A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

acorrugotài , vrb Definitzione disinfetare unu corru a fogu, coment'e coendhodhu Ètimu srd.

acorruncài, acorruncàre , vrb Definitzione pònnere in su corruncone, in su sensu de cuare, apartare a una bandha Sinònimos e contràrios acantonai, achizolare, achizonare, afurringonai, arreconai Ètimu srd.

acorrunconàre , vrb Definitzione pònnere a una parte, in d-unu corruncone Sinònimos e contràrios acuzonare, afurringonai, arreconai, inchizolare.

acorruntzulàre , vrb Definitzione fàere su corrúntzulu, seberare sa tega de sa fae, de su pisu, o àteru) Sinònimos e contràrios acorruschedhare, seberare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nouer (bot.) Ingresu to set Ispagnolu transformarse el ovario en fruto Italianu allegare (détto di piante) Tedescu ansetzen (Bot).

acorruscàre , vrb: corruscare* Definitzione seberare su corrúntzulu, sa tega, nau de is laores chi faent sa tega.

acorruschedhàre , vrb Definitzione fàere sa corrischedha, sa tega, nau de unos cantu laores Sinònimos e contràrios acorruntzulare, seberare Ètimu srd.

acorrutàre , vrb: corrutae* Definitzione corrutare, fàere su corrutu, pònnere su lutu 2. tia Antioga, batia de pagu, est acorrutada e allionzada cun s'issallu betadu in ogros.

acortejàre , vrb: cortegiai Definitzione su istare o si pònnere a inghíriu; istare a rodeu de sa fémina.

acórtu acóltu

acortziàda , nf: acurtziada Definitzione su si acurtziare, acostire, su andhare a unu logu Sinònimos e contràrios acostada | ctr. istesiada, istirida Frases faiaus s'acortziada, iscurtaiaus e imparaiaus a rimare is versos e fàere mutos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rapprochement Ingresu approach Ispagnolu acercamiento Italianu avvicinaménto Tedescu Annäherung.

acortziàre acoltziàre

acortzíre , vrb Definitzione bènnere, andhare, portare o batire acanta a ccn. o a calecuna cosa; andhare o acostire a unu logu Sinònimos e contràrios acoltziare, acostai, acostire, astrínghere | ctr. astesiai, istesare Frases su cuadhu si che dh'iant acortziu e dh'iat carinniau ◊ est acortzindho mesadie Ètimu srd.

acóru , nm Sinònimos e contràrios acoramentu Frases sentza dare a s'acoru un'adiosu pro su bisonzu sou andhat adhane a cua cua coment'a margiane Ètimu srd.

acorzolàdu , pps, agt Definitzione de acorzolare; chi at fatu su corgiolu, su semu, su càgiu, chi est abbituau a calecuna cosa Sinònimos e contràrios acogliadu 2. seu totu acraxobada de s'abbruxadura chi apu tentu ◊ sos cumpanzedhos fint iscurtzos chin sos pes acorzolados e niedhos dae su mughedhu Tradutziones Frantzesu calleux (adj.) Ingresu callous Ispagnolu con el ovario transformado en fruto, encallecido Italianu incallito Tedescu schwielig.

acorzolàre , vrb: acroxolari Definitzione fàere su córgiu o sa pedhe tostada (fintzes fàere su semu, su pigiolu tostau in is feridas sanandho); pònnere abbitúdine a cosa trebballosa Sinònimos e contràrios abbadhare, acorgiare, aggallare, incroxolai Frases de istudiados no ndh'apo bidu mai cun manos acorzoladas ◊ pro acorzolare sas manos no bi cheret istúdiu, no! ◊ su procu portat su sordi acroxolau in origas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rendre calleux Ingresu to make callous Ispagnolu encallecer Italianu incallire Tedescu schwielig machen, eine Gewohnheit annehmen.

acosconàre acolconàre

acoscónu acolcónu

acosiàre , vrb: acossiare, acusiare Definitzione bènnere o andhare acanta, prus apresu Sinònimos e contràrios acodie, acoltziare, acostai, acostire, apriodhai, aprobiai, aproghilare | ctr. istesare Frases s'incinat a su Sacramentu e si acóssiat a sa barandíglia ◊ dogni manzanu Manuela si li acossiaiat pro li dare su "Bongiorno!" e coment'e dogni die issa la bideit acoltziendhesili ◊ iseto chi su petorriruzu si acósiet pro li dare frafaruza ◊ acúsia a inoghe ca ti naro cumandhu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'approcher (de) Ingresu to approach Ispagnolu acercarse Italianu avvicinarsi Tedescu sich nähern.

acositài , vrb Definitzione ammungiare, èssere afainadu, istare faendho, cricandho de trebballare Sinònimos e contràrios afainai Frases ses sempri pichendu… sempri acositas e mai cumentzas!

acòssa , nf: acotza 1 Definitzione bículu de cosa piticu o mannu (prus che àteru de linna o de ferru) fine che atza a una bandha e prus grussu a s'àtera de pònnere po fàere fortza intrandhodhu in mesu, mantènnere firmu es. sa màniga de una ferramenta), in mesu de un'afilada po isperrare linna o àteru iscudendhodhoe a pitzu; parte de un'arau chi serbit impare cun su nérbiu po arregulare s'apertura a manera de pigare prus o prus pagu terra arandho faendho calare s'arbada prus o prus pagu a fundhu Sinònimos e contràrios cota 1, cótiga, incudidorju Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coin Ingresu wedge Ispagnolu cuña Italianu cúneo Tedescu Keil.