pibía 2 , nf: pubia Definition bobboi pintirinau, bobboi cun is alas orrúbias o fintzes grogas a pintirighinos niedhos Synonyms e antonyms babbajola, mandioba, mariola, pibiasana, pibiola, pibiriola, pipiridonna Surnames and Proverbs smb: Pibia Scientific Terminology crp, coccinella septem-punctata, epilacna chrysomelina, adalia decem-punctata Etymon srd.
pibiàda , nf Definition pitzigadedha, ispergiada de cosa, pagu pagu Synonyms e antonyms burtzaredha, filchinida, pimpiredhu, pimpirida, piticada, pítzia, purtzada, tzirigada Etymon srd.
pibiadóriu peberadóriu
pibiaghèna , nf: pipiaghena,
pipingena Definition
corr'in cúcuru, lèpuri de argiola, genia de pigione chi portat in conca coment'e unu chirrionedhu tirau a parte de asegus
Synonyms e antonyms
gavigaví,
pediàina,
piulaghe,
pizaena,
tzintziriena
Sentences
una pibiaghena si m'at pesadu a bolu…
Scientific Terminology
pzn, vanellus vanellus
Etymon
srd.
Translations
French
vanneau
English
lapwing
Spanish
avefría
Italian
pavoncèlla
German
Kiebitz.
pibiài , vrb Definition betare pibiadas, ispergiadedhas de calecuna cosa Synonyms e antonyms paspiare, pispisare Sentences si pibiat sa sai a sa cosa chi si papat ◊ si pibiat sa tragera a is drucis Etymon srd.
pibiànculu , agt Definition
nau de ccn., chi acostumat a pigare is àteros a pibios, a frandhigos, cun is bonas, o fintzes a istare a pibios a ifadu
Etymon
srd.
Translations
French
câlin
English
caressful
Spanish
zalamero
Italian
carezzóso
German
liebkosend,
zärtlich.
pibiàre , vrb: apibiare,
pibinai,
pipinare,
pipiare Definition
pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima o fintzes po delicadesa, pigandho coment'e a losinga: rfl. si narat de chie, cómodu, si chèsciat chentza motivu e si faet a bíere sèmpere discuntentu de sa sorte sua; nau de pigiones, istare a pibios, a píulos
Synonyms e antonyms
achigulare,
apibiare,
cascaviare,
fiacare,
lastimai,
memulare,
palpare,
pibincai,
spibiai
Idioms
csn:
pibinai un'animali = lassàrelu a meda chentza triballare; pibiare sa carena = parpàresi, risparmiàresi, no fàghere perunu irfortzu; pibinai sali a sa petza (o àteru)= paspiare salipa a sa peta
Sentences
a ti àere innotzente cundennadu za cheres pibiadu, poberitu! (M.Murenu)◊ a su mantessi tempus chi lu pibiaiant si ndhe riaiant ◊ si li ponet manu cussa at a chèrrere pibiadu! ◊ est mortu iscatzadu e frundhidu e como totugantos lu pibiant! ◊ no si est pipiau meda in sa cuntentesa: si est dau deretu a traballare ◊ tziu Còsome murghiat sas crapas pipiàndhelas che pitzinnos
2.
ite bella chi ses candho t'intendho pipiandhe! ◊ teniat bisonzu, ma no pediat mai nudha e ne pibiaiat ◊ intendhiat sa voche arta de su pride chi precavat e medas àteras chi pipinavant coment'e rispondhendhe a sas litanias
3.
depiant èssiri obertus is ous de is cardaneras, poita iat inténdiu is pillonedhus pibinendi
Etymon
srd.
Translations
French
plaindre
English
to mourn,
to pity
Spanish
compadecer,
lamentar
Italian
lamentare,
commiserare
German
beklagen,
bedauern.
pibiasàna , nf Definition bobboi cun is alas arrúbias, o grogas, a pintirighinos niedhos Synonyms e antonyms babbajola, mandioba, mariola, pibiola, pibiriola, pipiridonna Scientific Terminology crp Etymon srd.
pibíca , nf Definition cropighedhu giau a unu in cunfidàntzia cun is pódhighes Synonyms e antonyms bidhighitu, bisticu, bistínchidu, bistonca, ghinga, isbillongu, pistincu, pistónchina, pistóriga, tzinchillitu Sentences ti giau una pibica po bíara ci cussa conca dha tenes búida o prena! ◊ sa pibica est su cropu ci si giàt cun su pódhia de mesu intipendodedhu cun su pódhia mannu e apustis lassandudedhu andari totinduna (P.Corongiu).
