fúlbu , agt, nm: furbu Definizione
chi o chie giughet trassas, ischit intrare in is cosas e chistiones chentza giare a bíere totu su chi dhi podet andhare in contràriu
Sinonimi e contrari
bulbu 1,
filone 2,
grodhone,
malfusu,
prinnigheri
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
rusé
Inglese
wily,
cunning fellow
Spagnolo
listo,
astuto
Italiano
furbo
Tedesco
schlau,
Schlaukopf,
Schlauberger.
fulcadúra , nf: furcadura Definizione tretu chi s'ispartzit in duos (cambos, orrugas, camminos e cosas deasi) Sinonimi e contrari forchidhadura, furcada, furcaxadura, ingrugiada, ingrugiadura, ingruxeri Frasi sas gardulinas ant fatu su nidu in furcaduras de unu ramu Etimo srd.
fulcàlzu frucàrgiu
fulchèta frochíta
fulchídha, fulcídha forchídha
fulcídhu forchídhu
fulcòne frucòne
fulédu , nm: boledu* Definizione genia de pane, fatu cun símbula Frasi orighedhu de fuledu zuro chi no mi ndh'at dau, si no orjatu mugorau niedhu che sa mura Terminologia scientifica pne.
fulferalzína , nf Definizione bólidu de cruculleos, fruferarzos Etimo srd.
fulferàlzu fruferàrzu
fúlfere frúfere
fulferínu, fulfurínu frufurínu
fuliàda , nf: fulliada Definizione su fuliare; cosa chi si movet coment'e a imboladura; foedhandho de is laores, sa resa chi giaent Sinonimi e contrari frundhida, imbolada / ghetada, rénnida 3. ses prus forte de milli fuliadas de bentu 4. s'istadu iat donau su prémiu a is massajus chi iant tentu sa fuliada prus manna po is mois de terra seminada Etimo srd.
fuliàdu , pps, agt Definizione de fuliare; chi est iscabudau, abbandhonau (e lassau in logu de cosas deasi) Sinonimi e contrari frundhiu, imbolau Modi di dire csn: dare, bèndhere a sa fuliada = a istracu baratu, azummai coment'e frundhindhe sa cosa; tènniri sa cosa o is bènis a sa f. = a fuliadura, a meda 2. ant abbaratire ancora chi ant a bènnere a sa fuliada.
fuliadúra , nf: fulliadura Definizione su fuliare / avb.: a fuliadura = a meda, a su baratu Sinonimi e contrari frundhidura, scavuladura Frasi bi fit sa cosa a fuliadura ◊ bistimentas e butinus si ndi agatat a fuliarura Etimo srd.
fuliàe, fuliài, fuliàre foliài
fuliaméntu , nm Definizione
su fuliare, ma nau in su sensu de su chi ant produiu is laores semenaos, sa resa de s'incúngia
Sinonimi e contrari
rendhimentu,
rénnida,
resa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
production
Inglese
production
Spagnolo
producción
Italiano
produzióne
Tedesco
Produktion.
fuliénsia, fulièsa , nf Definizione
su si mòvere fúliu, lestru meda, de fàere tretu meda in pag'ora e a dónnia modu su tretu chi si faet cunsiderau impare cun su tempus / leare f. = nau de cosa chi si movit, andai sempri prus in lestresa
Sinonimi e contrari
velotzitade
| ctr.
lentesa
Frasi
sa màchina, si la lassas andhare, in falada leat fuliesa! ◊ at comintzadu a pròere milli sisinos chin sa fuliénsia de su ràndhine (T.Giudice Marras)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
vitesse
Inglese
speed
Spagnolo
velocidad
Italiano
velocità
Tedesco
Geschwindigkeit,
Tempo.
fulíghine , nf Sinonimi e contrari fodhine, fumàdigu, mascara, màticu, sintziedhu, sintziniedhu.
fuliósu , agt: furiosu,
furriosu Definizione
chi si movet lestru meda, cun fúrria e fuliesa, mescamente po sa fortza chi giughet / èssere o intrare che male furiosu = cummentzai ccn. cosa acoment'e chi si ndi bollat isciusciai su mundu, de sa ganas de fai, e apustis firmaisí e no fai prus nudha
Sinonimi e contrari
airadu,
fruscu 1,
fúliu,
furianu,
fúrridu,
infrusau,
toleatzu
| ctr.
asiosu,
immajonadu,
lenu
Frasi
su bentu est fuliosu ◊ su pitzinnu at tímiu ca at bistu sa curridura furiosa de sa béstia ◊ at isboetadu s'ebba e si est móida furiosa ◊ sa dessisione furiosa naschet travessa ◊ s'àcua de s'arriu est furriosa candu ndi calat de is montis
2.
a isse l'intrat che male furiosu e assafines lassat totu ◊ no sias che male furiosu: aispeta!
Cognomi e Proverbi
prb:
cuadhu furiosu no cumprit arringu ◊ male furiosu coitat a passare
Etimo
itl.
furioso
Traduzioni
Francese
rapide,
impétueux
Inglese
speedy,
violent
Spagnolo
rápido,
impetuoso
Italiano
velóce,
impetuóso,
irruènte
Tedesco
schnell,
heftig,
ungestüm.