mandadòre, mandadòri , nm Definizione
chie mandhat, chie in parte sua mandhat un'àteru a fàere calecunu dovere
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mandant
Inglese
mandant,
instigator
Spagnolo
mandante,
remitente
Italiano
mandante,
mittènte
Tedesco
Auftraggeber,
Mandant.
mandagàda , nf: mantegada, montagada, montegada, montogada Definizione ispétzia de fogatza fata de símbula impastada cun oos, mele e àteru; genia de druche fatu de pasta segada cun s'orrosinita a tiras ladas longas longas e atacadas coment'e a frocu, fríssiu in ógiu e isciustu in mele Sinonimi e contrari mendhulinu, origlieta Frasi bi aiat biscotos, amaretes, tilicas, montogadas e casadinas ◊ a carrasegare faghent montagadas, catas, frixolas ◊ sos druches de carrasegare in Su Burgu sunt sas catas, sas oruletas e sas mandagadas Terminologia scientifica drc Etimo ctl. mantegada.
mandài , vrb: mandari,
mandhare,
mannare,
immandai Definizione
fàere andhare a ccn. logu, pedire o cumandhare de andhare; fàere pigare o portare una cosa a unu po dha giare a un'àteru
Sinonimi e contrari
imbiare
Frasi
in sa terra su Signore a tie ti at mannau po isfrégiu! (A.Zedde)◊ a li chircare fémina at mandhadu sa mama ◊ at mandhadu sa lítera manu manu cun s'amigu ◊ Sennore, no mi mandheis a nessunu a domo! ◊ mandhàdelos a iscola, sos pisedhos!
Cognomi e Proverbi
prb:
chie cheret andhet, chie no cheret mandhet!
Etimo
ltn.
mandare
Traduzioni
Francese
envoyer,
expédier,
envoyer
Inglese
to send
Spagnolo
enviar,
remitir
Italiano
mandare,
rinviare,
spedire
Tedesco
senden,
schicken.
mandaníu , nm: mandarinu Definizione
matighedha e frutu (upm) chi assimbígiat a s'aràngiu, ma prus pitichedhu, a calidades unu pagu istrecau, a silibbas etotu, bonas a ispicigare, a corgioledhu de colore grogo meru a fora, prus fine e prus débbile / m. cabudraxu = zenia de mandarinu premediu, prus durche e chentza (o cun prus pagu) sèmene
Frasi
custu est logu de arantzos e de mandarinos
2.
in sas carrelas gridant de continu: A ndi liades… oh, a ndi liades de arantzu, limone e mandarinu? (G.Cossu)◊ sa befana si poniat mandarinu e méndula in cantidadi ca fiat produtzioni nostra
Terminologia scientifica
mt, frt, Citrus deliciosa
Traduzioni
Francese
mandarinier,
mandarine
Inglese
tangerine
Spagnolo
mandarino,
mandarina
Italiano
mandarino
Tedesco
Mandarine.
màndara , nf: mandra,
màndria Definizione
corte de múrghere bestiàmene, loghighedhu, tretu serrau, prus che àteru curtzu, po pònnere bestiàmene (a múrghere, a crocare); in cobertantza, css. logu serrau bistu coment'e límite a sa libbertade / genias de m.: tundha, longa, a cresura, a muru; min. mandrighedha, mandriola, mandriolu
Sinonimi e contrari
apassiadorzu,
pasciale,
passili
Modi di dire
csn:
bestire o trubbare su bestiàmine a sa mandra = acorrai su bestiàmini; essíreche in costas de mandra = cambiare chistionu, rispòndhere ma no a tonu, chirchendhe àteru a zisa de iscusa pro cambiare chistionu; sa Mandra Cràbina = sos Sete Frades, sos sete istedhos postos a zisa de carru
Frasi
cheret fatu mandra noa e prus manna ca sos fiados de múrghere sunt medas ◊ su pastori at acorrau s'arrobba in sa màndara po múlliri
2.
a sos pisedhos a istare in mandra, in iscola, no lis piaghet
3.
si caligunu mentuait su chi fuit sutzessu, deo ch’essia in costas de mandra: mi pariat chi dognunu mi legiat in cara sa mancánsia
Cognomi e Proverbi
smb:
Mandra, Mandras
Terminologia scientifica
pst
Etimo
ltn.
mandra
Traduzioni
Francese
enceinte,
clôture
Inglese
corral
Spagnolo
aprisco
Italiano
recinto,
chiuso per bestiame
Tedesco
Pferch.
mandàri mandài
mandarínu mandaníu
mandatàriu , nm: mandhatàriu, mannatàriu Definizione persona chi si mandhat a contu de un'àteru cun s'incàrrigu de calecuna faina, po calecuna chistione Sinonimi e contrari mandatore, imbasciadore, imperjadore Frasi mannatàriu no pagat pena.
mandatòre , nm Definizione in s'istadu sardu antigu fut unu funtzionàriu mandhatàriu: m. de rennu = imbasciadore; m. de líeros = su chi arrapresentaiat s'organizatzione de is personas líbberas; m. de clésia = arrapresentaiat sa Crésia Sinonimi e contrari mandatàriu Etimo srd.
mandàu , pps, nm: mandhau Definizione
de mandai; a logos est su pratu de petza frisca e matzàmene chi si mandhat a is parentes candho si bochit su mannale; dhue at logos chi su mandhadu est su paralímpiu / m. sicau = pantzeta e sartitza abbentados a tretu de manigare chi si mandhat a sos parentes
Sinonimi e contrari
imbiadu
2.
guai a lassai is parentis o is amigus sentz'e mandau: s'imbruncant!
3.
un'ómine e una fémina innanti non si podiant mancu faedhare: si las cheriant deviant imbiare su "mandhadu"
Traduzioni
Francese
envoyé,
expédié
Inglese
sent
Spagnolo
enviado
Italiano
mandato,
spedito
Tedesco
geschickt,
gesandt.
mandhàda mandàda
mandhadàgliu, mandhadàlzu, mandhadàrzu , agt, nm Definizione
persona chi unu mandhat a foedhare sa fémina chi si bolet a cojuare, o fintzes po àtera miscione
Sinonimi e contrari
apagiadori,
comisionàrgiu,
paraímpiu,
tratadore
Frasi
mi as imbiadu su mandhadàgliu pro ischire si aia tempus
Etimo
ltn.
mandatarius
Traduzioni
Francese
faiseur de mariages
Inglese
paranymph
Spagnolo
paraninfo,
casamentero
Italiano
paraninfo
Tedesco
Ehestifter,
Ehevermittler.
mandhalíscu , agt Definizione nau de pegus, chi si tenet a sa manu, masedu, dhu atendhent a solu e no a tàgiu Sinonimi e contrari mannalinu mannalíciu Frasi su piciochedhu fut a giare acura una craba mandhalisca o a fàere su procagedhu.
mandhamentàle , agt Definizione chi pertocat su mandhamentu.
mandhaméntu , nm Definizione ispartzidura de is bidhas prus che àteru po s'ammnistratzione de sa giustítzia: pertocat a unu pretore.
mandhàre mandài
mandhàrza , nf Definizione cosas de papare, mandugu chi si acostumat a mandhare in donu a gente chi no est de domo Sinonimi e contrari mandada Terminologia scientifica sntz Etimo srd.
mandhatària , nf Definizione genia de tzeraca chi serbit a mesu tempus, genia de fatore; a logos, cunsorre.
mandhatàriu mandatàriu
mandhatíu , nm Definizione arresposta, su Chi ei chi si torrat a s'ómine chi at domandhau fémina a cojuare Etimo srd.