nebbiósu , agt Definizione chi o chie acostumat a si pigare annébbiu meda, tzacu, arrennegu fatuvatu, a pèrdere sa passiéntzia Sinonimi e contrari airósigu, arrennegaditu, dirredhu, sufúriu Frasi arguai a li torrare "Chi nono!", ca fit un'ómine nebbiosu Terminologia scientifica ntl.
nebbulòsa , nf Definizione genia de nue o massa de istedhos, gasu e àteru materiale inchesu in s'universu.
nébida , nf: nébide,
nébidi,
nébira,
népida 1,
népide,
népira Definizione
nues de vapore no meda cracu chi calant e istant bàscias bàscias, o si pesant e istant bàscias in sa terra o fintzes in logu de lagu; genia de dificurtade chi no lassat bíere o cumprèndhere bene sa cosa o chistione comente est
Sinonimi e contrari
abboeru,
boiratzu,
bòrona,
fumacina,
néula
Frasi
sigheint s'aronzu in mesu a sa nébida ◊ su fumu essiat che nébida dae sas cobelturas ◊ candu cudha fut acanta de arribbai si est formara custa nébira e no si est bia prus ◊ s'ischidat tra sa népida bianca sa terra de malària penosa (A.Casula)◊ sa nébide at afumau totu su trigu ◊ de is tres de chitzi si cumentzat a betai sa nébida
2.
tra noso e sa beridade sas nues e sa népide no che depent èssede! (L.Pisano)◊ su binu fiat faendho efetu e dhi pariat calandho sa népida, in ogos portaiat pibiristas de prumu
Terminologia scientifica
tpm
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
brouillard
Inglese
fog
Spagnolo
niebla
Italiano
nébbia
Tedesco
Nebel.
nébida 1 , nf Definizione
genia de mufa chi ponet a su trigu (in css. parte: fògia, cambu, ispiga)
Sinonimi e contrari
ruinu 1
Terminologia scientifica
mld, Puccinia graminis
Traduzioni
Francese
rouille du blé
Inglese
bunt
Spagnolo
roya negra,
herrumbre
Italiano
rùggine del grano
Tedesco
Rost.
nébida 2 , nf Definizione genia de erba, coment'e amenta, bona a meighina Sinonimi e contrari bragamonti, nebidedha Terminologia scientifica rba, Calamintha nepeta Etimo ltn. nepeta.
nébida 3 , nf Definizione logu bonu, in paris Sinonimi e contrari paris Etimo srd.
nebidài , vrb: annebidai* Definizione calare o betàresi sa népide (nau mescamente pentzandho a sa chi faet dannu a sa cosa coltivada): si narat cun s'aus. àiri: at nebidau Sinonimi e contrari neulare.
nebidàrgiu , nm Definizione nepidedha de pagu contu Sinonimi e contrari nebidatzu, neulatzu Etimo srd.
nebidàtzu , nm: nepidatzu Definizione
nues bàscias o népide arta, nepidedha, genia de népide de pagu contu
Sinonimi e contrari
boerarzu,
nebidàrgiu,
neulatzu,
neulita,
neulore
Frasi
su nebidatzu a su chitzi e a su mericedhu s'isterriat me is basciuras che lana craminada a fini
Terminologia scientifica
tpm
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
brume
Inglese
mist
Spagnolo
neblina,
calina
Italiano
foschìa,
nebbiolina
Tedesco
Dunst,
leichter Nebel.
nébide nébida
nebidèdha , nf: annapidedha Definizione
genia de erba, paret amenta, bona a meighina (e a logos dha ponent fintzes po cundhire papares, su pane cun gerdas)
Sinonimi e contrari
bragamonti,
nébida* 2,
nèpeda
Frasi
mamma at fatu culurzones de patata cun nebidedha comente dhos faent in Ardaule
Terminologia scientifica
rba, Calamintha nepeta
Traduzioni
Francese
calament
Inglese
calamint
Spagnolo
hierba pastora
Italiano
nepitèlla
Tedesco
Kölle,
Bergminze.
nébidi nébida
nebidósu , agt: nepidosu Definizione
nau de su tempus, chi est faendho népide
Sinonimi e contrari
boerosu,
neulosu
/
fuscu,
iscuricosu,
múrinu
Traduzioni
Francese
brumeux
Inglese
foggy
Spagnolo
nebuloso
Italiano
nebbióso
Tedesco
neblig.
nébidu , agt: néidu,
népidu,
népitu,
níbidu Definizione
nau de truncu de mata (mannu o piticu, grussu siat o fine), chi no portat nodos, ténneru, deretu e de totunu andhare, e po cussu fintzes lisu, chentza giúmburos: nau de terrenu, chi est bellu totu in paris, límpiu; nau de persona, chi no tenet neghe, sana, chentza pecos
Sinonimi e contrari
daretu,
nidu 2,
ténneru
/
nédidu
| ctr.
nodosu
Frasi
as truncadu s'àrbure piús nébida ancora preustinu ◊ at norant'annos, ma est nébidu che opinu ◊ at fatu duos bellos irfilares népitos de tuntunnos ◊ carchi mandrone si fit ingulimatu a cussas raicras bellas e népitas ◊ piantas altas, népidas, fozidas, de formas variadas e istranas (F.Dore)◊ po fae iscalas de carru serbiant matas néidas de ílixi
2.
est una tanca manna, totu tirrinu népitu ◊ in còscias portat is carris níbidas che s'ou ◊ sos tzeracos, canno b'at de mannicare, sa canistedha la lassant népita che agliola (A.Pau)
3.
de sentidos fit fémina nébida e sana ◊ sa pitzinnia est s'istajone de sa vida piús níbida e rica ◊ che népidu cristallu istat s'aera (F.Dore)◊ su mare fit che népidu cristallu
Traduzioni
Francese
tronc droit sans nœuds
Inglese
straight and smooth (trunk)
Spagnolo
tronco recto y liso
Italiano
diritto e lìscio (fusto)
Tedesco
glatt,
aufrecht.
nébira nébida
nebiràju , agt Definizione its, fumosu? Frasi fiat una domu nebiraja.
nebodàxa, nebodàza , nf Definizione is nebodes, nau fintzes a disprétziu Etimo srd.
nebòde, nebòdi nabòdi
nebodía , nf Definizione su èssere nebodes, sa calidade de nebode, de neta Etimo srd.
nebòri nabòdi