A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

fúga fúa

fugarésu fogarésu

fúghere fúere

fughía, fúghida , nf: fuida Definitzione su fuire; fintzes fuliesa / min. fuighedha Sinònimos e contràrios fughinzu, fuina Frases a sa zirada, in fúghida si pesat, ocros a chelu, ammachiau de sa currenta, s'astore (A.Mura)◊ s'àcua fait sa fuida cada de mari ◊ cussa fuida debressi dh'at salvau 2. brínchiat a supra de su muraglione e de sa fúghida che fit rughendhe a zosso Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fuite, évasion Ingresu escape Ispagnolu fuga, evasión Italianu fuga, evasióne Tedescu Flucht.

fughidòre , agt: fuidore, fuidori Definitzione chi fuit, chi si fuit, chi tenet pagu firmesa, chi no si lassat mantènnere; chi andhat a tota fua, chi curret meda Sinònimos e contràrios fughijolu, fuidissu / corridore Frases est unu cuadhu fuidori ◊ su tempus est fuidori prus de su dinai ◊ su lunis est fuidori…◊ intendiat unu sentidu de discuntentu fuidori Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fugitif Ingresu fugitive Ispagnolu fugitivo Italianu fuggitivo Tedescu flüchtend.

fughidórju , nm Definitzione logu o tretu adatu po fuire Ètimu srd.

fughidósu , agt Sinònimos e contràrios fúliu, fúrridu Frases curret su sàmbene in sas benas, imberghendhe fughidosu, ispapatau, in su gurutu tortu de s'aorta Ètimu srd.

fughidúra , nf: fuidura Definitzione su fuire, nau prus che àteru de sa manera de andhare Sinònimos e contràrios fua, fughinzu Frases ite dolore a ti bíere andhandhe a t'isposare a fughidura! ◊ ti pesso currendhe a fuidura in sas carrelas ◊ su ziminàriu no fit bucone pro isse e si nch'est fughiu a fughidura ◊ tronos e lampos ant fatu cúrrere s'ama a fuidura Ètimu srd.

fughijólu , agt Definitzione chi si fuit, chi che passat impresse (nau de su tempus) Sinònimos e contràrios fuidissu, fuzijolu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fugitif Ingresu fleeting Ispagnolu fugaz Italianu fuggévole Tedescu vergänglich.

fughínzu , nm Definitzione su fughire Sinònimos e contràrios fughia Frases in sas presses de su fughinzu su pipiu est rutu Ètimu srd.

fughíre , vrb: fui, fuire, fuiri Definitzione andharesindhe currendho coment'e timendho ccn. cosa, istesiare impresse de unu perígulu e in calecunu logu signíficat fintzes solu cúrrere; essire de manos, nau de ccn. cosa chi si portat agguantada; nau de bestimentu, bènnere o arresurtare piticu comente unu creschet, cun su tempus / pps. fughitu; impr. futzassí!, fuassí! Sinònimos e contràrios infrusai, fúere | ctr. abarrai, bènnere Maneras de nàrrere csn: fuendhe, fuindhe = currindhe a tota fua; fughire a labore de pedes = fuire a tota fua; fuire dae mente = iscarèsciri; avb. fughivughi, fuivui = coment'e fuindhe, impresse meda, chentza tènnere tempus de nàrrere nudha; fughire dae pódhiches che abba currenne (nadu de carchi cosa o chistione)= che cosa chi no faghet a la muntènnere Frases sa pitzinna fughendhe trambucat e rughet ◊ si est fughita che gatu agreste ◊ si as boza chi duret s'allegria, fúilas sas profertas de su bundhu! ◊ nd'istuponat a foras e si fuit a s'ispentimada ◊ po ti cojai tocat a ti nci fuiri de domu ◊ no mi che fuas: tantu ti agato su matessi! ◊ no ti fuast de acanta mia! ◊ fui, odheu, no ti rughet sa màchina colendhe! ◊ cussus si furint fuius cun su dinai de su babbu ◊ su sartu fiat totu unu fui fui de lèpuris e conillus ◊ si ch’est fughidu a innedha 2. imbucheit a cadhu fuendhe e che la ponzeit in su tanchitu in paga ora ◊ chie at carchi sodhu si est fughindhe a labore de pedes ◊ su tempus passat a cadhu fuendhe 3. comente fia ifustu, cussa cosa mi est fuida dae manos ◊ mi est fuidu dae mente e no ti apo nadu su chi ti depia nàrrere ◊ in mesu a cosa meda, un'irballu ti podet fuire 4. si ti fuint, custas iscarpas, las lassas a sorre tua a si las finire ◊ sa bestimenta lis fuit a sos pisedhos creschindhe Ètimu ltn. fugire Tradutziones Frantzesu s'enfuir, échapper Ingresu to escape Ispagnolu huir, escapar, evitar Italianu fuggire, scappare, sfuggire Tedescu fliehen, entgleiten.

fughisfúghis fuevúe

fughítu , pps, agt: fughiu, fuiu Definitzione de fughire, fuiri; nau de erbas e frutuàrios, fuiu est fintzes bolau, passau, tropu lómpiu / fogu fuidu = fogu chi, brusiendhe pro innetiare, s’isterret tropu e no si resessit a dominiare e faghet dannu Frases at irmedhighinau sa guàrdia chin d-unu códule e s'est fughiu.

fughítu 1 , nm Sinònimos e contràrios foritu Ètimu srd.

fugifugédhu , avb Definitzione (camminai) a f. = illascinandho Frases camminat solu in betada, a fugifugedhu.

fugimènta fogimènta

fuginài , vrb Definitzione camminare o mòvere chentza arrèschere Sinònimos e contràrios fugire, illascinare.

fugíre, fugíri , vrb: fuzire Definitzione andhare illascinandho, mòveresi o mòvere a tragu, nau mescamente de cosa chi no est firma, chi est in cosa o logu lisu; fintzes trantzire, istesiare apostadamente / fàiri su fugivugi = andhare o mòeresi a fuzidura, alliscinendi; fugire una cosa = tasire una cosa, lassàrela a tempus addainanti Sinònimos e contràrios allescinai, cadriare, illascinare, illiscigare, iscadriare, iscafuzire, istrissinare, lascinare, lassingiare, lissiniri, sfugiri / istregire Frases at fuzidu e si at fatu male ◊ so fuzidu in s'astrau ◊ faghindhe s'isterzu mi ch'est fuzidu su piatu dae manos ◊ at fugiu e ist orrutu puru 2. o is de Cortigedha nci fugint sa diga a una parti, o cinono nci fugint s'erriu prus adhai! Ètimu itl. (s)fuggire Tradutziones Frantzesu glisser Ingresu to slide Ispagnolu resbalar, deslizar Italianu scivolare Tedescu gleiten.

fúglia , nf Definitzione cosa chi si faet ingannandho s'àteru Sinònimos e contràrios arrebbuseria, embusteria, fuglieria, macatreferia, fragnocoleria, ingannia, tramperia / fuglieri Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu escroquerie Ingresu swindle Ispagnolu estafa, fraude Italianu trufferìa Tedescu Betrug.

fugliàre foliài