pignòra , nf: pinzora Definition cosa chi si giaet coment'e po ndhe assegurare un'àtera / giúghere una cosa che fressada de pignora = leare a s'imbola imbola, de unu logu a s'àteru Synonyms e antonyms arra, imprendha, lallanu, prenda.
pignorài , vrb: pinniorai, pinzorare Definition fàere una pignora, pigare cosa in prendha / àlbure pinzorada a fogu = cun su truncu mesu abbruxau Synonyms e antonyms scicutai.
pígnos, pígnu, pígnus , nm: píngiu,
pintzu,
pinzos,
pinzu,
pínzulu,
pinzus Definition
podet èssere css. cosa de sa domo o de su chi si ponet in dossu sa persona (pinzu de orrobba); cosa de valore chi si podet bínchere; nau in cobertantza, malu (nau de gente o animale)/ pintzos de arribbu = bestimenta de càstigu, bona
Synonyms e antonyms
aina,
beltimenta,
isterzu,
traste
/
prémiu
Sentences
a sos pinzos faghent postu e frundhidu: zente tropu mascada! ◊ s'ispozat unu pinzu a pustis de s'àteru ◊ at téssidu pinzos e tapetos ◊ tenet cussa cosa arribbada che pinzos de valore ◊ n'at bogadu padedhas e pinzos pro fàghere a manigare ◊ bi at restadu unu pignos ruinzadu ◊ no teniat su dinari po si comporare unu pinzu de robba ◊ tenet istrepos e pínzulos antigos ◊ tue ses pinzos de pagu valore!
2.
as ingrassadu su mere candho li binchias pinzos in sas cursas! (L.Marteddu)◊ s'àrvure de s'oliva, tra totu sas piantas, est cudha chi valanzat s'altu pinzu (G.Usala)
3.
e ite pignu de remonire in canteranu chi est, cussu!…
Etymon
ltn.
pignus
Translations
French
objet
English
object
Spanish
objeto
Italian
oggètto,
capo di vestiàrio
German
Gegenstand,
Sache,
Ding.
pigolòsa , nf: pigulosa,
prigolosa,
prigurosa Definition
genia de erba nada deosi ca si apicigat, totu
Synonyms e antonyms
cambiruja,
ebraentu,
ispigulosa,
pitzulicosa
Sentences
in sos muros iscoltigados de sa domita fint nàschidos ruos e matas de pigolosa
Scientific Terminology
rba, Parietaria officinalis
Etymon
srd.
Translations
French
pariétaire
English
pellitory
Spanish
parietaria
Italian
parietària
German
Glaskraut.
pigòne, pigòni , nm Definition
duas genias de maladia apicigosa: una chi faet sa pedhe a marcos (pabedhas niedhas), a fossighedhos, comente sanant is fruschedhas; s'àtera pigat prus che àteru a is piciochedhos e faet a essiduras orrúbias (pabedhas burdas) de cara a totu sa carena e a callentura; in cobertantza dhu narant po cosa o persona ifadosa, piciochedhu malu, botosu
Synonyms e antonyms
arzolu,
buata,
pigota
/
ociada,
rosa 1,
rusete
/
ifadu,
nischitzu,
pibinca
/
bagiariotu,
mauchedhu,
serpellucu
Sentences
a sa becesa su pigoni!…◊ seu morendi de pigoni ◊ ancu dh'abbruset su pigone!
3.
is pigonis no depint assuconai is mannalissas passendu!
Scientific Terminology
mld
Translations
French
variole,
roséole
English
black smallpox,
german measles
Spanish
viruela negra,
roséola
Italian
vaiòlo néro,
rosolìa
German
Pocken,
Röteln.
pigorínu , agt Definition chi est niedhu che pighe Synonyms e antonyms píchidu Sentences su fundhu de su labiolu est niedhu pigorinu ◊ nues pigorinas ant intzegadu su sole ◊ sas batos, totu de pilu pigorinu, no miàulant piús, istanote (A.Palitta) Etymon srd.
pigósu , agt Definition chi est totu pigas, pintirighinos in sa pedhe Synonyms e antonyms apannugau, lentizosu, neadu, pibirinosu, pintarinadu, trighinedhu Etymon srd.
pigòta , nf: pigote Definition
maladia chi faet sa pedhe a marcos (pabedha niedha, fruschedhas), a fossighedhos comente sanant is essiduras (ma fintzes su marcu etotu chi abbarrat in sa pedhe); su vacinu po no pigare sa maladia
Synonyms e antonyms
aelogu,
buata,
fermizolu,
mummurzolu,
pigoni
Idioms
csn:
p. burda = fermizolu burdu, maladia apitzigadita chi faghet a essiduras a bobbollonchedhas; a sa becesa sa pigota = fàghere una cosa – che a su fatzinu a betzu – candho no est prus tempus, candho no serbit prus (nadu prus che àteru de unu cumportamentu)
Scientific Terminology
mld
Etymon
ctl.
Translations
French
variole
English
smallpox
Spanish
viruela
Italian
vaiòlo
German
Pocken.
pigotàu , agt Definition nau de ccn., chi portat sa pedhe totu a marcos de sa pigota Synonyms e antonyms picotosu Etymon srd.
pigòte pigòta
pigotósu picotósu
pigóu , nm Synonyms e antonyms pigone* Sentences anchi dhu pighit s'arrosa impari cun su pigou mascu!
pigulàre piculàre 1
pigulàtu , agt Definition chi apicigat unu pagu, a dhu tocare, chi ue tocat lassat unu pagu de cosa apicigosa Synonyms e antonyms piculosu Sentences sa figu est tota ammelighinada e pigulata Etymon srd.
pigulòsa pigolòsa
pigulósu , nm, nf: priculosa Definition
erba chi faet a cambighedhos longos longos, istérrios, a bàtoro atzas ue portat coment'e pilos curtzitedhos fatos a cancarrone (e po cussu si apicigant a su bistimentu e fintzes a manos) e in dónnia nodu bogat de sete a oto fogighedhas e ccn. cambighedhu prus piticu: faet unu frutighedhu tundhu chi apicigat cussu puru
Synonyms e antonyms
apicigapíciga,
batiringalonga,
pidigulosa,
pigabiga,
pitzicadorja
Scientific Terminology
rba, Galium aparine
Etymon
srd.
Translations
French
aspérule
English
goose-grass
Spanish
amor de hortelano
Italian
attaccamani,
attacca vèste
German
Klebkraut.
pigulósu 1 piculósu
piguzàre pecuzàre
pigúzu , nm Definition crica a s'atenta, fata bene, cun incuru Synonyms e antonyms chilca Etymon srd.
píja pícia 1