A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

sústu 2 , nm Definizione ghetai s. a unu = pigare a ódiu, a malu chèrrere Sinonimi e contrari ódia, regelu Frasi de candu cussu maistu fusteri mi at fatu aici dhi apu ghetau sustu, no mi praxit a dhu biri mancu de atesu!

súsu , avb, nm: assusu, ciusu Definizione sa parte chi càstiat a in artu; de unu logu, sa parte prus arta (fintzes aposentu, logu po chistire cosa) Sinonimi e contrari aissusu, assua / isostre | ctr. assuta, giosso Modi di dire csn: sa punt'a susu = sa pigada; pigaisí su punt'a susu (nadu de su minore) = rispòndhere male a unu mannu, no pònnere mente; dàreche a susu (de una chistione, de cosa chi no s'ischit)= arrennèsciri a isciri; dare a susu a carchi faina = ghetai manu a dha fai, faidha a sa scarada, cun airu; dare a di a susu (a diassusu) a ccn. = afracaidhu Frasi custu inue lu ponzo, susu o suta? ◊ bae a susu e falamindhe su chi ti apo nadu ◊ sa fentana de susu de domu mia est faci a monti ◊ est calau de susu a bàsciu 2. donna Pipica est morta e cumposta in su susu ◊ is susu funt a intaulaus cobertus de cannitzada téssia ◊ est andau a su susu a istudiai 3. tocat a tenni coràgiu po superai s'a punta a susu de sa vida ◊ no ischiat chie bi lu aiat fatu e sa tzitade fit manna pro che pòdere dare a susu 4. tenit su lori a susus prenus ◊ messaju, ocannu susu no ndi prenis: annada mala! 5. Bovore dat a diassusu a Tilipu, ma Zosepe e Angelinu si ponent in mesu pro irvojare Etimo ltn. su(r)sum Traduzioni Francese dessus, sur Inglese up (on), on, over Spagnolo arriba Italiano su, sópra Tedesco oben.

susúgia, susúja sesúgia

susujòsso , avb Definizione a s. = a farrancas a susu, bortuladu, avolotadu, totu a tréulu Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, arrevolotu, atrepógliu, dissàntanu, solovru, tregollu Frasi at furriadu su mundhu a susujosso ◊ sa bidha pariat una conchista de gherra, bubutada a susujosso Etimo srd. Traduzioni Francese sens dessus dessous Inglese disorder Spagnolo patas arriba Italiano soqquadro, sottosópra Tedesco Durcheinander, Wirrwarr.

susuncài , vrb Definizione fàere su susuncu, s'arrestigu, giare pagu Sinonimi e contrari ammerchinzare Etimo srd.

susunchéntzia , nf Definizione su èssere susuncos, arrestigos, pigaos de s'arrestigore Sinonimi e contrari arrestigore, asurímini, ingurdoneria, limiore, susuncúmini Frasi a bortas, sa sorti in sa susunchéntzia sua no lassat fai mancu bisus ◊ ndi fait fai de cosa sa susunchéntzia!… Etimo srd.

susunchería , nf Definizione su èssere susuncus Sinonimi e contrari asurímini, ingurdoneria, limiore, susuncúmini Frasi cussus ant bíviu istrintus de sa susuncheria de sa poberesa ◊ tui allogas tropu: no as a èssiri malàdiu de susuncheria?! ◊ po susuncheria biviat mortu de fàmini Etimo srd.

susunchímini , nm Sinonimi e contrari susuncúmini.

susúncu , agt, nm Definizione chi o chie est de manu istrinta meda, malu a giare, arrestigu Sinonimi e contrari acaniu, aggantzadu, aggrancidu, araganzatu, assuriu, astrintone, ingurdone, limidu, sumidu 1, tingiosu, tzecosu / pedhitzoni | ctr. dadivosu, manibrenu, manilalgu Frasi sa giustítzia dhus abbruxit, a cussus susuncus: prus ndi tenint e prus pagu ndi donant! ◊ su meri susuncu no dh'iat mai cumbidau a domu ni a prandi e ni a cena ◊ gherrat po sa paxi e contr'a su susuncu isfrutadori ◊ nonna est de coru bonu, invècias nonnu est unu pagu susuncu Terminologia scientifica ntl Etimo srd. Traduzioni Francese avare Inglese stingy, niggard Spagnolo avaro Italiano avaro Tedesco geizig.

