A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

sabíu , pps, agt: salidu, salitu, saliu Definition de salire; chi dhi ant postu sale o fintzes chi ndhe portat tropu, ispuntante a sale Synonyms e antonyms ttrs. saridu | ctr. bambu Idioms csn: abba punti salida = chi est unu pagu salamata; essire salidu/a = pagare caru meda (fintzas in su sensu de vindita); salidu che murza, che toscu = salidu tropu 2. terra salia, ti abbrúschiant sa pedhi e no fuedhas?! ◊ màndhigu salidu a su porcu! ◊ dereta a betare sale a su mànnigu ses: assàzalu, innantis, no essat salidu! 3. custa li essit salida, li essit: in galera che lu fato pònnere! ◊ mi dh'ant salidu su contu!… Surnames and Proverbs smb: Salidu, Saliu Scientific Terminology sbr Translations French salé English salted Spanish salado Italian salato German salzig.

sàbiu , agt, nm: sàpiu, sàviu Definition chi o chie cricat s'arrexone, pentzat e faet totu is cosas ischindhodhas e cun cunsideru, abbaidandho sèmpere su prus giustu, su méngius, su chi andhat bene po issu etotu e po àtere / sàpiu che abba (chentz'abba no si campat!) = sàbiu meda Synonyms e antonyms acristianadu, assiensciadu, bonu, gusariosu, sabidore | ctr. locu, macu Sentences fit fémina sàpia che abba ◊ s'ómine sàbiu istransit s'astru malu (G.Ruju)◊ su de ischire medire sa peràula est virtude primalza, ca sa peràula medida resultat piús sàbia (P.Pillonca)◊ chini ascurtat is fuedhus mius e dhus ponit in pràtica at a èssi símbili a un'ómini sàbiu chi at fraigau sa domu sua in sa roca (Ev) Surnames and Proverbs smb: Sabiu / prb: s'ómine sàbiu no chircat fatos anzenos ◊ sos macos imbolant, sos sàvios collint Translations French sage English wise, sage Spanish sabio Italian sàggio, sapiènte German weise, wissend, Weise.

sàbixi , nm: axi, sàgili, sàighi, sàliche, sàlige, sàlighe, sàligi, sàlixi 1, sàlligi, sàxibi, sàxili Definition genia de linna modhe e lenta de logos de abba, no tanti manna, faet pértigas bonas po intèssere, bestire istrègios, fàere pischedhas e cosas deasi / ollastedhu de arriu est sa calidade orrúbia = Salix purpurea; sàlighe pianghendhe = Salix babylonica Synonyms e antonyms sarpa, toa / cdh. sàliciu Surnames and Proverbs smb: Sàlisci, Salixi Scientific Terminology mt, Salix alba, S. fragilis Etymon ltn. salice(m) Translations French saule blanc, saule fragile English white willow, crack willow Spanish sauce Italian sàlice bianco, fràgile German Silber Weide, Bruchweide.

sabòca , nf, nm: sabocu, saloca, saloco, saluca, saruca, sauca Definition sale fine a bisura de tzúcuru, o prus fine puru Synonyms e antonyms salipa Sentences mallai, ferreris, mallai tot'e is centu milla custu mar'e saboca… cantu saboca! (V.Pisanu)◊ a unu chirru dhi at postu pane, una patata ispuligada e chibudha cun saloca ◊ sa saloca la teniat in su corru pro istare in assutu Etymon srd. Translations French sel de table English table salt Spanish sal fina Italian sale da tàvola German Tafelsalz.

sabocài , vrb Definition betare, semenare o pònnere saloca, salipa, sale: in cobertantza, giare sabore, sabiesa Synonyms e antonyms salire Sentences saboca su coru miu bisongiosu de barrilloca, saboca! (V.Pisanu) Etymon srd.

