A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

súspiu , nm: suspu Definizione su crabbu prus antigu chi tenent is Sardos de nàrrere is cosas, manera de foedhare chi permitit de nàrrere calesiògiat cosa in cobertantza e in cara de chiesisiat, chentza nàrrere sa cosa crara e tundha, chentza nàrrere totu is foedhos (chi si narant unu po un'àteru), ma faendho a cumprèndhere cun precisione a chie ndhe ischit calecuna cosa o fintzes a un'àteru chi cumprendhet su suspu, chentza però iscoviare totu, naendho sa cosa a arrogus e a mússius, cumenciandho a nàrrere ma chentza acabbare (es. su corbu chi istat a rodeu pro si che bicare sa figu est, nau in suspu, s'ómine chi cheret una fémina a furinu; petza matziada de dónnia machineta mancu a iscupeta dh'emu a tocai: sa petza matziada inoghe est sa fémina matunzada, apodhigada e dónnia machineta est unu muntone de ómines) Sinonimi e contrari bàlcica, cobertantza, iscromba, nuspu Modi di dire csn: nàrrere una cosa, favedhare in s., a suspos = in cobertantza, ctr. faedhare a craru, in giaru; s. pulidu = suspu pro nàrrere contos rassos, porcarias (s'ajanedha si ndh'est pesada issa candho li at bidu unu prammu de "coa"; calicuna si est corcada: l'at fatu aposta pro "si puntzonare"); istare suspu saspa = faedhare totu a suspos; pigai suspu de… = leai àrviu, tènnere sudhitura, pàrrere de cumprèndhere de carchi indítziu Frasi s'incontru de custos duos incomintzesit cun sa sólita ischermàglia de suspos e de bàltzigas ◊ che la girant in suspu pro no pònnere in giaru su cuntzetu ◊ su chi iscrient in suspu a bortas mancu issos ischint ite cheret nàrrere ◊ sos istudiatos parent faedhanne in suspu: no si lis cumprennet nudha! 2. su pastori iat pigau suspu, si lompit acantu de is fartaus e dhis ghetat su pretzetu de nci torrai is procus a cuili cosa sua (S.Praxolu) Etimo srd. Traduzioni Francese argot, métaphore, allusion Inglese slang, metaphor, allusion Spagnolo jerga, metáfora, alusión Italiano gèrgo, metàfora, allusióne Tedesco Jargon, Metapher, Anspielung.

suspregiài, susprexài , vrb: susprezai Definizione bogare súlidos po dispraxere, impudu, disígiu Sinonimi e contrari suspirai Frasi mi firmu pagu pagu po donai studa a su coro chi annirgat e susprexat ◊ donas allegria, feti a ti mirai fais susprexai! ◊ ascurtàt a s'apràpidu is cràncius chi dhi donàt su pipiu in brenti, apustis fadiat un'arrisu lébiu, susprezendu ◊ "Non serbint a nudha!", iat susprezau Etimo ltn. *suspiriare Traduzioni Francese soupirer Inglese to sigh Spagnolo suspirar Italiano sospirare Tedesco seufzen.

suspréxu , nm Definizione genia de súlidu longu po dispraxere o disígiu / ghetai unu susprexu Sinonimi e contrari pioncu Frasi mannu at a èssi su donu chi s'ànima su susprexu abetat (U.Cara)◊ lampat, tronat, e a is trumbutus arretronant is susprexus de unu coru segau ◊ cali prexu candu calincunu de bidha mi cumparit e cali susprexu candu si ndi andat! ◊ tremint is corus prenus de susprexu pensendu a is fillus malassortaus (D.Erriu) Etimo srd. Traduzioni Francese profond soupir Inglese deep sigh Spagnolo suspiro profundo Italiano sospiro profóndo Tedesco tiefer Seufzer.

susprezài suspregiài

súspu súspiu

súspu 1 , nm Definizione gràndhula, néula chi portat in gatzile su mascru ’e mamas de su tàgiu.

suspusàspa , avb Definizione istare a s. = foedhandho a suspos, a iscúsiu Frasi fit favedhàndhesi a sa sola e suspusaspa ◊ cudhu est a suspusaspa chin su cumpanzu timendhe chi no bochent nudha a manicare.

sússa , nf Definizione cropos a meda giaos a unu, o a un'animale, po su male chi at fatu o àteru Sinonimi e contrari apiossa, banzu 1, cabossa, carda, dobbe, pista, surra Frasi chi dh'agatu dhi dongu una sussa!

sussàre , vrb: assussare Definizione giare una surra, sussa Sinonimi e contrari abbanzare, aciociai, addobbai, arropai, atripai, carrubbare, isciúdere, magiare Etimo srd.

sussèdi, sussèdiri sucèdere

sussédiu sucédiu

sussegàdu , pps, agt: assussegadu Definizione de sussegare; chi est in paghe, in asséliu Sinonimi e contrari asselenau, asseriau, resetu, séliu | ctr. avolotadu, bolluzadu 2. candho apo a èssere in sa sepoltura, tandho emmo, so cuntentu e sussegadu! ◊ bentu, prite sa nae mi as leadu: no podias istare sussegadu?

sussegàre sossegàre

susségu sosségu

sussèna , nf: assunsena* Sinonimi e contrari lígiu, lolloibbiancu Frasi Núntzia paret rica sussena de cantu est bella!

sussidiàriu , agt Definizione chi serbit de sussídiu, ma nau prus che àteru de su libbru chi in is iscolas elementares serbit po istudiare totu is matérias, in aciunta a su libbru de is leturas.

sussidiàu , agt Definizione nau de ccn., chi est pigandho o tenet unu sussídiu Frasi is pipius fiant sussidiaus, dèu no, poita a is pobidhas no dhis donànt nudha.

sussídiu , nm Definizione prus che àteru, assignu in dinare chi un'ente (es. comuna, istadu) giaet fitianu a gente bisongiosa; calecuna cosa chi serbit de agiudu po calecunu iscopu Sinonimi e contrari aciunta, agiudu Frasi comenti si poit andai a innantis, chi non pentzais de bogai tribballu, chi non giadeis sussídius?

sussíncu , agt, nm Definizione chi o chie est de Sosso Etimo srd.

sussístere, sussístiri , vrb Definizione nau de calecuna cosa, calidade o fatu, su dhu'èssere, su si agatare.