datilògrafu , nm Definizione
chie iscriet a màchina, a impreu, o chi at imparau cussu (su foedhu benit de su grecu e tenet su significau de pódhighe e iscríere)
Terminologia scientifica
prf
Traduzioni
Francese
dactylographe
Inglese
typist
Spagnolo
dactilógrafo
Italiano
dattilògrafo
Tedesco
Maschinenschreiber.
dàtiri dàtari
datòri , nm: dotore,
dotori,
dutore Definizione
méigu, istudiau chi curat is maladias de sa gente; títulu de chie at cumpriu is istúdios de s'universidade; dotori est fintzes unu pigione (fratercula arctica) raru in Sardigna, calecuna borta in passera: est a bicu grussu grussu e curtzu, conca curtza e grussa
Sinonimi e contrari
médicu
Modi di dire
csn:
andhare a su d.; èssereche in su d. = anch'e su d., èssiri andau a su dotori po dhu fuedhai, po vísita; pesàrendhe su dutore = chircare su dutore intro de note pro bisonzu grave
Frasi
atzerrieimidhu su dotori, ca m'intendu totu caramau! ◊ est cinesa virtude de pagare su dutore cantu durat sa salude ◊ gei ses un'orixedha cun is datoris… e ponidhi su genugu in brenti ca bis cumenti dhi giuat! ◊ azommai ne ischit cantu de unu dotore… cun pagu azunta!…
2.
che fia in su dutore: mi at nadu a leare custa meighina ◊ a tui ita t'increscit, ca ses in su dotori? ◊ su dutore mi at iscritu custas meighinas
Cognomi e Proverbi
prb:
dutore dolentziosu, cura mala!
Terminologia scientifica
prf
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
docteur
Inglese
doctor
Spagnolo
doctor
Italiano
dottóre
Tedesco
Arzt,
Doktor.
dàtu , nm Definizione
una css. cosa chi si connoschet, unu css. piessignu
Traduzioni
Francese
élément
Inglese
datum
Spagnolo
dato
Italiano
dato
Tedesco
Tatsache.
dàtu 1 dàdu
datziadòri , nm Sinonimi e contrari datziante, datzieri Frasi cun s'iscartedhu bandat aundi est su datziadori e custu dhi domandat: "Ita portat, su signori?" (L.Cadoni). Etimo srd.
datziànte , nm Sinonimi e contrari datzieri Frasi su datziante nostru no incàsciat mancu su de pagare a issu Etimo srd.
datziàre , vrb Definizione pònnere, fàere pagare su dàtziu o àtera tassa deasi.
datziéri , nm Definizione datziante, s'impiegau chi tenet s'impreu de acabidare su dàtziu Sinonimi e contrari aggodhetadore, diritadore, godhetarzu, isetore, listarzu, taceri, taciaju Terminologia scientifica prf Etimo itl. daziere.
dàtziu , nm Definizione genia de pagamentu; fintzes ufíciu de su datzieri Sinonimi e contrari pagamenta, tàcia 2. Concu Elenu ndi est essiu cuntentu de su dàtziu (L.Cadoni) Etimo itl. dazio.
dàu dàdu
dàunu , agt Definizione calidade de trigu a canna prena, bàsciu, a ispiga curtza e orrubiasta de colore.
dauségus daesécus
daustàdu , nm, avb: addaustadu Definizione
su tempus luego apustis papau a mesudie
Sinonimi e contrari
aimpustibràngiu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
après-midi
Inglese
afternoon
Spagnolo
después de la comida,
sobremesa
Italiano
dopopranzo
Tedesco
Nachmittag,
am Nachmittag.
davantàbi, davantàgliu, davantàli , nm: devantàgliu,
devantali,
deventabi,
deventàgliu,
deventale,
deventali,
deventàlliu,
divantai,
diventali,
teventale Definizione
parte de unu bestimentu, sa chi si ponet sa fémina ananti acapiada in chintzu; pannu de ananti, genia de fentallicu chi si ponet apicau a su tzugu a manera de amparare is petorras puru
Sinonimi e contrari
antaledha,
àntela,
fadreta,
falda,
fantallicu,
fascadòrgia,
frandha,
panneananti,
saúciu
/
paragodhera
Frasi
is serbidoras essiant a deventali imbidonau (C.Musio)◊ aundi dhu betas su lati, asuba de su davantabi?!…◊ unu braboti niedhu dh'imbussàt a usu de deventali ◊ prexada, sa piciochedha fut mirendusí su deventalicu bellu chi dh'iant postu ◊ a chini at pérdiu su deventàgliu bèngiat a dh'arritirai
Etimo
spn., ctl.
devantal, davantal
Traduzioni
Francese
tablier
Inglese
apron
Spagnolo
delantal
Italiano
grembiule
Tedesco
Schürze,
Kittel.
davantéris , nm pl: devanteris Definizione is alas de ananti, is coedhas, de unu bestimentu Etimo ctl. davanter.
daxiànu dasiànu
dàxiu dàju
dazelíu , bvrb Definizione bvrb + prn: dade + bi + lu, donaisidhu.
dàzennos , bvrb Definizione giaei a noso, donaisí Frasi dàzennos abba, Segnore!