fúga fúa
fugarésu fogarésu
fúghere fúere
fughía, fúghida , nf: fuida Definizione
su fuire; fintzes fuliesa / min. fuighedha
Sinonimi e contrari
fughinzu,
fuina
Frasi
a sa zirada, in fúghida si pesat, ocros a chelu, ammachiau de sa currenta, s'astore (A.Mura)◊ s'àcua fait sa fuida cada de mari ◊ cussa fuida debressi dh'at salvau
2.
brínchiat a supra de su muraglione e de sa fúghida che fit rughendhe a zosso
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fuite,
évasion
Inglese
escape
Spagnolo
fuga,
evasión
Italiano
fuga,
evasióne
Tedesco
Flucht.
fughidòre , agt: fuidore,
fuidori Definizione
chi fuit, chi si fuit, chi tenet pagu firmesa, chi no si lassat mantènnere; chi andhat a tota fua, chi curret meda
Sinonimi e contrari
fughijolu,
fuidissu
/
corridore
Frasi
est unu cuadhu fuidori ◊ su tempus est fuidori prus de su dinai ◊ su lunis est fuidori…◊ intendiat unu sentidu de discuntentu fuidori
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fugitif
Inglese
fugitive
Spagnolo
fugitivo
Italiano
fuggitivo
Tedesco
flüchtend.
fughidórju , nm Definizione logu o tretu adatu po fuire Etimo srd.
fughidósu , agt Sinonimi e contrari fúliu, fúrridu Frasi curret su sàmbene in sas benas, imberghendhe fughidosu, ispapatau, in su gurutu tortu de s'aorta Etimo srd.
fughidúra , nf: fuidura Definizione su fuire, nau prus che àteru de sa manera de andhare Sinonimi e contrari fua, fughinzu Frasi ite dolore a ti bíere andhandhe a t'isposare a fughidura! ◊ ti pesso currendhe a fuidura in sas carrelas ◊ su ziminàriu no fit bucone pro isse e si nch'est fughiu a fughidura ◊ tronos e lampos ant fatu cúrrere s'ama a fuidura Etimo srd.
fughijólu , agt Definizione
chi si fuit, chi che passat impresse (nau de su tempus)
Sinonimi e contrari
fuidissu,
fuzijolu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fugitif
Inglese
fleeting
Spagnolo
fugaz
Italiano
fuggévole
Tedesco
vergänglich.
fughínzu , nm Definizione su fughire Sinonimi e contrari fughia Frasi in sas presses de su fughinzu su pipiu est rutu Etimo srd.
fughíre , vrb: fui,
fuire,
fuiri Definizione
andharesindhe currendho coment'e timendho ccn. cosa, istesiare impresse de unu perígulu e in calecunu logu signíficat fintzes solu cúrrere; essire de manos, nau de ccn. cosa chi si portat agguantada; nau de bestimentu, bènnere o arresurtare piticu comente unu creschet, cun su tempus / pps. fughitu; impr. futzassí!, fuassí!
Sinonimi e contrari
infrusai,
fúere
| ctr.
abarrai,
bènnere
Modi di dire
csn:
fuendhe, fuindhe = currindhe a tota fua; fughire a labore de pedes = fuire a tota fua; fuire dae mente = iscarèsciri; avb. fughivughi, fuivui = coment'e fuindhe, impresse meda, chentza tènnere tempus de nàrrere nudha; fughire dae pódhiches che abba currenne (nadu de carchi cosa o chistione)= che cosa chi no faghet a la muntènnere
Frasi
sa pitzinna fughendhe trambucat e rughet ◊ si est fughita che gatu agreste ◊ si as boza chi duret s'allegria, fúilas sas profertas de su bundhu! ◊ nd'istuponat a foras e si fuit a s'ispentimada ◊ po ti cojai tocat a ti nci fuiri de domu ◊ no mi che fuas: tantu ti agato su matessi! ◊ no ti fuast de acanta mia! ◊ fui, odheu, no ti rughet sa màchina colendhe! ◊ cussus si furint fuius cun su dinai de su babbu ◊ su sartu fiat totu unu fui fui de lèpuris e conillus ◊ si ch’est fughidu a innedha
2.
imbucheit a cadhu fuendhe e che la ponzeit in su tanchitu in paga ora ◊ chie at carchi sodhu si est fughindhe a labore de pedes ◊ su tempus passat a cadhu fuendhe
3.
comente fia ifustu, cussa cosa mi est fuida dae manos ◊ mi est fuidu dae mente e no ti apo nadu su chi ti depia nàrrere ◊ in mesu a cosa meda, un'irballu ti podet fuire
4.
si ti fuint, custas iscarpas, las lassas a sorre tua a si las finire ◊ sa bestimenta lis fuit a sos pisedhos creschindhe
Etimo
ltn.
fugire
Traduzioni
Francese
s'enfuir,
échapper
Inglese
to escape
Spagnolo
huir,
escapar,
evitar
Italiano
fuggire,
scappare,
sfuggire
Tedesco
fliehen,
entgleiten.
fughisfúghis fuevúe
fughítu , pps, agt: fughiu, fuiu Definizione de fughire, fuiri; nau de erbas e frutuàrios, fuiu est fintzes bolau, passau, tropu lómpiu / fogu fuidu = fogu chi, brusiendhe pro innetiare, s’isterret tropu e no si resessit a dominiare e faghet dannu Frasi at irmedhighinau sa guàrdia chin d-unu códule e s'est fughiu.
fughítu 1 , nm Sinonimi e contrari foritu Etimo srd.
fugifugédhu , avb Definizione (camminai) a f. = illascinandho Frasi camminat solu in betada, a fugifugedhu.
fugimènta fogimènta
fuginài , vrb Definizione camminare o mòvere chentza arrèschere Sinonimi e contrari fugire, illascinare.
fugíre, fugíri , vrb: fuzire Definizione
andhare illascinandho, mòveresi o mòvere a tragu, nau mescamente de cosa chi no est firma, chi est in cosa o logu lisu; fintzes trantzire, istesiare apostadamente / fàiri su fugivugi = andhare o mòeresi a fuzidura, alliscinendi; fugire una cosa = tasire una cosa, lassàrela a tempus addainanti
Sinonimi e contrari
allescinai,
cadriare,
illascinare,
illiscigare,
iscadriare,
iscafuzire,
istrissinare,
lascinare,
lassingiare,
lissiniri,
sfugiri
/
istregire
Frasi
at fuzidu e si at fatu male ◊ so fuzidu in s'astrau ◊ faghindhe s'isterzu mi ch'est fuzidu su piatu dae manos ◊ at fugiu e ist orrutu puru
2.
o is de Cortigedha nci fugint sa diga a una parti, o cinono nci fugint s'erriu prus adhai!
Etimo
itl.
(s)fuggire
Traduzioni
Francese
glisser
Inglese
to slide
Spagnolo
resbalar,
deslizar
Italiano
scivolare
Tedesco
gleiten.
fúglia , nf Definizione
cosa chi si faet ingannandho s'àteru
Sinonimi e contrari
arrebbuseria,
embusteria,
fuglieria,
macatreferia,
fragnocoleria,
ingannia,
tramperia
/
fuglieri
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
escroquerie
Inglese
swindle
Spagnolo
estafa,
fraude
Italiano
trufferìa
Tedesco
Betrug.
fugliàre foliài