annóu , nm: annuu, Definition lobu istrintu de calecuna cosa (longa) cun is càbudos intraos a s’imbesse chi faet a acapiare; tretu prus grussu de calecuna cosa, coment'e chi siat fata a nodu Synonyms e antonyms nodu* Idioms csn: annou de su tzugu = is nuxis, sa nuge de su gúturu, grogòcia; annou de mata = zenia de nodu chi bi resurtat in sos truncos de àrbure comente sas naes che daent in mesu incarnadas; annou currente = zenia de prendhidura chi isorbet cun fatzilidade; erba de cent'annoos = erba istérria, una creze de erba totu nodos Sentences capassu ses a fai s'annuu a sa corbata? Translations French nœud English knot Spanish nudo, nuez de Adán Italian nòdo, pómo d'Adamo German Knoten, Adamsapfel.

antunnaèra , nf Definition una de is calidades prus méngius de codrolinu: cardulinu biancu, de petza, tugnu biancu Synonyms e antonyms cardulinubbonu, corrorinebetza, cardulinueru Scientific Terminology atn, pleurotus eryngii Etymon srd. Translations French pleurote du panicaut English king trumpet mushroom Spanish seta de cardo Italian cardarèllo German Braune Kräuter-Seitling.

anzonína , nf Definition totu is angiones pigaos o cunsideraos impare / a s'a. = che anzone, acomenti si fait cun o a is angionis Sentences fatendhe s'alte sua matzonina, a sos massajos lis furat sa ua e a tie si dat s'anzonina! (A.M.Scanu) Etymon srd. Translations French tous les agneaux English the whole of lambs Spanish el conjunto de los corderos Italian l'insième degli agnèlli German Lammherde.

apagiadòri , agt, nm: apajadore, apajadori Definition chi o chie andhat a foedhare sa fémina po contu o in parte de un'ómine Synonyms e antonyms acupadori, comisionàrgiu, mandhadàgliu, paraímpiu, tratadore Scientific Terminology sntz Etymon srd. Translations French faiseur de mariages English matchmaker Spanish padrino de casamiento Italian paraninfo German Heiratsvermittler.

apangadúra , nf Definition su apangae Etymon srd. Translations French bêchage English digging over Spanish labor de azada Italian vangatura German Umgraben.

àpara , nf, nm: àparu Definition porru de angioni, genia de erba areste chi faet unu pagu che a s’àgiu, ma a cambu meda prus fine, biancu, unu pagu a conca (pagu prus grussa de su cambu) in s'oru de is arraighinas, unu pagu a triàngulu (in setzione), frores biancos a pubusone in punta furriaos conca a bàsciu a bisura de campana, de fragu e sabore forte, bona a papare Synonyms e antonyms antzangioni, gusaju, porru / cdh. sàmbula Idioms csn: falàresi chei s'àpara in su mese de maju = arrui acomenti fait cust'erba in maju, candu si acaramat e sicat; genia de frastimu: abbasciau chei s'àpara!; vívere a coa de àpara = campare a fàmine, a dilléziu, cun cosighedhas de pagu contu Sentences sos amministradores ant intituladu carrelas e piatzas a zente chi a bidha no li at dadu mancu un'àpara ◊ che fuint essidos time time, cun sas ancas modhes che àparu in maju (A.Cossu)◊ amus fatu sa falada chei s'àpara de maju! Scientific Terminology rba, rbz, Allium triquetrum Etymon ltn. cappara Translations French ail à trois angles, ail triquètre English wild garlic Spanish lágrimas de la virgen Italian àglio angolare German Glöckchen-Lauch.

aparrónchiu , avb: parrónchiu* Definition a su contràriu, male / fàghere una cosa a a. = a coredhu, male, a improdhu Translations French tordu, de travers English crosswise, crooked Spanish de través Italian stòrto, di travèrso German schief, quer.

apatentàdu , agt Definition chi tenet o at leau sa patente; nau cun tzacu, chi tenet calecuna calidade mala créschia meda, segura 2. est unu parassita apatentadu, semper chentza fàghere nudha! Translations French qui a le permis de conduire English licensed Spanish cualificado, que posee el permiso de conducir, redomado Italian patentato German zugelassen, mit Führerschein versehen.

