A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

umbrilósu , agt Definizione chi tenet umbrile, chi est de bisura bella Sinonimi e contrari galanu Frasi fizu meu umbrilosu, ses recreu e ses gosu! Etimo srd.

umbrína , nf: ombrina* Definizione genia de pische de mare Sinonimi e contrari garbàgliu, lombrina.

umbrína 1 , nf Definizione umbra / sa die de sas umbrinas = usàntzia chi tenent, a logos (Nule), de fàere sos sedhines po is ànimas su sete de freàgiu Sinonimi e contrari úmbara Frasi su vinu a s'assecus nos vortat solu a umbrina de cristianu ◊ annant pro garriare sas erveches, ma de sas erveches mancu s'umbrina! (A.Pau)◊ s'imberghiat a donzi umbrina, s'apantejaiat a su cantu de s'istria.

umbríne, umbrínu , agt, nm Definizione nau de logu, chi istat meda in umbra, a cara a su Nord, chi dhue tocat pagu sole Sinonimi e contrari arbàrgiu, carvàrgiu, carvarjinu, crogarzinu, culassoli, palassole, palassolinu, palavrida, travuntanàrgiu, umbràdile, umbritzu, umbrosu / ttrs. ritzesu | ctr. solianu Frasi dogni umbrinu diventat solianu, su sole faghes tocare in totue Etimo srd. Traduzioni Francese baiser Inglese shady Spagnolo sombrío Italiano ombróso, bacìo Tedesco schattig, nach Norden gelegen, von der Sonne nicht berührt.

umbríre , vrb Definizione prnl., tímere meda, assicare Sinonimi e contrari adumbrai, timire Frasi bos ais a èssere umbrios! 2. est umbria a torrare su maridu (G.Brocca) Etimo srd.

umbrítzu , agt Definizione nau de logu, chi est o abbarrat in s'umbra Sinonimi e contrari palassole, palassolinu, umbràdile, umbrine, umbrosu Etimo srd.

umbrixèdha , nf Definizione min. de umbra: umbra pitica (o fintzes manna, segundhu comente si narat), umbra metzana.

umbrósigu , agt Definizione nau de tretu, de logu, chi est in s'umbra, chi dhue at umbra Sinonimi e contrari umbrosu.

umbrósu , agt Definizione chi est in s'umbra, nau de logu chi dhue tocat pagu sole; nau de unu, chi si aúmbrat, chi luego si dha pigat, si ofendhet, fintzes chi est oféndhiu Sinonimi e contrari umbrighinosu, umbrine, umbritzu, umbrósigu / tzachedhosu, ufrósigu, umbràdile Frasi est una costa umbrosa 2. fiat unu sennori langinu, círdinu che furconi, incilliu e umbrosu ◊ cussu est mezus a dhu tènnere umbrosu chi no a dhu tènnere a paghe Etimo ltn. umbrosus Traduzioni Francese susceptible Inglese susceptible, touchy Spagnolo sombrío, susceptible Italiano suscettìbile Tedesco reizbar.

umbruncàre , vrb: imbruncai* 1 Definizione camminandho, pònnere su pei in buidu, atumbare su pei a calecuna cosa firma o grae chi faet orrúere o andhare coment'e orruendho Sinonimi e contrari abbruncai, atzupare, imbronconai, trabbucai 1 Frasi si no rues, nessi umbruncas e si sa chelfija truncas t'istas pro sempre iscollada.

úmbu úlimu

umbúdu , nm: imbudu* Definizione genia de aina, larga in pitzu e istrintedha in bàsciu, a punta, aperta in ambas partes, po betare cosa in istrègios a buca istrinta Sinonimi e contrari budedhu, imprebbarile, oridorzu, umpidroxu, umpregubedhas.

úmbulu úlimu

umbústu , nm: imbultu* Definizione genia de bestimentu de fémina; trastu téteru de pònnere po poderare su dossu prus firmu po dolores o àteru Sinonimi e contrari bustu 1 / giustinu.

umedàdi , nf: umidade, umidadi, umitate Definizione su èssere úmidu o dhue àere umidore, isciustura fitiana Sinonimi e contrari umbirirari, umidesa, umidore | ctr. asciotura, sicore Frasi si bit s'àcua in is arrugas e s'umidadi aintru de is domus ◊ sa bidha che l'ant cambiada pro sas umidades de su riu Etimo spn. Traduzioni Francese humidité Inglese dampness Spagnolo humedad Italiano umidità Tedesco Feuchtigkeit.

umedài , vrb: umidai, umidare Definizione pigare umidore, fàere o essire umatu (de serenu, lentore, suore o àteru) Sinonimi e contrari umedèssiri Frasi cussas modhinas ant torradu a umidare sa robba istérrida Etimo spn. humedar Traduzioni Francese humecter Inglese to dampen Spagnolo humedecer, mojar Italiano inumidire Tedesco befeuchten.

umedèssiri , vrb: umidèssiri Sinonimi e contrari umedai Etimo spn. humedecer.

umiadórgiu, umiadróxu , nm Definizione logu inue bufat o si faet bufare su bestiàmene; tretu e síngia a ue si depet lòmpere currendho a bínchidas, a trivas Sinonimi e contrari abbadógiu, biberadóriu, bidorzu / ràgia 2. a cali umiadroxu eus a cúrriri? Traduzioni Francese abreuvoir, ligne d'arrivée Inglese trough (drinking), finishing line Spagnolo abrevadero, meta Italiano abbeveratóio, traguardo Tedesco Tränke, Ziel.

umidàde, umidàdi umedàdi

umidài, umidàre umedài