profizadúra , nf Definizione
su profizare, atrotigare a furriadura, nau de sa manera de fàere o de mòvere una cosa (mescamente filu, lana o àteru deasi)
Sinonimi e contrari
atrotoxadura,
retrocidura,
retrocimentu,
torcidura
Frasi
leare su bratzu a profizadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
retordage
Inglese
twisting
Spagnolo
retorcedura
Italiano
ritorcitura
Tedesco
Drehen,
Verdrehung.
profizàre , vrb Definizione
atrotigare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune o cosas deasi, de no èssere prus a línias deretas, deasi comente si faet filandho lana o àteru
Sinonimi e contrari
acordiolai,
arretroci,
atrotixai,
folfigiare,
forrighitare,
furrighedhare,
fortzicare,
tontirgiai,
trofigare,
trochigiare,
trofizare
| ctr.
isprofizare
Frasi
duos cabos de filu si los profizant a diferente betu s'imbóligant apare ◊ li at profizadu su bratzu chi azummai si ndhe píssiat de su dolore ◊ segundhu sa linna chi est si profizat, totu, fintzas si est tènnera
2.
su professore si frimmaiat in donzi bancu e abbaidaiat su cómpitu: daghi bi aiat carchi isbàgliu de pagu contu profizaiat su murru
Traduzioni
Francese
tortiller,
tordre
Inglese
to twist
Spagnolo
retorcer
Italiano
ritòrcere,
contòrcere
Tedesco
drehen,
verdrehen,
auswringen,
zusammendrehen.
profumài , vrb: profumare Definizione pònnere o giare fragu bellu, praghillosu, profumu Frasi consòlami, Gravégliu: tue profumas de lizos! ◊ su frori 'e su gesminu profumat in Cuartu…
profumaméntu , nm Definizione su profumare Etimo srd.
profumàre profumài
profumàu , pps, agt Definizione de profumare; chi dhi andhat o lassat andhare fragu bellu 2. est totu mutatu e profumatu s'unu, istratzulatu e chin su fracu s'àteru ◊ cudh'ofitzialedhu fiat totu profumau.
profumèra , nf Definizione vasu ue si faet su profumu.
profumería , nf Definizione butega inue bendhent profumos.
profumiéri , nm Definizione chie produet o bendhet profumos.
profúmu , nm: prufumu Definizione
fragu bellu, aggradéssiu a su nasu, ma pruschetotu àcua de fragus (ma fintzes de àtera genia), fragu chi faent apostadamente po bèndhere a ndhe pònnere in dossu, bestimentu, logu
Frasi
profumu chi s'irbéntiat, chi no s'irbéntiat
Traduzioni
Francese
parfum
Inglese
perfume
Spagnolo
perfume
Italiano
profumo
Tedesco
Duft,
Wohlgeruch,
Parfüm.
profúmu 1 , nm Definizione nau in cobertantza, ómine chi, coment’e mascu, tenet pecu e andhat cun àter'ómine: músicu, cachineri.
profundài , vrb: aprofundai* Definizione fàere prus fungudu unu fossu, unu buidu; intrare prus aintru in is chistiones, cricare su fundhu de calecuna cosa / profundai una funtana, una fossa Sinonimi e contrari afungai 1, afungurai, aprofundhire, indevucare.
profundhidàde, profundhidàdi , nf Definizione
su èssere fundhuda de sa cosa, su calare a fundhu de unu logu, de unu buidu o chistione (cricandho totu is fatos chi dha pertocant), sa parte prus in fundhu
Sinonimi e contrari
fundària,
fundesa,
fungària,
fungori,
fungudesa,
profundhu,
tuvucaria
Frasi
su bentu a úrulos pigaiat in s'adhe coment'e dai sa profundhidade de unu vulcanu
Traduzioni
Francese
profondeur
Inglese
depht
Spagnolo
profundidad
Italiano
profondità
Tedesco
Tiefe.
profúndhu, profúndu, profúnnu , agt, nm: prufundhu Definizione chi est fundhudu meda, nau de buidu; nau de chistione, de pentzamentu, de idea, chi cunsiderat is cosas a fine, fintzes cudhas chi si parent prus pagu o prus difíciles a cumprèndhere; su logu prus in fundhu (fintzes s'isprefundhu) 3. salute a chent'annos e a che ne víere in profunnos de iferru! ◊ mostres si pesant dae su profundhu e sa terra apestant de pudine (P.Casu)◊ est abasciau a su prus profundu ◊ baidindi in d-unu profundu dópiu aundi est su vili cundennau!(R.Pani)
profuràrzu , nm: brufulàgiu,
prufurarzu,
puburalzu,
purferarzu,
purfurarzu,
pusfurarzu Definizione
puzone trinu, de turra, de palatu, puzone múrinu o murinatzu, su crunculleu, unu pigionedhu de is prus connotos ca faet meda su niu in is teuladas
Sinonimi e contrari
afuràrgiu,
craculeu,
crucúciu,
fruferarzu*,
frufurinu,
muntonarjari,
murinàgiu,
poforinu
Frasi
pusfurarzu, procura su fenu a fàghere nidu! ◊ sos purfurarzos faghent su nidu in sa rundha de sas caberturas ◊ profurarzu e cardellina, totu sunt annenne male!
Terminologia scientifica
pzn, passer hispaniolensis.
Traduzioni
Francese
moineau
Inglese
sparrow
Spagnolo
gorrión moruno
Italiano
pàssero
Tedesco
Weidensperling.
profurínu poforínu
progài , avb Definizione
pro gai: ma, però / progai e progai… = menzus de…, po cussu e po cussu…, imbetzes de…
Sinonimi e contrari
piusaprestu
Frasi
progai, a calchi persone importante chircant de li fàghere calchi búglia ebbia ◊ custu ti lu so dendhe, como: progai serbit a mie puru! ◊ pònedi a manigare: progai, faghe impresse ca nos bisonzas! ◊ progai e progai mi lu fato deo etotu, pro mi lu fàghere male e a pagamentu puru, custu triballu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
plutôt
Inglese
rather
Spagnolo
más bien
Italiano
piuttòsto
Tedesco
eher,
ziemlich,
anstatt,
besser.
progàre proài
progetài , vrb: prozetare Definizione
istudiare, cuncordare e fàere progetos
Sinonimi e contrari
sestare
Traduzioni
Francese
projeter
Inglese
to plan
Spagnolo
proyectar,
planear
Italiano
progettare
Tedesco
planen.
progetísta , nm: prozetista Definizione prus che àteru, professionista chi istúdiat, cuncordat e faet progetos.