A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

arretrótu 1 , nm: retrotu Definitzione sisia o tira niedha a frocu chi si ponet po corrutu in su capedhu o a fasca in su bratzu Frases ih, bah, chi si morit cussu apu a ponni s'arretrotu a su bassinu!… Ètimu ctl. retort.

arretròxa arratròxa

arrétu , agt Definitzione nau de su mascu, de s'ómine, chi portat sa natura inteterada, chíbbera / èssere a.; a. che pudhu, che berre = meda, inganatzidu meda Ètimu ltn. arrectus Tradutziones Frantzesu excité Ingresu made horny Ispagnolu excitado, cachondo Italianu (màschio, uòmo) eccitato sessualménte Tedescu geschechtlich erregt.

arrétu 1 arréssiu 1

arretulía arretalíu

arretumbài, arretumbàre , vrb: retumbai* Definitzione coment’e torrare agoa o sighire a intèndhere unu sonu po cosa chi agatat imbia e dhu faet furriare Sinònimos e contràrios arrembombai, arrentronai, intumbidare, intumbire Frases boghes aciotadas arretumbant is montes… Tradutziones Frantzesu retentir, résonner Ingresu to deafen Ispagnolu retumbar Italianu rintronare Tedescu dröhnen.

arretumbósu , agt Definitzione chi intumbit, chi faet una genia de sonu comente si movet segundhu su logu Sinònimos e contràrios arrembumbosu, arretronosu Frases intendu passus arretumbosus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu résonant Ingresu booming Ispagnolu retumbante Italianu rimbombante Tedescu dröhnend.

arretúmbu , nm: retumbu* Definitzione sonu o tzàcurru chi torrat agoa, chi si sighit a intèndhere, chi s'intendhet a sa sighia Sinònimos e contràrios abbóvidu, arrebbómbidu, arreddobbu, arrembumbu, arretronu, insonnita, intúmbida, intumbu, istúmbidu, torrabboxi, tumbu 1 Frases is arrocas ndi portant s'arretumbu de is iscupetadas ◊ s'arretumbu de sa boxi ponit avatu ◊ candu as a bolli intendi s'arretumbu de fuedhus atesu tzachendi duas perdas ladas at a èssi mudumi de arroca (V.Pisanu) 2. torrant is arretumbus de is lamadas mias chi no agatant arresposta Tradutziones Frantzesu retentissement, résonance Ingresu rumble Ispagnolu retumbo Italianu rimbómbo, risonanza Tedescu Dröhnen, Resonanz.

arretúmene , nm Definitzione su èssere o istare arretu, su èssere in gnogna, su portare sa natura inteterada chíbbera de sàmbene, inganatzida Sinònimos e contràrios ampuadura, arretamentu, ingrillimentu, insoadura, insuamentu, lusca, sciovadura, suacione Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu érection Ingresu erection Ispagnolu erección Italianu erezióne Tedescu Erektion.

arretundài , vrb: arrotundai, retundai Definitzione fàere retundha, atundhare una cosa bogandhochedhi is atzas, is puntas Sinònimos e contràrios atundai, atundhulare, aturundhare, intundhigare | ctr. acutzai Tradutziones Frantzesu arrondir Ingresu to round Ispagnolu redondear Italianu arrotondare Tedescu abrunden.

arrètza , nf: erressa, rece* Definitzione genia de filau intéssiu a lascu prus che àteru po piscare (ma fintzes po serru); in cobertantza, cosa o trassa chi serbit a cassare a unu / genias de a. po piscare: agugliada, arralis, bestinada, bogada, ganghiledhu, menaida, nassa, palamitara, retzàgliu, sciàbiga, scheta, stràscinu, tartanedha, tonnària, traina, trata, tronu; armai arretza = fàere o aprontare is arretzas po piscare Sinònimos e contràrios arraciallu, filau, ganghiledhu, óbiga Frases mi tocat a bessiri a ghetai arretza in su stani 2. s'ómini abetàt sa morti che musconi trobiu in s'arretza de s'arangiolu Terminologia iscientìfica ts, ans.

arretzadòri , nm Definitzione cassadore de pigiones de tàcula cun s'arretza Sinònimos e contràrios pillonadori Ètimu srd.

arretzài , vrb Definitzione piscare, cassare pigiones cun s'arretza Ètimu srd.

arretzalíu , nm Definitzione iscusas de malu pagadore, dificurtades chi si bogant po iscusa Sinònimos e contràrios arretzalla, pibinca, pinnica Ètimu srd.

arretzàllas , nf: arrocialla, arrotzalla Definitzione iscusas o dificurtades chi si bogant candho no si bolet calecuna cosa Sinònimos e contràrios arretzaliu, pibinca, pinnica, troca Frases foras de ponni arretzallas in mesu, at nau a su fillu ca fiat prexerosa de pigai cussa picioca Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vétilles Ingresu quibbles Ispagnolu excusas Italianu cavilli Tedescu Spitzfindigkeiten.

arretzàllu arraciàllu

arretzàra , nf: retada Definitzione betada de arretza; su tanti (pruschetotu de pische) chi cabet in s’arretza, su tanti chi si pigat cun s’arretza in d-una borta 2. seus andaus a mari po biri un'arretzara de pisci Ètimu srd.

arretzèta arratzèta

arretzetài , vrb Definitzione su trèmere chi, segundhu comente est betada, faet sa bardúfola candho no ballat pàsida 2. ca est achichiarori, cumentzat a arretzetai coment'e una bardúfula! ◊ is mortus in sa stracia de sa gherra dhi pariant bardúfulas arretzetendu.

arretzetài 1, arretzetàre , vrb Definitzione ordinare a rezeta, comente si faet cun is meighinas Sinònimos e contràrios odrinai Tradutziones Frantzesu ordonnancer Ingresu to prescribe Ispagnolu recetar Italianu ricettare Tedescu verschreiben.