susuncúmini , nm Definizione su èssere susuncos, arrestigos Sinonimi e contrari aggantzadura, aggarradura, aggrancidúdine, arrestigore, asurímini, atzechidúdine, gregúmene, ingurdoneria, istrintúmene, limiore, migragna Etimo srd. Traduzioni Francese avarice Inglese avarice Spagnolo avaricia Italiano avarìzia Tedesco Geiz.

susúza sesúgia

súta , avb, prep: assuta, issuta Definizione sa parte de fundhu de una cosa o de unu logu, o fintzes solu a manu de fundhu, prus in bàsciu: coment'e prep. arrechedit aifatu àtera prep. puru (de o a) Sinonimi e contrari | ctr. subra Modi di dire csn: èssereche s. = àere dépidu; giogare suta a ccn. = zogare in ungras, bènnere a betu, cumbinare de si ndhe pagare; fàghere suta che a sa patata = fàghere a sa muda, leare detzisiones chentza ndhe dare a ischire; cotàresi o cartàresi suta a ccn. = istrumpaidhu a terra ponendidhu asuta po dhu iscúdiri; sere, pasare suta de un'àrbure = acanta, suta de is cambus e nais Frasi cussu babbautzu ch'est dadu suta e l'amus ischitzadu ◊ custa cosa la ponimus suta a modhita ◊ s'isterrimenta si ponet suta 2. como che semus suta, cun s'ira de ispesas chi amus tentu 3. su foghile est suta de sa ziminera ◊ fit acrodhadu suta de s'àlvure de sa pruna limoninca (S.Patatu)◊ sos pitzinnos ant cuatu sas frunnedhas in suta de sas tramatzas ◊ a manu de suta de su poju bi fit s'ortu ◊ tiat èssere a che fulliare a s'ispioca canes mannos e bracutzedhos suta de mesa (A.Cossu)◊ cussas bidhas abbarrant suta su monte, in su peale ◊ própriu in suta nostru vi aviat bàtoro o chimbe tumbas ◊ dae s'artura, suta mia fio bidindhe bestiàmine Etimo ltn. subtus Traduzioni Francese dessous, sous Inglese down, under, below Spagnolo debajo Italiano sótto Tedesco unten, unter.

súta 1 , nf Definizione una de is figuras de s cartas: contat oto Sinonimi e contrari mutza Frasi zuto suta, cadhu e re de oros Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese valet Inglese jack Spagnolo sota Italiano fante (nel giòco delle carte) Tedesco Bube (im Kartenspiel).

súta 2 súghita

sutabbàrba , nm Definizione parte de su frenu de un'animale; parte de bestimentu, in su petus, in artu / s. de caboni = cragaristas Etimo srd.

sutabbídhiu , nm Definizione in sa carena de su cristianu, su tretu pilosu asuta de s'imbíligu in s'oru de sa natura Sinonimi e contrari pedhatzu Terminologia scientifica crn Etimo srd. Traduzioni Francese pubis Inglese pubis Spagnolo pubis Italiano pube Tedesco Schamgegend.

sutagarcàngiu , nm Definizione ischeadura de su pei (e de sa catzola) tra su carcàngiu e s'ossu de su pódhighe mannu Sinonimi e contrari càlama, fàmixi, grambione Terminologia scientifica crn Etimo srd.

sutài , vrb: asutai Definizione pònnere o giare asuta, poderare asuta (fintzes coment'e domíniu) Sinonimi e contrari acometare / assuermai / dominai | ctr. asubai Frasi abbussulai su coru cun sa napa de su siléntziu e sutai is úrtimus disígius! ◊ dhi pariat de èssiri sutau a su giudítziu de s'eredeu Etimo srd.

sutàlle , nm: sutavalce, sutavarce Definizione (suta de sa frache) su chi abbarrat in sa terra de sa canna de su laore messau Sinonimi e contrari istula Etimo srd.

sutallímba , avb Definizione nàrrere o faedhare s. = a iscúsiu Frasi li nesi sutallimba e poi a boghe Etimo srd.