abberrisonàre , vrb Definizione
de abberrisonare; chi est fatu a berrisone, totu intrau apare coment’e cambos de linna ispinosa
Sinonimi e contrari
agghirrisonare,
trabojare,
trebedhai
| ctr.
irbojare,
istrepojare,
strogai
Frasi
chentza ispizada tantas dies, sos pilos si li sunt totu abberrisonados
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
enchevêtrer,
embrouiller
Inglese
to tangle
Spagnolo
enmarañar,
enredar
Italiano
intricare
Tedesco
verwickeln.
annodítzu , nm Definizione
cosa totu nodos, intrada apare, atrobutzada
Sinonimi e contrari
imbógiu
Frasi
aciungiat istrobbu s'annoditzu de cungiaus e carreras
Traduzioni
Francese
entrelacement,
enchevêtrement
Inglese
tangle
Spagnolo
maraña
Italiano
intréccio,
grovìglio
Tedesco
Verknüpfung,
Gewirr.
barasòne , nm: barisone,
barrasone,
barrasoni,
barrisone,
berrisone,
erisone Definizione
nae de linna, de sida arrasposa e ispinosa
Sinonimi e contrari
arrasolu,
bangazu,
barrasolu,
carrasprone,
ghirrisone,
istupu,
mètere,
rasitu,
raspisone,
tupisone
/
cdh. varrasoli
Frasi
cun berrisones, ruspisos e matas perdes tempus e pudas in debbadas ◊ fit s'ozastredhu ténneru naschidu: pariat unu síriu a prantone, ma curpa de no èssere inferchidu est torradu una tupa a berrisone (L.Marteddu)
2.
bufa impresse, chi no b'at berrisones in cussu late!
Cognomi e Proverbi
smb:
Barisoni
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
broussailles
Inglese
a tangle of dry branch
Spagnolo
zarzal
Italiano
sterpame
Tedesco
Gestrüpp.
farrambódhiu , nm Sinonimi e contrari
cadaxédiu,
maciamurru,
matimbódhiu
Frasi
no ndhe sucediat mai de farrambódhios ca dónnia pastore si acussorgiàt agantu fut sèmpere istétiu
Traduzioni
Francese
embrouillement
Inglese
tangle
Spagnolo
maraña
Italiano
garbúglio
Tedesco
Flickwerk.
imbogiàre , vrb: imbojare Definizione
nau pruschetotu de filos o cosas deasi, betare apare a dónnia manera tanti chi apustis est difícile a tirare su càbudu; abbarrare coment’e acapiau, arréschiu in mesu de ccn. cosa o chistione; nau de una chistione, cunfúndhere, fàere difícile a cumprèndhere, ammesturare is argumentos, is cosas / mòere a s’imboja imboja = cun movimentos a inghiriadura, coment’e imbojendhe
Sinonimi e contrari
acugurrai 1,
atrepillai,
atrobodhare,
batagugliare,
imbodhiai,
trabojare,
trebedhai,
trobillai,
trobullai,
trogai
| ctr.
irbojare
Frasi
imbóliga bene sa lana ca sinono s'imbojat, totu! ◊ no tires chentza ischire cale est su cabu ca s'imbojat!
2.
pro unu pastore bi cheret pacu a che abbarrare imbojau in sos tadharanos de sa zustíssia
Traduzioni
Francese
embrouiller
Inglese
to tangle
Spagnolo
enredar,
enmarañar
Italiano
aggrovigliare
Tedesco
verwickeln.
imbógiu , nm: imboju,
imbozu Definizione
cosa totu betada apare
Sinonimi e contrari
atrepógliu,
cugurra,
imbodhicu,
trobedhu,
troboju,
trochilla
/
camàndula,
istibba
Frasi
chin sas manos pragadas de checas fungudas isorbo imbojos, peleas, medassas de tramas de iferru
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
enchevêtrement
Inglese
tangle
Spagnolo
enredo,
maraña (f)
Italiano
grovìglio
Tedesco
Knoten.
intrebedhài , vrb: introbedhai Definizione
nau de cosa, de chistione, èssere o essire totu troboia, betada apare, difícile, mala a iscapiare o a cumprèndhere / i. sa língua = cufúndheresi faedhendhe, agatare difítzile a faedhare
Sinonimi e contrari
atrepillai,
atrobodhare,
atrobutzare,
imbogiare,
imbrabugliare,
trabojare,
trebedhai,
trobodhicai
Frasi
sa chistioni est cumentzendi a s'introbedhai ◊ cussu s'intrebedhat fuedhendu ◊ fostei si nci est ammisturau e at introbedhau sa cosa ◊ mancu mali, a vostè no dh'introbedhat sa língua! ◊ cun custus dícius… issu est circandho de introbedhai totu is chistiones!
