A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

umíliu , nm Sinonimi e contrari umiliamentu, umiliascione, incrunu Frasi sos pòberos ispozados de sa Sardigna giampant su mare cun umíliu ◊ li at créschidu in su coro un'ódiu mannu pro s'umíliu chi depiat patire ◊ sa fémina andhaiat a sas monzas a bis contare umílios e amarguras Etimo srd. Traduzioni Francese humiliation Inglese humiliation Spagnolo humillación Italiano umiliazióne Tedesco Demütigung.

umitàte umedàdi

ummàmma , nf: mama*, immamma Definizione mamma, prus che àteru nau mutindhodha (truncau: ummà!) Sinonimi e contrari mammai, oramà Frasi nosse, ummà, no seo zeo cussu chi si nche at mandhicatu sa cariasa! ◊ ummà, comente istates?

umòre, umòri , nm Definizione manera de èssere de s'ànimu (alligru, primmau, sériu o àteru); fintzes genia de abbighedha, de umidore (mescamente de linnas, de carre bia)/ u. salsu = sàmbene chi costumat a fàere meda a essiduras in sa pedhe Sinonimi e contrari antena, mota, spéssia Frasi est de umore metzanu e no tenet boza de ballare.

umorísmu , nm Definizione capacidade de erríere, de fàere a erríere, de pònnere in bonumore, su fàere a erríere Sinonimi e contrari brúglia.

umorísta , agt, nm Definizione chi o chie tenet sa capacidade de fàere a erríere Sinonimi e contrari brullanu, brulleri, buglista, ciascheri Frasi sa tristura at leadu a tziu Bore chi fit sempre de índule umorista.

umorósu , agt Definizione chi portat umore meda, chi est úmidu meda.

umpàre, umpàri , avb: impare* Definizione totu o totus impare, unu cun s'àteru in su própriu logu e/o in su própriu tempus Sinonimi e contrari paris Frasi est semper umpare cun issos ◊ a carrasegare sa zente si divertiat tota umpare ◊ si mi pesant in coro tot'umpare sos tristos pensamentos.

umpédhu , nm: upedhu Definizione istrégiu de ortigu, tundhu, cun s'asa, imperau po múrghere, fàere su cagiau, mesurare laore Sinonimi e contrari mainzone, malune, moitedhu Frasi tandho fut tempus chi sa baronia imponiat cun leges feudales sa déguma, s'iscolca, sa rodia, s'upedhu Terminologia scientifica stz.

umperài , vrb: imperai*, omperae, umperare Definizione pònnere o impreare una cosa a calecunu bisóngiu (fintzes nàrrere) Sinonimi e contrari impidare Frasi cumenti podeus contari s'istória nosta a nosu etotu chi no umperendu sa língua nosta? ◊ custus mullonis dhus costumant a umperai in bidha nosta ◊ fut prontu a umperai ancora arrivortella e punnialli ◊ in Tonara úmperant "ideleghennau".

umperaméntu , nm Definizione su imperai, su pònnere, su costumare a pònnere una cosa a calecuna àtera o a fàere Sinonimi e contrari impleu, umpériu Etimo srd. Traduzioni Francese emploi Inglese use Spagnolo uso, empleo Italiano uso Tedesco Gebrauch.

umperàre umperài

umpériu , nm: umperu, úmperu Definizione su imperai, su pònnere, su costumare a pònnere una cosa a calecuna àtera o a fàere Sinonimi e contrari impleu, umperamentu Etimo srd. Traduzioni Francese emploi, utilisation Inglese use Spagnolo uso, empleo Italiano uso Tedesco Gebrauch.

umperóllu , nm Definizione istugighedhu de terra istangiada impreau a pònnere ógiu Sinonimi e contrari alarollu Terminologia scientifica stz Etimo srd. Traduzioni Francese huilier en terre cuite Inglese small glazed jar Spagnolo aceitera Italiano utèllo Tedesco irdenes Töpfchen.

umpéru, úmperu umpériu

umpialíre , nm Definizione imbudu po prènnere carradas, betare cosa a meda Sinonimi e contrari imprebbarile Etimo srd.

umpidóriu, umpidóu , nm: impiroju, umpridorju Definizione fusu de ferru po intrare su cannedhu e dhu prènnere de trama Sinonimi e contrari faegannedhos, ispoladore Terminologia scientifica ts, ans Etimo srd. Traduzioni Francese bobineuse Inglese winding machine Spagnolo bobinadora Italiano bobinatrìce Tedesco Spindelbank.

umpidróxu , nm: impidórgiu 1, umpridórgiu Definizione imbudu mannu po prènnere carradas Sinonimi e contrari imbudu, imprebbarile, umpregubedhas Etimo srd.

umpidúra , nf: umpridura Definizione su umprire; manera de pigare e de prènnere intrandho s'istrégiu (o terudha e cosas deasi) a mesu de sa cosa de pigare; a logos est fintzes sa lana chi serbit po prènnere /(nau de su mare) c'est u. manna = su mare si ndh'est artzau comente dh'atraet sa Luna, itl. alta marèa Sinonimi e contrari prenadura | ctr. illichidadura 2. faghe a umpridura, ca coitas de prus prenendhe! ◊ in annadas bonas inoghe che faghiat sa landhe a umpridura a su sacu Etimo srd. Traduzioni Francese remplissage Inglese filling (up) Spagnolo llenado Italiano empiménto Tedesco Füllung.

umpínzu , nm Definizione tempus de semenare, de prènnere is terrenos, su semenare Sinonimi e contrari prenirura, semenera, semenóngiu, semíngiu Frasi at fatu s'umpinzu in terra anzena Etimo srd.