aggutiperadúra , nf Definizione
su aggutiperare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
vitupération
Inglese
vituperation
Spagnolo
vituperación
Italiano
vituperazióne
Tedesco
Beschimpfung.
aggutiperàre abbituperàre
aggutipéru abbitupériu
aggutonadúra , nf Sinonimi e contrari abbutonadura Etimo srd.
aggutonàre , vrb Definizione intrare su butone in su trau, serrare su bestimentu cun butones Sinonimi e contrari abbutonai.
agguturrài , vrb Definizione pigare a su gúturu, sorrogare, nau de intzimia de male candho si pigat fritu Sinonimi e contrari arragai, sarracrare.
aghedàdu , pps, agt: axedau Definizione
de aghedare; chi est de sabore pitzigorosu che aghedu; nau de unu, chi no faet a dhi nàrrere nudha ca si arrennegat luego, o si primmat
Sinonimi e contrari
ispuntu
/
arrennegaditu,
inchietosu
2.
e già no sezis aghedadu, mih…: iscuru a chie bos batazat! ◊ si achereit unu betzaredhu chi abberrieit totu aghedadu ◊ custu cristianu si est aghedadu: no li nias nudha!
Traduzioni
Francese
tourné,
aigri
Inglese
turned into vinegar
Spagnolo
agriado
Italiano
inacetito
Tedesco
zu Essig geworden.
aghedàre achedàre 1
aghedhàdu , pps, agt Definizione de aghedhare; chi est tostau, àrridu, nau fintzes de sa manera de fàere de chie no tenet passiéntzia nudha e si arrennegat o tzacat cun facilidade Sinonimi e contrari assadu 2. "Gai ti paret!" - at rispostu isse totu aghedhadu.
aghedhàre , vrb Definizione fàghere tostau e asciutu Sinonimi e contrari aredhare, assare, carasare.
aghedhósu , agt Definizione
nau de cosa modhe, chi est unu pagu tostada solu segundhu su tretu o segundhu sa calidade
Sinonimi e contrari
cadhosu
/
duraghe
Frasi
su lardu de su súmene est aghedhosu ◊ sa ua litàchina est calidade aghedhosa, bona a pabassa ◊ su péssighe duraghe zughet sa purpa aghedhosa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pavie
Inglese
clingstone
Spagnolo
duro (dicho de algo que suele ser blando)
Italiano
duràcino
Tedesco
hartfleischig.
aghédhu , nm Sinonimi e contrari
aggrostadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
incrustation
Inglese
encrustation
Spagnolo
incrustación
Italiano
incrostatura
Tedesco
Verkrustung.
aghedinàre , vrb Definizione fàere aghedinu, aghedu Sinonimi e contrari achedare 1.
aghedínu , agt Definizione chi tenet su sabore de s'aghedu Sinonimi e contrari acru Terminologia scientifica sbr. Etimo srd.
aghedòne , nm Definizione genia de erba chi in beranu e istade ndhe prenet su logu, fragosa, chi ponet sabore malu a sa cosa prantada: a una calidade dhi narant erba púdia, pudéscia, cadoni burdu Sinonimi e contrari cadone Terminologia scientifica rba, Chenopodium album, C. polyspermum, C. vulvaria Etimo srd.
aghedòre achedòre
aghedòspo , agt Definizione nau prus che àteru de binu, chi est unu pagu aghedu, chi est aghedandhosi Sinonimi e contrari ispuntu.
aghedósu , agt Definizione nadu de binu, chi est ispuntu, si est aghedandho Frasi cuba mala faghet su binu aghedosu.
aghédu achédu
àghedu , nm: àghidu,
àidu,
àitu Definizione
tretu de muru o de cresura largu de dhue pòdere passare gente e bestiàmene, mescamente s'intrada de cungiaos serrada a geca o àteru serru
Sinonimi e contrari
barcaxu,
ciassu,
geca,
ingiassu,
intrada
Modi di dire
csn:
pesàreche un'àidu = serrare un'àidu a muru; apèrrere s'àidu (chistionendhe de ideas, maneras de fàghere, costumas e gai) = comintzare, iscrizeniare de comente si est fatu semper, cambiare, bogare moda noa, azuare in carchi cosa comente e faghindhe istrada, andhendhe addainanti, dendhe una possibbilidade in menzus; fàghere àidu = abbèrrere su logu, sa cresura, prus che àteru colendhe afaiu zente o animales
Frasi
in s'àghedu sa zente intrabat a s'ortu a bíbere in sa funtana ◊ s'àidu serrèmalis e curemas su malàidu! ◊ fachent passibales chentz'àghidu e ne istupu
2.
sa zente zúdigat a chie aperit sos àidos ◊ chie est chi nos at apertu semper s'àghidu in s'ora de su bisonzu? ◊ s'àidu pro s'errore est sempre apertu
Cognomi e Proverbi
prb:
àidu abbertu, cunzadu fertu!
Etimo
ltn.
aditu(m)
Traduzioni
Francese
passage,
brèche
Inglese
passage,
breach
Spagnolo
paso,
brecha
Italiano
varco,
bréccia
Tedesco
Durchgang,
Bresche.