A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

sòma , nf: suma 1, summa Definition misura de 176 litros, cantidade de 150 chilos; fintzes cosa grae meda, chi pigat logu meda, chi faet unu tanti mannu, fintzes tanti mannu de dinare / sa suma de… = bona parte de… Synonyms e antonyms raseri / subbrossa Sentences no as a zúghere una soma de sale, no! ◊ su maridu est andhadu a bèndhere tantas somas de laore ◊ duos si che mànigant paris una soma de sale e chentza si connòschere bene cun bene! 2. su pagu puru in mesu a tantu tempus faghet suma ◊ su chi no tenit summas de riserva in logu miu fait pagus afàrius 3. sa suma de is terras innòi funt manixadas (G.Mura)◊ sa suma de sa genti po pràndiri torrat a domu Surnames and Proverbs smb: Soma, Suma, Sumas Scientific Terminology mds Etymon itl. Translations French fardeau, somme English burden, bundle Spanish carga, lío Italian fagòtto, sòma German Bündel, Last, altes Hohlmaß.

somàticu , agt Definition chi est de su corpus (in grc. "sòma"), de sa carena bia.

sombréri simbréri

sommantúsa sementòsa

sommergíbbile , nm Definition genia de màchina chi andhat asuta de s'abba.

sommúcu samúcu

sonàda , nf Definition su sonare, fintzes música de sonare o sonada; in cobertantza, cosa chi si giaet a cumprèndhere de comente foedhat, unu, s’idea chi unu tenet de nàrrere / sa s. su fatu! = nadu e fatu, puntu e mortu Sentences su fuedhai de mamma est sa sonada plus dulci de su creau ◊ istranzas no mi parent prus cussas sonadas, mancari no sonent sas campanas de bidha ◊ o su tziu, fetzissí una sonada ca si feus unu ballixedhu! 2. canno mi at propostu de mi dare un'incàrrigu mannu, apo cumpresu luego sa sonada e sa trassa ◊ toca, fuedha: intendeus custa sonada! Etymon srd. Translations French sonate, morceau English ring, sonata Spanish sonada, sonata Italian sonata German Spiel, Sonate.

sonadòre, sonadòri , nm: sonatore, sonaroi Definition chie sonat o est àbbile a sonare ccn. aina Synonyms e antonyms organista Sentences candho faghiant sos ballos, in pratza, si poniant su sonadore in mesu e sa zente totu a inghíriu a ballu tundu! ◊ a sa festa no depit mancai su sonadori de launedhas ◊ ci fut unu sonaroi de benas Etymon srd. Translations French musicien English player Spanish tocador, músico Italian suonatóre German Spieler, Musiker.

sonadúra , nf Definition su sonare, nau pruschetotu de sa manera Etymon srd.

sonàgi, sonàgia , nf, nm: sonàgiu, sonalla, sonallu, sonaxi, sonaza, sonazu Definition dónnia e css. genia de campanedha (prus che àteru upm) chi si ponet a is animales apicada in su tzugu po dhos intèndhere paschendho o candho si movent: is sonàgias dhas faent in Tonara; a logos est fintzes tzàcurru / genias de sonàgia de diferente mannària, fatura (e materiale puru): chimbinu, setinu, bindhighinu, marratzu (o sonalla manna), pitiou, campanedha, tringhitus o chígulas, brunzu, traca, picarola; ciúncios o tínnios de sonazos Synonyms e antonyms ferru, matalla, sonorza, tracazolu / cdh. sunadha / tzocu Idioms csn: sa buca de sa s. = s'oru de fundhu, a s'ala abberta; s'arcu de intro (inue si apicat s'antazu = àssula 1) e de fora (inue s'intrat sa guturada de pònnere in su trugu de s'animale); intrare in sonu sa sonàgia = triballàrela pro li dare s'acordu, cuncordare su sonu chi depet fàghere; fàghere sa sonaza = essire a ziru introidha a fàghere sa serenada a ccn., a befe, sonendhe marratzos e cosas gai Sentences s'intendiat sonalla de cabras in su corratzu ◊ sas berbeghes paschent tzennindhe sas sonazas ◊ paschent sos tazos, bríllios e sonazos fachent dónnia contone ammachiare (L.Loi)◊ fuint che canes chi lis ant presu sonazas a sa coa ◊ a carrasegare medas movent cun casidhos corrudos, càrrigos de sonàgias e campanedhos 2. a sa teraca che li est rutu su piatu e a sa sonaza ndh'est essida sa mere a la brigare ◊ comente at abbertu sa gianna cun foltza at fatu una sonaza manna Etymon itl. sonaglio Translations French sonnaille English cowbell Spanish cencerro, esquila Italian campanàccio German Viehglocke.