2.
seu intrau in s'àcua e in cambas s'est intrebedhau unu cantu de erba de mari
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
brouiller
Inglese
to tangle up
Spagnolo
enredar
Italiano
ingarbugliare
Tedesco
verwirren.
morótulu, morótzulu , nm: morútule,
morútulu,
murótulu,
murútule,
murútulu,
murútzulu Definizione
cosa ammurigonada, fata coment'e a nodu, a lómboru, a muntonedhu; una genia de gurone tostau chi si faet in sa carre (in sa pedhe); cosa imbodhigada, a logos murútzulu est fintzes pischedha de casu
Sinonimi e contrari
bículu,
botzichedha,
moróculu,
morudhu,
murúdhulu,
tuturru,
tutúriche,
túturu
/
lórimu,
màtulu
/
imbodhicu
/
ttrs. murótzuru
Frasi
unu murútulu de seda, de abes, de casu, de robba
2.
li at essidu unu murútulu in su bratzu, zughet sa carena totu a murútulos
3.
in buzaca zuchet semper unu murútule de poesias
Traduzioni
Francese
enchevêtrement,
entortillement,
emmêlement
Inglese
tangle
Spagnolo
enredo,
maraña
Italiano
grovíglio
Tedesco
Knäuel,
Knoten.
tintirría , nf Definizione
cucurra, genia de nodighedhu o lobitu chi si faet in su filu tropu atrotigau, si no est istirau a forte
Sinonimi e contrari
tzurunga
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
enchevêtrement
Inglese
tangle
Spagnolo
nudo,
enredo
Italiano
grovìgliolo
Tedesco
Knoten.
trabojàre , vrb: trepojare,
trobogiare,
trobojare,
troboxare Definizione
nau de cosa, de chistione, betare apare, ammesturare de no si cumprèndhere prus coment’est / trepojàresi favedhandhe = fadhíresi, cufúndheresi
Sinonimi e contrari
abberrisonare,
aggadhionai,
agghirrisonare,
atrepillai,
atrobutzare,
imbogiare,
impiligare,
intrebedhai,
trobodhicai,
trobullai
| ctr.
istrepojare
Frasi
isse troboxat cuss'ignignoria de ancas in su tavolinu e bido su vaseto ruendhe! ◊ a troboxare sa limba a tie bi ndhe cheret!
Traduzioni
Francese
embrouiller
Inglese
to tangle up
Spagnolo
enredar
Italiano
ingarbugliare,
intricare
Tedesco
verwickeln.
trebedhài , vrb: atrobedhai,
trobedhai,
trobedhare,
tropedhai Definizione
nau de cosa, de chistione, èssere o essire betada apare, difícile, mala a iscapiare o a cumprèndhere; in cobertantza, cuncordare calecuna trampa, fàere cosa ingannandho s'àteru (e fintzes su si che fichire in mesu de calecuna chistione)
Sinonimi e contrari
abberrisonare,
aggadhionai,
atrepillai,
imbogiare,
intrebedhai,
trabojare,
trobodhicai,
trobullai
/
ingannai,
trampai
Frasi
dhis torrànt a sa memória, trobedhaus, is fuedhus de is giornalis chi ligiant ◊ cussu gei no si at a èssi atropelliau, no dh'at a èssi tropedhara sa língua! ◊ portat unu fuetu fatu de colorus e de coas de margiani trobedhadas apari ◊ abbastat unu fuedhu miu po aparixai is cosas trobedharas
2.
coixedha si trobedhat in totu is cosas
Traduzioni
Francese
embrouiller
Inglese
to tangle
Spagnolo
enmarañar
Italiano
aggrovigliare
Tedesco
verwickeln.
trochílla , nf, nm: trochilli,
troghilla,
troghillu Definizione
cosa (mescamente de acapiare, coment'e fune) totu intrada apare a s'afaiu, trobedhada; cosa o chistione trobedhada, imbusticada, a bisura de troga e, nau in cobertantza, genia de ingannu chi si cuncordat a ccn.
Sinonimi e contrari
annoditzu,
atrepógliu,
cugurra,
imbodhicu,
imbógiu,
trobedhu,
troboju
/
camàndula,
transa,
troga
Frasi
est trochilli de cadenas ◊ custu est unu troghillu de cadenas istrintas ◊ cust'ómini est totu troghillus!
2.
ita trochillas at a ai fatu, po mi ndi furai sa piciochedha, s'isprigu ’e totu vista?!…◊ de troghillas gei ndi teneus e medas bortas a su postu de s'Evangéliu nci poneus is tontidadis nostas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
enchevêtrement
Inglese
tangle
Spagnolo
enrollar
Italiano
grovìglio
Tedesco
Aufwickeln.
tzurúnga , nf Definizione
cucurra, genia de lobu chi faet unu filu atrotigau meda si no si poderat istirau bene a forte
Sinonimi e contrari
ofedhu,
tintirria,
tulumba
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
noeud
Inglese
tangle
Spagnolo
nudo,
maraña
Italiano
grovìgliolo
Tedesco
Knoten.