ortiàu ociàu
ortíca oltíja
orticàna , nf: urticana Definizione logu de ortiga Etimo srd.
orticàta ociàda
orticàta 1 , nf: ortziada 1,
ortigiada Definizione
genia de animaledhu de mare chi faet unu fragu légiu e a pistidhore a dhu tocare; dhue ndhe at una, de is ortziadas (ociada), chi si papat imbuscinada in sa farra e fríssia in ógiu: a una parte, ue si agguantat a calecuna cosa de linna o pedra, paret su papu de una patedha, ma a s'àtera est totu a farranchedhas e faet s'abba de dha samunare totu abbau paret de tzintzigorros / calidades de ortziadas: o. inciaspiada, orrúbia, asula, bianca, birdi, bromu, burda, de trísia, faurredha
Sinonimi e contrari
boltiada,
cunnemari,
làtiga
2.
is ociadas dhas apu portadas a domu a frí ◊ s'ociada est coment'e unu prupixedhu piticu piticu e portat unu croxu chi si atacat a sa perda
Terminologia scientifica
anb, actinia species
Etimo
ltn.
*urtic(u)lata
Traduzioni
Francese
actinie
Inglese
actinia
Spagnolo
actinia
Italiano
attìnia
Tedesco
Aktinie.
ortíciu , agt: antitzu,
ortiju 1,
ortitzu Definizione
chi est naschiu chentza lómpiu, chentza cumpriu: dhu narant de pipios, de animales (e de frutuàriu puru candho no lompet e ndhe orruet); si narat fintzes de cosa chi creschet pagu, a trebballu / ou ortíciu = criadu cun sa corza modhe, chena su pizu tostu
Sinonimi e contrari
agurtitu,
agurtiu
/
ingatzinau
/
agurtidura,
aurtíngiu
| ctr.
cumpridu,
lómpidu
/
imbénnidu,
losanu
Frasi
cani impressia catzedhus ortitzus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
abortif,
grêle
Inglese
abortive,
hard
Spagnolo
abortivo,
duro,
penoso,
premioso
Italiano
abortivo,
stentato
Tedesco
abortiv,
verkümmert,
kümmerlich.
ortícu oltígiu
ortidúra , nf: agurtidura* Sinonimi e contrari agurtimentu, istrumadura.
ortiédhu , nm: ortighedhu,
otiedhu Definizione
sa pedra chi s'intrat in sa coa de su fusu po poderare istirau su filu, faendhodhu; orrugu de cosa chi si ponet in oros de s'arretza betada a mare po dha singialare a pígiu de abba; ortiedhu de padenti est una genia de frore, nau deosi po sa patatedha ladita chi faet asuta
Sinonimi e contrari
cócura,
furriedhu,
irotu,
lódiru,
orrodiedhu,
ruédhula,
vertichedhu*
/
ortzas
/
cacacú,
ciciugojuadu,
lepirisposu
Frasi
un'asta cun sa múscula fut su fusu, in sa punta de s'asta unu pitzu e in metade de asta fut s'ortiedhu (A.Barra)
3.
po ndi dha bogai, sa mina, iscarravonai a giru a giru sentza de tocai s'ortiedhu!
Traduzioni
Francese
fusaïole
Inglese
whorl
Spagnolo
tortera
Italiano
fusaiòlo
Tedesco
Schwungring.
ortíga oltíja
ortigàda ociàda
ortigài , vrb Definizione bogare ortigu Etimo srd.
ortigàju , nm Definizione bogadore de ortigu, chie si campat bogandho su ortigu Sinonimi e contrari irforticadore, iscrotzadore, rasciadore Etimo srd.
ortigàlla , nf Definizione ortigu, orrugos de ortigu Etimo srd.
ortigàu , agt Definizione its (S'Ischíglia 8,94,227): atzirbisonau che ortigu? Frasi una faci de trumentus ortigada s'isprigat (G.Manconi).
ortíghe oltígiu
ortighédhu ortiédhu
ortighédhu 1 , nm Definizione orrugu de ortigu largu, unu pagu a lacu in mesu (a bisura de canale), chi s'impreat a pònnere calecuna cosa, coment'e istrégiu.
ortighédhu 2 , nm: ortixedhu Definizione min. de ortu, ortu piticu Sinonimi e contrari oltedhu, ortitu.
ortígia oltíja