súspiu , nm: suspu Definitzione
su crabbu prus antigu chi tenent is Sardos de nàrrere is cosas, manera de foedhare chi permitit de nàrrere calesiògiat cosa in cobertantza e in cara de chiesisiat, chentza nàrrere sa cosa crara e tundha, chentza nàrrere totu is foedhos (chi si narant unu po un'àteru), ma faendho a cumprèndhere cun precisione a chie ndhe ischit calecuna cosa o fintzes a un'àteru chi cumprendhet su suspu, chentza però iscoviare totu, naendho sa cosa a arrogus e a mússius, cumenciandho a nàrrere ma chentza acabbare (es. su corbu chi istat a rodeu pro si che bicare sa figu est, nau in suspu, s'ómine chi cheret una fémina a furinu; petza matziada de dónnia machineta mancu a iscupeta dh'emu a tocai: sa petza matziada inoghe est sa fémina matunzada, apodhigada e dónnia machineta est unu muntone de ómines)
Sinònimos e contràrios
bàlcica,
cobertantza,
iscromba,
nuspu
Maneras de nàrrere
csn:
nàrrere una cosa, favedhare in s., a suspos = in cobertantza, ctr. faedhare a craru, in giaru; s. pulidu = suspu pro nàrrere contos rassos, porcarias (s'ajanedha si ndh'est pesada issa candho li at bidu unu prammu de "coa"; calicuna si est corcada: l'at fatu aposta pro "si puntzonare"); istare suspu saspa = faedhare totu a suspos; pigai suspu de… = leai àrviu, tènnere sudhitura, pàrrere de cumprèndhere de carchi indítziu
Frases
s'incontru de custos duos incomintzesit cun sa sólita ischermàglia de suspos e de bàltzigas ◊ che la girant in suspu pro no pònnere in giaru su cuntzetu ◊ su chi iscrient in suspu a bortas mancu issos ischint ite cheret nàrrere ◊ sos istudiatos parent faedhanne in suspu: no si lis cumprennet nudha!
2.
su pastori iat pigau suspu, si lompit acantu de is fartaus e dhis ghetat su pretzetu de nci torrai is procus a cuili cosa sua (S.Praxolu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
argot,
métaphore,
allusion
Ingresu
slang,
metaphor,
allusion
Ispagnolu
jerga,
metáfora,
alusión
Italianu
gèrgo,
metàfora,
allusióne
Tedescu
Jargon,
Metapher,
Anspielung.
suspregiài, susprexài , vrb: susprezai Definitzione
bogare súlidos po dispraxere, impudu, disígiu
Sinònimos e contràrios
suspirai
Frases
mi firmu pagu pagu po donai studa a su coro chi annirgat e susprexat ◊ donas allegria, feti a ti mirai fais susprexai! ◊ ascurtàt a s'apràpidu is cràncius chi dhi donàt su pipiu in brenti, apustis fadiat un'arrisu lébiu, susprezendu ◊ "Non serbint a nudha!", iat susprezau
Ètimu
ltn.
*suspiriare
Tradutziones
Frantzesu
soupirer
Ingresu
to sigh
Ispagnolu
suspirar
Italianu
sospirare
Tedescu
seufzen.
suspréxu , nm Definitzione
genia de súlidu longu po dispraxere o disígiu / ghetai unu susprexu
Sinònimos e contràrios
pioncu
Frases
mannu at a èssi su donu chi s'ànima su susprexu abetat (U.Cara)◊ lampat, tronat, e a is trumbutus arretronant is susprexus de unu coru segau ◊ cali prexu candu calincunu de bidha mi cumparit e cali susprexu candu si ndi andat! ◊ tremint is corus prenus de susprexu pensendu a is fillus malassortaus (D.Erriu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
profond soupir
Ingresu
deep sigh
Ispagnolu
suspiro profundo
Italianu
sospiro profóndo
Tedescu
tiefer Seufzer.
susprezài suspregiài
súspu súspiu
súspu 1 , nm Definitzione gràndhula, néula chi portat in gatzile su mascru ’e mamas de su tàgiu.
suspusàspa , avb Definitzione istare a s. = foedhandho a suspos, a iscúsiu Frases fit favedhàndhesi a sa sola e suspusaspa ◊ cudhu est a suspusaspa chin su cumpanzu timendhe chi no bochent nudha a manicare.
sússa , nf Definitzione cropos a meda giaos a unu, o a un'animale, po su male chi at fatu o àteru Sinònimos e contràrios apiossa, banzu 1, cabossa, carda, dobbe, pista, surra Frases chi dh'agatu dhi dongu una sussa!
sussàre , vrb: assussare Definitzione giare una surra, sussa Sinònimos e contràrios abbanzare, aciociai, addobbai, arropai, atripai, carrubbare, isciúdere, magiare Ètimu srd.
sussèdi, sussèdiri sucèdere
sussédiu sucédiu
sussegàdu , pps, agt: assussegadu Definitzione de sussegare; chi est in paghe, in asséliu Sinònimos e contràrios asselenau, asseriau, resetu, séliu | ctr. avolotadu, bolluzadu 2. candho apo a èssere in sa sepoltura, tandho emmo, so cuntentu e sussegadu! ◊ bentu, prite sa nae mi as leadu: no podias istare sussegadu?
sussegàre sossegàre
susségu sosségu
sussèna , nf: assunsena* Sinònimos e contràrios lígiu, lolloibbiancu Frases Núntzia paret rica sussena de cantu est bella!
sussidiàriu , agt Definitzione chi serbit de sussídiu, ma nau prus che àteru de su libbru chi in is iscolas elementares serbit po istudiare totu is matérias, in aciunta a su libbru de is leturas.
sussidiàu , agt Definitzione nau de ccn., chi est pigandho o tenet unu sussídiu Frases is pipius fiant sussidiaus, dèu no, poita a is pobidhas no dhis donànt nudha.
sussídiu , nm Definitzione prus che àteru, assignu in dinare chi un'ente (es. comuna, istadu) giaet fitianu a gente bisongiosa; calecuna cosa chi serbit de agiudu po calecunu iscopu Sinònimos e contràrios aciunta, agiudu Frases comenti si poit andai a innantis, chi non pentzais de bogai tribballu, chi non giadeis sussídius?
sussíncu , agt, nm Definitzione chi o chie est de Sosso Ètimu srd.
sussístere, sussístiri , vrb Definitzione nau de calecuna cosa, calidade o fatu, su dhu'èssere, su si agatare.