sabòcu sabòca

sabòga sabbòga

sabòi , nm: sabore, sabori, sapore, saore Definition su gustu, bonu o malu, chi si pigat in sa limba a is cosas; dolore a sa carena forte de no si pòdere padire / genias de sabore: durche, rànchidu o marigosu, contomosu, pitziosu o àspidu, agru, salidu, bambu; su s. podet èssere: forte, lenu, delicadu, gustosu, bonu, malu Synonyms e antonyms gustu, taltu / cdh., ttrs. saori Idioms csn: pigai o leare, pònnere, tènnere s.; leare sos sabores = tènniri bonu su sentidu de su sabori, èssiri físchidu a is saboris; leare s. a una cosa = agataidhi sabori, fintzas sabori légiu; passare sos sabores a unu de carchi cosa = faidhu passai su disígiu de mala manera; catzàresi sos sabores = passai su disígiu po èssiri ca dhi est pràxiu meda su chi at papau Sentences segundhu s'isterzu, a s'abba li ponet sabore ◊ so lendhe sabore a s'abba: assaza tue a bídere! ◊ saboi mellus de cussu no ndi agatas 2. bi l'at leadu su sabore, a che li rúere cussu pesu subra!…◊ si no mi l'agabbas ti ndhe passo sos sabores! ◊ candu unu est incallenturau no pigat sabori a sa cosa ◊ no si podiat catzare sos sabores de comente fut bonu su mànnigu! Translations French saveur English flavour Spanish sabor Italian sapòre German Geschmack.

saboíru, sabóiru , agt: saboridu, saboriu, saporiu, saoridu Definition nau de su papare, chi tenet sabore, pruschetotu sabore praghillosu Synonyms e antonyms gultosu, licaldu, lichitosu, lichitu, licu, licuridu / ttrs. sauridu | ctr. isaboriadu, isàpidu Sentences bella custa petza de albeghe, saborida e bene cota! ◊ saboriu che sa nuxi est essiu, su pitzicorru!◊ bucone dividiu ist plus saboriu ◊ su tataliu est bellu e saporiu ◊ mi sunt arribbaos sos tziculates, saporios e baratos ◊ bellus saboirus, custus culurgionis! ◊ is pàrdulas cotas in su forru a linna essint prus saboiras Etymon srd. Translations French savoureux English savoury Spanish sabroso Italian saporito, sàpido German schmackhaft, wohlschmeckend.

sabóju , agt Definition nau de ccn., chi est pagu futu, pagu abbistu, tontu puru Synonyms e antonyms babbalocu, casticau, gingiorre, tolondro, tramalli | ctr. àbbile 1, abbistu.

sabonàda , nf: saponada Definition abba cun sabone.

sabonàju , nm Definition chie faet o bendhet sabone Etymon srd.

sabonària , nf: sabunària Definition erba de saboni, genia de erba chi faet in oros de erriu, velenosa, ma bona fintzes po cura: s'arraighina portat una sustàntzia chi s'iscàgiat in s'abba, faet a ispruma e che sàmunat su grassu, paret sabone Synonyms e antonyms sabuneta Scientific Terminology rbc, Saponaria officinalis Etymon itl. saponaria.

sabonàtzu , nm Definition terramíngiu malu a trebballare: terra tropu tostada si est asciuta, apicigat totu candho est modhe Etymon srd.

sabòne , nm: saboni, sapone Definition genia de ammesturu de grassos de animale (es. lardu) budhios cun soda, cambiau a àcidos grassos, bonu po illimpiare, samunare, disinfetare / genias de sabone: a pruini, a orrugos, lícuidu (prus o prus pagu cagiau), de coghina, po barba Synonyms e antonyms cdh. saoni Idioms csn: unu sabone = sabone tostu, a cantu; buciuca de s., luna de s. = zenia de bobbollonca manna chi si faghet sulendhe in abba cun sabone; samunare (sas manos, sa robba) in sabone = frighendi o ponendi saboni Sentences a isciacuai sa conca a su burricu si nci perdit tempus e saboni ◊ su lardu contomosu mamma l'at fatu a sabone ◊ su sabone bonu atzivit meda ◊ su sabone fatu in domo tandho fit piús menzus Etymon ltn. sapone(m) Translations French savon English soap Spanish jabón Italian sapóne German Seife.

sabonéri , agt, nm Definition chi o chie, ómine, a trassa costumat a allisare is féminas po che dhas cumbínchere a istare impare po si ndhe godire Synonyms e antonyms afeminadu, feminaju, bacasseri, bragheteri, eguaresu, pascidori Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French insinuant English coaxing Spanish insinuante Italian insinuante German einschmeichelnd.

sabonería , nf Definition fàbbrica de sabone.

sabonèta, sabonète, sabonètu , nf, nm Definition genia de sabone a crantu, longhitu e atundhau, no tanti forte, cundhiu cun fragu praghillosu, po samunare in manos e in cara Synonyms e antonyms cdh. saunetu Sentences candho ambulante in bidha che seraias ti leaias bonos sabonetes Etymon itl. Translations French savonnette English bar of soap Spanish jabón de olortocador Italian saponétta German Seife.

sabòni sabòne

sabonósu , agt Definition chi portat sabone, chi est che sabone.