papizòne papigiòne
papógnu , nm: papóngiu, paponzu Definizione su papare, is cosas chi si papant Sinonimi e contrari mandhiconzu / alimentu, arracatu, bivu, màndhicu, mandiari, papai 1 Frasi papóngiu de frommiga ◊ mancaiat su bestire e su paponzu ca su travallu no fit pagau ◊ su papóngiu nostu fut late, pane, casu, ladru Etimo srd.
papòne , agt Sinonimi e contrari fauzone, ingrutone, mandhicatore, papadore.
papóngiu, papónzu papógnu
paporàda, paporàta , nf Definizione essia o nue de vapore; nue de ària budhia Sinonimi e contrari ispaporada / iframiada, pampada / ttrs. papurada Frasi su ventu nche munnat sas paporatas de su gassu chi essint dae sa fràbbica 2. su sole si fachet a intèndhere chin sas paporadas suas de calore Etimo srd.
papòre, papòri , nm: popore Definizione
prus che àteru, abba chi po efetu de su calore si che pesat coment'e nepidedha, ma fintzes abbentada de àteru chi, sèmpere po efetu de su calore, si faet a gasu e bolat in artu
Sinonimi e contrari
vapore
Frasi
sa contzadura de sa pedhitza cheret fata impreendhe maniles de gumma e caratza pro no ndhe alenare sos popores
Traduzioni
Francese
vapeur,
exhalation
Inglese
vapour,
exalation
Spagnolo
vapor,
vaho,
emanación
Italiano
vapóre,
esalazióne
Tedesco
Dampf,
Ausströmung.
pàpu pàpi
pàpu 1 , nm Definizione
sa punta o conchedha de sa natura de s'ómine / iscugudhai su p. = iscocolletare, tirare issegus su pedhutu (iscrafudhu) chi lu muntenet cuguzadu
Sinonimi e contrari
conchedha 3
Terminologia scientifica
crn, ssl
Traduzioni
Francese
glande
Inglese
glans
Spagnolo
glande
Italiano
glande
Tedesco
Glans,
Eichel.
papuinàre , vrb: pupuinare,
purpuinare Definizione
calare o fàere a popoine, a pruinedhu, fàere a farra (nau de sa linna)
Sinonimi e contrari
farratzai,
infarraciai,
pipionire,
pubujonare
Frasi
a mie si m'est papuinanne totu sa cosa durche ◊ sa càscia betza est frundhida in su cortile, pupuinada ◊ cussa trae totu pupuinada nos ndhe falat subra!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se vermouler
Inglese
to get worm-eaten
Spagnolo
carcomer
Italiano
intarlare
Tedesco
wurmstichig werden.
pàpula , nf Definizione cosighedha modhe modhe a papare / p. de nie = froca lada Sinonimi e contrari papaledha Frasi su chervedhu in pàpula est andhandhe, sas rodedhas male sunt girandhe (G.Cheri).
papuledhàre , vrb Definizione foedhare a papuledhu, naendho is foedhos male, ibballiaos puru, chentza chi si cumprendhat craru (comente faent is pipios imparandho a foedhare) Sinonimi e contrari impapulare, imprabastulai Frasi ite ses impapuledhendhe? Faedha bene!
papulédhu , nm Definizione su foedhare de is pipios (o comente faent is pipios), chi no narant is foedhos bene craros e giustos.
papurótu , nm Definizione frutu cun papu, cun chiu Sinonimi e contrari babbarotu 1, méndhula.
papuschiàda , nf Definizione su papuschiare Sinonimi e contrari papuschiadura Etimo srd.
papuschiadúra , nf Sinonimi e contrari papuschiada Etimo srd.
papuschiàre , vrb Definizione pròere unu pagu, istidhigare abba, o fintzes salia foedhandho Sinonimi e contrari arrosinai, babbiscare*, cibinare, istedhiare, modhinare, proighinai, tziviai.
papuschína , nf Definizione
proidedha de pagu contu, abbighedha lébia, pagu cosa, fintzes istídhigos de salia chi bolant de buca foedhandho
Sinonimi e contrari
arrosina,
lentina,
modhina,
paspia,
proighina,
proischina,
tzibina
Frasi
ufuladas de bentu frúschiant molinandhe sa frita papuschina ◊ su bentu marinu batit sa papuschina de s'undha
Terminologia scientifica
tpm
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petite pluie fine
Inglese
drizzle
Spagnolo
llovizna
Italiano
pioggerèlla
Tedesco
leichter Regen.
pàra , nm Definizione
ómine chi si cunsacrat totu a Deus cun calecunu órdine o istitutu religiosu; genia de tzuga manna (dha narant fintzes p. de s'àcua, de s'arriu)/ min. parighedhu, paritedhu; para de cica = padre chircante; parixedhu = una zenia de pane (e fintzas sa títula manna de riu); p. marinu = zenia de animaledhu de mare a corza tosta (aplysia); capedhu ’e para = zenia de antunna (Macrolepiota procera, itl. mazza di tamburo)
Sinonimi e contrari
padre
/
parapunta,
preidedhu
Frasi
custus fiant tres paras de missa e unu legu ◊ lessit istai is mòngias e is paras circantis ◊ a trassa de para, fiat fadendi s'angioni, su marxani ◊ sa mòngia ponit sa mígia a su para e su para ponit sa mígia a sa mòngia…
Etimo
ctl.
pare
Traduzioni
Francese
moine,
religieux
Inglese
friar,
monk,
religious
Spagnolo
cura,
fraile
Italiano
frate,
religióso
Tedesco
Mönch,
Ordensbruder.
parabàtula , nf: barabàtula* Definizione su calagasu Sinonimi e contrari abadegasu, carravarina, folacasu, lepilepi, maniposa, pabedha, seisei Frasi is parabàtulas bolant de innòi a iloi Terminologia scientifica crp.