pugnidòre , nm: punghidore, pungidori Definizione chie punghet su pegus bochindhodhu po dhu fàere a petza Sinonimi e contrari ispojoladore Frasi su punghidore veniat chin su liputzu a uchídere su porcu e chin sas lametas pro l'innetare Etimo srd.
pugnigósu pinnegósu
pugnolàda pugnalàda
púgnu prúnzu
pugòni , nm: bugoni* Sinonimi e contrari iscobiante, ospia.
puía , nf Definizione coedha, ala o parte bàscia de camisa (e fintzes cambos de mata chi pendhent, in alas de fora).
puíga , nf: púlica,
púliga Definizione
genia de pigione mannu chi faet meda in logos de istagnu: in Sardigna faet abbitu totu s'annu; in cobertantza, sa natura de sa fémina; a logos est un'aina (su spacadori) po isperrare sa canna in bàtoro
Frasi
ita mabasicu seis fendi tirendi a pedrigonis: po puiga m'eis pigau?! ◊ a su fragassu, sas anades si sunt acuadas suta de s'abba: petzi una púliga ndhe at bogadu sa conca
Cognomi e Proverbi
smb:
Púliga
Terminologia scientifica
pzn, fulica atra
Etimo
ltn.
fulica
Traduzioni
Francese
foulque
Inglese
coot
Spagnolo
focha común
Italiano
fòlaga
Tedesco
Bläßhuhn.
púighi , nm, nf: púliche,
púlige,
púlighe,
púlixi Definizione
genia de bobboitedhu piticu chi faet inue dhue at animales e gente puru, in logu brutu, giaendho istrobbu mannu e batindho fintzes maladias / erba de púlighe = crezes diferentes de erba (Plantago afra, Pulicaria odora, P. vulgaris)
Sinonimi e contrari
púgili
Modi di dire
csn:
su sonnu de su púliche = una drommida de tropu pag'ora, un'ingalenadedha; cherrer bene a unu che púliche in mesu de ungras = própiu nudha, a puntu de l'ischitzare!; fàgherendhe de unu púlighe unu boe = isazerare una chistione, crèscherela tropu; pònnere su púliche in s'ungra a ccn. = dàreli a ischire cosa chi no lu lassat asséliu; fastizosu che púlighe = ifadosu meda
Frasi
ci bessint prexaus che púlixi ◊ su púlighe est minudedhu ma za ndhe daet de aggheju! ◊ iscudit unu satu de púighi, s'istrantaxat a lestu!…◊ ndhe dh'iant ispérdia sa púlige
Cognomi e Proverbi
smb:
Pulighe, Puligheddu, Pulisci, Pulixi
Terminologia scientifica
crp, Pulex irritans
Etimo
ltn.
pulice(m)
Traduzioni
Francese
puce
Inglese
flea
Spagnolo
pulga
Italiano
pulce
Tedesco
Menschenfloh.
puinàda, puinàra , nf Definizione cropu, iscutulada de púngiu; su tanti de cosa chi si podet pigare in su púngiu 2. arregolleus una bella puinada de dinai Etimo srd.
puíni, púini, puínu, púinu , nm Definizione
púngiu, sa manu serrada a istrintu; cropu giau a manu serrada; prus che àteru, su tanti de cosa chi si podet pigare in sa manu coment'e umprindho, cosa paga
Sinonimi e contrari
bucicone,
ilbrunzigone,
pinnegosu,
prunzu*
Frasi
pedint agiudu a púinus serraus po chi su sànguni potzat finí
2.
candu dh’arrescit cosa papendi s’iscurit de púinu a piturras
3.
si est agatau cun d-unu púini de fumu ◊ ndi pongu unu púinu, de pasta, po su brodu
Traduzioni
Francese
poing
Inglese
fist,
blow
Spagnolo
puño
Italiano
pugno
Tedesco
Faust,
Faustschlag,
Handvoll.
puíta, puíte poíta
pujèlma puglièlma
púla , nf Definizione pàgia de órgiu, de trigu, a logos fògia sicada de moriscu Frasi chilivrat su trigu dae sa pula Etimo itl.
pulàgna, pulània, pulànica polània
pulcinèlla prucinèlla
pulédhu polédhu
puléju , nm: abulégiu Definizione una genia de amenta Sinonimi e contrari mentabuleu, pruleu Terminologia scientifica rba, rbc, Mentha pulegium Etimo ltn. puleium.
pulènta , nf: pulente Definizione
sa farra de su moriscu (mescamente cota e cundhia), o fintzes farra de castàngia e de fae
Frasi
cussa buteca vendhet rosu, macarrones, pulenta ◊ mi soi pràndiu de pulente (E.Nieddu)◊ cussa parit procedhedha pesada a pulenta ◊ sa zente est modhe e lenta ca zughent sos neudhos de pulenta! (Gv.Piredda)
Terminologia scientifica
mng
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
polenta
Inglese
polenta
Spagnolo
polenta
Italiano
polènta
Tedesco
Polenta.
pulentàda , nf Definizione papare de pulenta, papada de pulenta Sinonimi e contrari pulenta Frasi candho fit cota, cussa pulentada, chi fit piús de mesu labiolu, in d-un'àtera mesa unu lentolu bi ant istesu e che l'ant betada: fit bella colorida e bene cota, cun sartitza e peta a mes'apare! (M.Carta) Etimo srd.