itl. per genia.
pèsa , nf, nm: pesu 1 Definition
aina po pesare
Synonyms e antonyms
arromana,
istadea
/
cantare 1
Sentences
dh'iat pesada cun sa pesa de coxina ◊ sas pesas de butega teniant sos pratos de latone ◊ ponide in su pesu ca bidimus cantu est custa cosa!
Surnames and Proverbs
smb:
Pesu
Scientific Terminology
ans
Etymon
itl.
pesa
Translations
French
balance
English
balance
Spanish
báscula
Italian
bilància
German
Waage.
pesabèsa , nm Definition bobboi niedhu a corros longos chi essit acabbandho su beranu Synonyms e antonyms broca 1, carrintolu, corriluna, corrimpala, terriolu, tintirriolu Scientific Terminology crp Etymon srd.
pesacantàre , nm Definition
genia de bobboi niedhu: su mascu est prus mannu e portat is barras coment'e duos corros a frache po aferrare, sa fémina assimbígiat a su carrabbusu
Synonyms e antonyms
corrincúcuru
Scientific Terminology
crp, lucanus cervus
Etymon
srd.
Translations
French
cerf-volant
English
stag-beetle
Spanish
ciervo volante
Italian
cèrvo volante
German
Hirschkäfer.
pesàda , nf: pesara,
pesata Definition
su pesai/pesare, su istrantagiare, su pònnere prantau, su cumenciare: totu is significaos de pesai/pesare; fintzes logu in artzada, chi faet andhandho e inartandho, logu in artu / pesada de ogus = artziada de ogros, abbaidada, manera de abbaidare, ograda
Synonyms e antonyms
arritzada,
artziada,
ficada
/
ampuada,
artziadroxa,
pesadroxa,
pigadorza
| ctr.
corcada,
sétia
/
cabada
Sentences
sa pesada de su fogu, de su prantu ◊ amus intesu sa pesada de su piantu ◊ sa pesata de sa carena ◊ a sa pesada de su letu s'ojada imbergo in s'infinidu ◊ it'est custa pesara de a mengianu chitzi?! ◊ fut unu mengianu friscorosu ma cun sa pesada de sa die piat a caentare comente fut faendho dea totu s'istade
2.
nc'est abbrincau me in sa pesadedha currendu anch'e su monti ◊ dhus eus atobiaus in "Sa pesada de Mògoro"◊ nci funt tretus de istrada in calada e tretus in pesada
3.
gei portat una pesadedha de ogus: parit Nostrassennora de s'arramédiu!…
Etymon
srd.
Translations
French
haussement
English
lifting up
Spanish
alzamiento,
levantamiento
Italian
alzata,
levata
German
Aufgehen,
Aufstehen,
Aufgang.
pesàda 1 , nf Definition
cumponimentu poéticu fatu de versos, o peis, de duos a úndighi; segundhu su costúmene, genia de abbordau, ricamu, in s'antalena o panneananti; fintzes cota de calecuna cosa / fàghere una pesada a ccn. = certaidhu meda
Synonyms e antonyms
cóbbula,
crobba,
mutu
Sentences
faghiat in su palcu sa pesada: lughindhe in ojos, faedhu deghile li bessiat de lara a s'iscanzada (A.Dettori)
2.
arratz'e fémina: dh'at fatu una pesada a su pubidhu… azommai si calat in perras, cudh'ómine!
3.
candu torraus a fai su pani fadeus una pesada de pistochedhus (M.L.Serpi)
Translations
French
strophe,
couplet
English
strophe
Spanish
estrofa
Italian
stròfa
German
Strophe.
pesàda 2 , nf Definition
su pesare, su iscumbatare su pesu, dónnia borta chi si pesat calecuna cosa; su tanti de sa cosa pesada dónnia borta (fintzes tanti de baranta chilos)/ p. fúrrida = fata a sa lestra (e cun ingannu), chentza ibertare a si firmare sa pesa po bíere su pesu giustu
Synonyms e antonyms
pesadura 1
Sentences
tres pesadas de casu ant fatu prus de cuintale
Translations
French
pesée
English
weighing
Spanish
pesada
Italian
pesata
German
Abwiegen.
pesadamènti , avb Definition
in manera pentzada bene, cunsiderandho bene is cosas
Translations
French
avec pondération
English
after careful reflection
Spanish
ponderadamente
Italian
ponderataménte
German
besonnen.
pesadía , nf Definition
manera de pesare su fedighedhu, is minores, de dhos fàere a mannos, de dhos imparare
Synonyms e antonyms
annéstriu,
educascione,
pesadoria,
pesantza
/
ttrs. pisadia
Sentences
at sighidu s'onesta pesadia ipasigada in sa soledade ◊ donzunu faghet segundhu sa pesadia chi at àpidu
Etymon
srd.