apodhicàda , nf: apodhigada Definition su istare aprapudhandho, tocandho, totu; posta de pódhighe, marcu abbarrau de is pódhighes Synonyms e antonyms apódhicu 2. custos bidros, si los abbàidas, sunt totu apodhigadas ◊ frobbi cussu móbbile ca est totu apodhigadas! Etymon srd. Translations French empreinte digitale English fingerprint Spanish huella de los dedos Italian imprónta delle dita, imprónta digitale German Fingerabdruck.

apugnigosài , vrb: apunnigosai, apunziconare Definition iscúdere, pigare a cropos de púngiu Synonyms e antonyms abbuciconai, acatzotai, apugnigorai, apuinare, apunzare, apunzicare, burtzigare Sentences si apunziconat sos càvanos e si addobbat sa conca a su muru Etymon srd. Translations French donner des coups de poing English to come to blows Spanish dar de puñetazos Italian prèndere a pugni German jdn. mit Faustschlägen traktieren.

apunzàre , vrb Definition pigare a cropos de púngiu, pruschetotu candho, pranghendho su mortu, no si podet padire su dolore e unu s’iscudet púngios a petorras Synonyms e antonyms abbuciconai, acorpai, addolare, apugnigosai, apunzicare Sentences tue moris… si apunzant atitendhe mama, babbu, muzere ◊ sa mama isfaghíndhesi in piantu si apunzaiat pro su fizu mortu ◊ sos depidores mandhaiant sas muzeres a si apunzare preghendhe de no che los bogare ◊ si l'aiat picada chin iss'etotu apunzàndhesi sos càvanos 2. sos cumpanzos etotu l'ant apunzadu Etymon srd. Translations French donner des coups de poing English to punch Spanish dar de puñetazos Italian prèndere a pugni German jdn. mit Faustschlägen traktieren.

aradhàre , vrb: aragadhare, arighedhare Definition fàere o pònnere s'aradhu, s'arighedhu, brutore a pígiu grussu Synonyms e antonyms aggromare, ingrumai 2. sa padedha est tota arighedhada Etymon srd. Translations French incruster English to encrust Spanish incrustarse de tártaro Italian incrostare German verkrusten.

aradhósu , agt Definition chi portat aradhu Synonyms e antonyms arradhonidu, cadhóciu, insodrigau Etymon srd. Translations French souillé English dirty Spanish sucio de tártaro Italian lórdo, sùdicio German schmutzig.

arangiarrungiósu , nm Definition genia de mata po bellesa (no est naturale in Sardigna): si narat fintzes bòcia arrungiosa (chi est su frutu, totu arrasposu a fora) Scientific Terminology mtr, Maclura pomifera Translations French oranger des osages English osage orange Spanish naranjo de los osage Italian maclura German Milchorangenbaum, Osagedorn.

arcidédhu , nm: arciredhu Definition duas genias de pigiones chi papant petza tenent custu númene: s'istore de Leonora e s'atilibbriu Synonyms e antonyms falche 1, serpedheri, tzarpadheri / atilibbriu, curreventu, futibbentu, spadheri Scientific Terminology pzn, falco eleonorae Etymon itl. ac(c)ertello Translations French faucon d'Éléonore English Eleonora's Falcon Spanish halcón de Eleonor Italian falco della Regina German Eleonorenfalke.

arèma , nf, nm: aremu Definition totu su chi che tragat s'abba candho calat a undha: arena, terra, pedra Etymon srd. Translations French détritus, terre English rubble, loam Spanish detritos, tierra de arrastre Italian detriti, terrìccio German Geröll.

aremadúra , nf Definition totu su chi che tragat s'abba candho calat a undha: arena, terra, pedra Synonyms e antonyms arema Etymon srd. Translations French dépôt alluvional English alluvium Spanish tierra de arrastre Italian depòsito alluvionale German Anschwemmung.

arenéri , nm: arineri Synonyms e antonyms sabbieri Sentences teniat s'isprigu cun s'arineri Etymon ctl. arener Translations French poudre à secher English sand Spanish arenilla, polvos de carta Italian polverino German Streusand.

argentínu , agt Definition de argentu, de prata Translations French en argent English silvery Spanish de plata Italian argentino German silbern.

arrasóju , nm Translations French rasoir English razor Spanish navaja de afeitar Italian rasóio German Rasiermesser.

«« Search again