sonagiàrgiu , nm Definition maistu chi faet e bendhet sonàgias Synonyms e antonyms pitiolaju, sonazeri Scientific Terminology prf Etymon srd.

sonagiòlos , nm pl Definition erba de sonajolus, de tzocu Synonyms e antonyms capriuledhu, crabiedhu, erbasonajola, tapicedhu, tzacatzaca Scientific Terminology rba, Silene vulgaris.

sonagiólu , nm, nf: sonajola, sonajolu, sonajou Definition prus che àteru, ferru pitichedhu chi si ponet a unos cantu animales apicau a su tzugu mescamente a gurdone, o a cannaca, po is festas, ma a logos fintzes sonàgia manna; css. aina po sonare; a logos su sonajolu est unu pische, sa burrida; a logos, sonagiolu est fintzes su sorrogu de unu morindhosi / apicai sonajolus a unu = bogàreli fogu, nàrrereli in ziru cosas chi no sunt Synonyms e antonyms ischíglia, pitiolu, trillitu / sonàgia / cdh. sunadholu, sunajolu, ttrs. sunajoru Sentences sas sonajolas de su bestiàmine tocaiant su tempus… Translations French grelot English cascabel Spanish cascabel Italian sonàglio German Schelle.

sonàgiu sonàgia

sonàglia , nf Synonyms e antonyms tremidremi Translations French petits grelots English rattle Spanish cascabeles pequeños Italian sonaglini German kleine Schellen.

sonài , vrb: sonare Definition fàere sonu, sonos, pruschetotu cun ccn. aina fata apostadamente e segundu sa música imparada, iscrita o fintzes imbentandho sonandho etotu Synonyms e antonyms sonizare Idioms csn: s. un'istrumentu ciaputzamenti = male, chentza ndhe ischire; sonai sa campana a iscàviu = a forti, fendidha andai de una parti a s'àtera; sonare a grória = allegrias, sonu de campana allegru; sonare a tristura = tocu de campana pro unu mortu, bonamorti; sonare una cosa in s'origra a ccn. = narririsidha, fuedhai coment'e a iscóviu Sentences sa campana at sonau is oras ◊ língua sarda, ses sa boxi de arroca de Sardus chi est sonendi ancora in is intrànnias de is nuraxis (G.Schirru)◊ is fadas dhi ant nau de sonai is benas Etymon ltn. sonare Translations French jouer (de), sonner (de) English to play Spanish tocar Italian suonare German spielen.

sonài 1 , vrb: sonare 1, sonnare Definition innisire o frobbire su mucu faendho essire s'ària a forte in su nasu o nare; iscúdere, brillare, fàere orrúere atesu a ccn. o calecuna cosa Synonyms e antonyms inniscire, ischisciare, ischiscire, mucai, nesire, sinire / bulliare, foliai, frundhire Sentences toca, sonadindi su mucu! 2. a cust'àrbure li at faladu unu raju, che li at iscratzadu una camba, fata a cantos e sos cantos sonados atesu ◊ comente apo corpadu a su muru, cun sa moto, mi che at sonadu a s'àtera bandha! Etymon ctl., spn. sonar, sonarse.

sonajòla sonagiólu

sonajolèra , nf Definition guturada cun sonajolu Synonyms e antonyms ischinchíglia Etymon srd.

sonajólu, sonajóu sonagiólu