Translations
French
éducation,
formation
English
education
Spanish
educación
Italian
educazióne,
formazióne
German
Erziehung,
Bildung.
pesàdighe , nm Definition sonnu malu meda, genia de pantàsima chi essit in su sonnu Synonyms e antonyms ammuntadore, ammuntadura, carrigadore, mascatzu, mutadori, pesadíglia, pundàciu, surtora.
pesadíglia, pesadílla , nf: pesaríglia Definition
sonnu malu meda, genia de pantàsima chi essit in su sonnu
Synonyms e antonyms
ammuntadore,
ammuntadura,
carrigadore,
mascatzu,
mutadori,
mutarolla,
pesàdighe,
pindàciu,
surtora
Sentences
si nd'est iscidau ca fut in sa pesadíglia
Etymon
ctl., spn.
Translations
French
cauchemar
English
nightmare
Spanish
pesadilla
Italian
ìncubo
German
Alptraum.
pesadólzu pasadólzu
pesadòre , agt, nm: pesadori Definition
chi o chie pesat, tenet s'impreu de pesare; chi o chie innanti de foedhare o de fàere pentzat e cunsiderat bene is cosas
Synonyms e antonyms
achistiadu,
arresionadore,
giudisciosu
| ctr.
rebessu
Translations
French
peseur,
pondéré,
réfléchi
English
weigher
Spanish
pesador,
ponderoso
Italian
pesatóre,
ponderatóre
German
wer abwiegt,
Erwäger,
Überleger.
pesadórgiu , nm Synonyms e antonyms illébiu, disaggràviu.
pesadòri pesadòre
pesadoría , nf Definition s'educatzione, s'avesu chi si ndhe pigat comente si pesant in famíglia is minores Synonyms e antonyms annéstriu, educascione, pesadia Sentences sa fiza at leadu meda de sa bonidade de sa mama: sa pesadoria si che andhat, est innútile!(S.Saba) Etymon srd.
pesadròxa , nf Definition logu, tretu in pesada Synonyms e antonyms ampuada, artziadroxa, pesada, pigadorza | ctr. calada Sentences est longu su tretu de sa pesadroxa mala chi si depit fai a peis iscorriaus Etymon srd.
pesàdu , pps, agt: pesau Definition
de pesare (cun totu is significaos chi tenet)/ a sa pesada = istendhe ritzu, prantau, istantàrgiu; unu pesau, una pesada = logu in artu
Synonyms e antonyms
ficadu,
ritzu
| ctr.
corcadu
Sentences
unu apustis s’àturu si ndi seus pesaus po si acostai ◊ ndhe apo pesadu sos pitzinnos ca depent andhare a iscola ◊ cun custu fritu su pane no bi at pesadu
2.
zughiat sos pilos pesados pariat un'ultzu ◊ seu abarrada pesada abetendi a tui ◊ comente istat mamma tua: pesada est o in letu? ◊ cussa in bidha dhui parit nàscia e pesada ◊ su chi semus ponindhe pro fàghere sos durches est totu cosa pesada ◊ ch'est mesanote e bois ancora pesados! ◊ is bandidus, biendu su mortu pesau, nc'iscàvuant totu e iscapant a curri
Translations
French
debout,
bien levé,
élevé,
pesé
English
weighed,
raised,
reared,
leavened
Spanish
levantado,
alzado,
fermentado,
leudado,
criado,
educado,
pesado
Italian
alzato,
lievitato,
allevato,
pesato
German
aufgestanden,
aufgegangen,
aufgezogen.
pesadúra , nf Definition su pesare; su si ufrare de sa pasta ammadrigada, cun su frammentu; su pesare su pane suetu sestandhodhu, segandhodhu a orrugos, dónnia orrugu unu pane (civraxu, cocòi, panevresa, àteru); in su tessíngiu, su filu chi si lassat unu pagu artzau (pibione) faendho is mostras, is figuras o disegnos chi depent arresurtare / tapeto fatu a pesadura = a pibiones Synonyms e antonyms atrafudhu, ufronzu / sestadura Sentences pois de sa pesadura de su palmitzu, su mere pagaiat sos palmajolos 2. cun su pane in pesadura che so essida a chircare linna ◊ su pane est intrandhe in pesadura Etymon srd.