pibicíri , nm: pibinciri,
pibintzíli,
pibintzíri,
pibiritziri,
pibítzile,
pibitziri Definition
genia de bobboi de tantas calidades, longhitu, a bortas mannu cantu unu pódhighe, cun duas cambas longas longas e cun is alas: si movet a brínchidos e a bolu puru, ponet sa cria in terra, est tímiu ca dhue at annadas chi ndhe naschit a meda e si che papat s'erba, is laores, tra s'acabbada de su beranu e s'intrada de s'istade / su mali de is pibitziris = male manigantzinu, fàmine sempre; còscias de pibitziri (nau de genti) = còscias finis
Synonyms e antonyms
ateribilche,
mammagràida,
pibisiu,
telaporca,
tziabróssima,
tzilibrínchidi,
tzimpilighe
Sentences
candho fio zòvanu brincaio coment'e unu pibintziri ◊ Giuanni Batista papàt meli marigosu e pibinciri ◊ comenti at fatu a ndi sprondi a innòi cussu pibitziri?
Scientific Terminology
crp
Etymon
srd.
Translations
French
sauterelle
English
grasshopper
Spanish
saltamontes
Italian
cavallétta
German
Heuschrecke.
pibída , nf: pibira,
pipida Definition
maladia chi benit a is pudhas, chi aperint sa buca parent cascandho, dhis intostat s'arraighina de sa limba; custu foedhu dhu narant a frastimu puru, a chie tzérriat tropu; a logos, sa p. est una parte de sa carena de pudhos e pudhas, sa coa, su nodu de sa coa totu grassu
Synonyms e antonyms
cóschiru,
coscus
Sentences
pudhas e pudhos fint unu masone, ma su male pudhinu, sa pipida, los at mortos ◊ a sa pudha dha picat sa pipida e s'iscrou ◊ is pillonedhus funt morendisia de sa pibida ◊ sas pigas, comente cantant, paret chi apant sa pibida!
2.
sa pibida chi ndhe li falet: manera de abboghinare!…◊ anchi dhu pighit sa pibira!
3.
sa filla at pratziu su caboniscu: a issa is còscias, a su babbu e a sa mamma dhis at postu su tzugu, sa punta de is alas e sa pibida! (M.L.Serpi)
Scientific Terminology
mld
Etymon
ltn.
*pipita
Translations
French
pépie
English
hang nail
Spanish
pepita,
moquillo
Italian
pipita
German
Pips.
pibidédhu , nm: pipidedhu Definition
tipidiu, genia de lanighedha de su linu (o de sa lana etotu), sa parte prus fine de su linu; apen'apena, unu tanti paghedhedhu
Synonyms e antonyms
biculedhu,
filchinida,
palfaruza,
pimpidalla,
pimpirinalla,
pitzuedhu,
uchedhu
Sentences
a chie fut tepenandhe lana o pipidedhu, calicuna allatandhe, candho no fut isciapunandhe (A.Marceddu)
Translations
French
petit peu
English
only a little
Spanish
poquito
Italian
pochettino
German
ein bißchen.
pibidhía , nf Definition piciochedhos piticos; cosighedha pitica Synonyms e antonyms crialla, edora, feduliu, fegliutina, pipiàglia, pisedhina / minudéssia 2. gei mi abarru ligendi totu custa pibidhia!
pibidósu , agt Definition
nau sèmpere de sonu, mescamente de boghe, chi est artu meda e fine
Synonyms e antonyms
essiditzu
Sentences
zughet boghe pibidosa ◊ pranghindhe, betaiat cudhas boghes pibidosas pariat chi ndhe ispicaiat su coro ◊ za ndhe li at betadu de irrocos pibidosos a su fatore, ca nachi no at ischidu triballare s'ortu!…
Etymon
srd.
Translations
French
aigu (voix,
son,
cri,
sifflement)
English
shrill
Spanish
agudo (voz,
sonido,
grito,
silbido)
Italian
acuto (voce,
suono,
grido,
físchio)
German
scharf,
schrill(von Tönen,
Stimmen,
Schreien,
Pfiffen).
pibidúra , nf Definition
su èssere pibincos, precisos, su fàere is cosas a puntinu
Synonyms e antonyms
pibincheria
Etymon
srd.
Translations
French
méticulosité
English
meticulousness
Spanish
meticulosidad
Italian
meticolosità
German
peinliche Genauigkeit,
Penibilität.
pibigliúda , nf Definition genia de ifadu chi naschit de preitza, moida, isciolóriu e àteru deasi; fintzes persona ifadosa Synonyms e antonyms gena, ifadu.
pibílla, pibíllu , nf, nm Definition in cobertantza: pilla, dinare Sentences no tèngiu pibillu a dhas comporai custas cosas!
pibíllu 1, pibílu pabílu 1