sústu 2 , nm Definition ghetai s. a unu = pigare a ódiu, a malu chèrrere Synonyms e antonyms ódia, regelu Sentences de candu cussu maistu fusteri mi at fatu aici dhi apu ghetau sustu, no mi praxit a dhu biri mancu de atesu!
súsu , avb, nm: assusu,
ciusu Definition
sa parte chi càstiat a in artu; de unu logu, sa parte prus arta (fintzes aposentu, logu po chistire cosa)
Synonyms e antonyms
aissusu,
assua
/
isostre
| ctr.
assuta,
giosso
Idioms
csn:
sa punt'a susu = sa pigada; pigaisí su punt'a susu (nadu de su minore) = rispòndhere male a unu mannu, no pònnere mente; dàreche a susu (de una chistione, de cosa chi no s'ischit)= arrennèsciri a isciri; dare a susu a carchi faina = ghetai manu a dha fai, faidha a sa scarada, cun airu; dare a di a susu (a diassusu) a ccn. = afracaidhu
Sentences
custu inue lu ponzo, susu o suta? ◊ bae a susu e falamindhe su chi ti apo nadu ◊ sa fentana de susu de domu mia est faci a monti ◊ est calau de susu a bàsciu
2.
donna Pipica est morta e cumposta in su susu ◊ is susu funt a intaulaus cobertus de cannitzada téssia ◊ est andau a su susu a istudiai
3.
tocat a tenni coràgiu po superai s'a punta a susu de sa vida ◊ no ischiat chie bi lu aiat fatu e sa tzitade fit manna pro che pòdere dare a susu
4.
tenit su lori a susus prenus ◊ messaju, ocannu susu no ndi prenis: annada mala!
5.
Bovore dat a diassusu a Tilipu, ma Zosepe e Angelinu si ponent in mesu pro irvojare
Etymon
ltn.
su(r)sum
Translations
French
dessus,
sur
English
up (on),
on,
over
Spanish
arriba
Italian
su,
sópra
German
oben.
susúgia, susúja sesúgia
susujòsso , avb Definition
a s. = a farrancas a susu, bortuladu, avolotadu, totu a tréulu
Synonyms e antonyms
abbatúliu,
abbolotu,
abbuluzu,
arrevolotu,
atrepógliu,
dissàntanu,
solovru,
tregollu
Sentences
at furriadu su mundhu a susujosso ◊ sa bidha pariat una conchista de gherra, bubutada a susujosso
Etymon
srd.
Translations
French
sens dessus dessous
English
disorder
Spanish
patas arriba
Italian
soqquadro,
sottosópra
German
Durcheinander,
Wirrwarr.
susuncài , vrb Definition fàere su susuncu, s'arrestigu, giare pagu Synonyms e antonyms ammerchinzare Etymon srd.
susunchéntzia , nf Definition su èssere susuncos, arrestigos, pigaos de s'arrestigore Synonyms e antonyms arrestigore, asurímini, ingurdoneria, limiore, susuncúmini Sentences a bortas, sa sorti in sa susunchéntzia sua no lassat fai mancu bisus ◊ ndi fait fai de cosa sa susunchéntzia!… Etymon srd.
susunchería , nf Definition su èssere susuncus Synonyms e antonyms asurímini, ingurdoneria, limiore, susuncúmini Sentences cussus ant bíviu istrintus de sa susuncheria de sa poberesa ◊ tui allogas tropu: no as a èssiri malàdiu de susuncheria?! ◊ po susuncheria biviat mortu de fàmini Etymon srd.
susunchímini , nm Synonyms e antonyms susuncúmini.
susúncu , agt, nm Definition
chi o chie est de manu istrinta meda, malu a giare, arrestigu
Synonyms e antonyms
acaniu,
aggantzadu,
aggrancidu,
araganzatu,
assuriu,
astrintone,
ingurdone,
limidu,
sumidu 1,
tingiosu,
tzecosu
/
pedhitzoni
| ctr.
dadivosu,
manibrenu,
manilalgu
Sentences
sa giustítzia dhus abbruxit, a cussus susuncus: prus ndi tenint e prus pagu ndi donant! ◊ su meri susuncu no dh'iat mai cumbidau a domu ni a prandi e ni a cena ◊ gherrat po sa paxi e contr'a su susuncu isfrutadori ◊ nonna est de coru bonu, invècias nonnu est unu pagu susuncu
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
avare
English
stingy,
niggard
Spanish
avaro
Italian
avaro
German
geizig.
susuncúmini , nm Definition
su èssere susuncos, arrestigos
Synonyms e antonyms
aggantzadura,
aggarradura,
aggrancidúdine,
arrestigore,
asurímini,
atzechidúdine,
gregúmene,
ingurdoneria,
istrintúmene,
limiore,
migragna
Etymon
srd.
Translations
French
avarice
English
avarice
Spanish
avaricia
Italian
avarìzia
German
Geiz.
susúza sesúgia
súta , avb, prep: assuta,
issuta Definition
sa parte de fundhu de una cosa o de unu logu, o fintzes solu a manu de fundhu, prus in bàsciu: coment'e prep. arrechedit aifatu àtera prep. puru (de o a)
Synonyms e antonyms
| ctr.
subra
Idioms
csn:
èssereche s. = àere dépidu; giogare suta a ccn. = zogare in ungras, bènnere a betu, cumbinare de si ndhe pagare; fàghere suta che a sa patata = fàghere a sa muda, leare detzisiones chentza ndhe dare a ischire; cotàresi o cartàresi suta a ccn. = istrumpaidhu a terra ponendidhu asuta po dhu iscúdiri; sere, pasare suta de un'àrbure = acanta, suta de is cambus e nais
Sentences
cussu babbautzu ch'est dadu suta e l'amus ischitzadu ◊ custa cosa la ponimus suta a modhita ◊ s'isterrimenta si ponet suta
2.
como che semus suta, cun s'ira de ispesas chi amus tentu
3.
su foghile est suta de sa ziminera ◊ fit acrodhadu suta de s'àlvure de sa pruna limoninca (S.Patatu)◊ sos pitzinnos ant cuatu sas frunnedhas in suta de sas tramatzas ◊ a manu de suta de su poju bi fit s'ortu ◊ tiat èssere a che fulliare a s'ispioca canes mannos e bracutzedhos suta de mesa (A.Cossu)◊ cussas bidhas abbarrant suta su monte, in su peale ◊ própriu in suta nostru vi aviat bàtoro o chimbe tumbas ◊ dae s'artura, suta mia fio bidindhe bestiàmine
Etymon
ltn.
subtus
Translations
French
dessous,
sous
English
down,
under,
below
Spanish
debajo
Italian
sótto
German
unten,
unter.
súta 1 , nf Definition
una de is figuras de s cartas: contat oto
Synonyms e antonyms
mutza
Sentences
zuto suta, cadhu e re de oros
Etymon
ctl., spn.
Translations
French
valet
English
jack
Spanish
sota
Italian
fante (nel giòco delle carte)
German
Bube (im Kartenspiel).
súta 2 súghita
sutabbàrba , nm Definition parte de su frenu de un'animale; parte de bestimentu, in su petus, in artu / s. de caboni = cragaristas Etymon srd.
sutabbídhiu , nm Definition
in sa carena de su cristianu, su tretu pilosu asuta de s'imbíligu in s'oru de sa natura
Synonyms e antonyms
pedhatzu
Scientific Terminology
crn
Etymon
srd.
Translations
French
pubis
English
pubis
Spanish
pubis
Italian
pube
German
Schamgegend.
sutagarcàngiu , nm Definition ischeadura de su pei (e de sa catzola) tra su carcàngiu e s'ossu de su pódhighe mannu Synonyms e antonyms càlama, fàmixi, grambione Scientific Terminology crn Etymon srd.
sutài , vrb: asutai Definition pònnere o giare asuta, poderare asuta (fintzes coment'e domíniu) Synonyms e antonyms acometare / assuermai / dominai | ctr. asubai Sentences abbussulai su coru cun sa napa de su siléntziu e sutai is úrtimus disígius! ◊ dhi pariat de èssiri sutau a su giudítziu de s'eredeu Etymon srd.
sutàlle , nm: sutavalce, sutavarce Definition (suta de sa frache) su chi abbarrat in sa terra de sa canna de su laore messau Synonyms e antonyms istula Etymon srd.
sutallímba , avb Definition nàrrere o faedhare s. = a iscúsiu Sentences li nesi sutallimba e poi a boghe Etymon srd.