astroràdu , agt Definitzione
chi est fritu, ifridau meda
Sinònimos e contràrios
agghidhighiatu,
arragorau,
astradu
| ctr.
caente
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gelé
Ingresu
frozen
Ispagnolu
helado
Italianu
ghiacciato
Tedescu
gefroren.
astroràre astraoràre
astròre, astròri , nm Sinònimos e contràrios astragore* Frases s'astrori at abbruxau s'ebra noa.
astrósu , agt Definitzione
chi astrat; chi ndhe ponet sa tzudha de cantu faet a tímere o faet male
Frases
bentu astrosu at fatu custas dies
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
épouvantable
Ingresu
dreadful
Ispagnolu
horripilante
Italianu
agghiacciante
Tedescu
entsetzlich.
àstru , nm Definitzione
css. corpus lughente che a su Sole (Sole e istedhos), in s'universu; nau de gente, persona de capacidades mannas e bonas, de pòdere ammastriare, giare lughe, sabiore a is àteros
Maneras de nàrrere
csn:
a. malu = mala fortuna; portare a. faghindhe cosa = zúghere abbilesa manna (fintzas tropu); papàresi is astros = manigare a mal'istropiadura, a tropu
Frases
s'astru lughente e giaru che su die at brilladu in Sardigna ◊ iscuru a chie naschet in malu astru! ◊ est pensandhe a sos astros ◊ si funt fuius che astrus ◊ ses fortunadu e nàschidu in bon'astru, ma no ndhe fetas profitu e ne dannu!(A.Puddu)
2.
sa Terra ancora no at bidu un'astru sentza imparadu diventare mastru ◊ unu at a portai un'astru poéticu, ma si no connoscit sa língua no at a èssi mai poeta
Sambenados e Provèrbios
prb:
s'ómine sàbiu istransit s'astru malu
Terminologia iscientìfica
astr
Tradutziones
Frantzesu
astre
Ingresu
star
Ispagnolu
astro
Italianu
astro
Tedescu
Stern.
astrúscia, astrússia , nf: (a-strú-sci-a) astússia, astútzia Definitzione genia de capacidade de cumprèndhere o fintzes de ingannare s'àteru Sinònimos e contràrios arrusa, buantza, istrúscia, magna, malíscia, marfuseria, spedha, transa Frases mi parit ca no nci bolit meda astússia po dha cumprendi! Ètimu itl. astuzia.
astrutèsa , nf: astutesa Definitzione su giúghere astútzia Sinònimos e contràrios arrusa, astrúscia, malíscia, marfuseria, transa Ètimu srd.
astrútu , agt Definitzione chi tenet astrutesa, astútzia Sinònimos e contràrios fraíciu, tramperi, trassosu Ètimu itl. astuto.
àstua , nf: àstula Definitzione
orrughedhu de linna minore, crutzu e ladu, bogau o segau unu pagu de longu, a isperradura, segandho e iscudendho a segure; genia de naturale de ccn. / àstua de prana = apranadura
Sinònimos e contràrios
alciuza,
doladu,
gliesca,
iscata,
isciapa,
schedra,
taza
/
naturale
Maneras de nàrrere
csn:
bogai à. de unu truncu, faisí a àstulas; betare s'à. de unu a un'àteru = pigai is difetus de un'àteru; andhare in àstula (nadu de unu) = èssere astulau, irdeortu, pagu atentu faghindhe cosa
Frases
àstula negat d'esser de presone, ma su truncu est de veru delincuente (B.Asili)
2.
pro s'àstula mala chi at, lu leant totu de lantza e de punta ◊ bae chi già li at betadu, s'àstula de su babbu!
Sambenados e Provèrbios
prb:
àlbori orrutu, totus dhi bogant àstula
Ètimu
ltn.
astula
Tradutziones
Frantzesu
éclat de bois
Ingresu
splinter
Ispagnolu
astilla de madera
Italianu
schéggia di légno
Tedescu
Holzsplitter.
àstua 1 àsta
astudhàre altudhàre
astudhidòre , agt Definitzione chi faet astudhire, chi ndhe ponet sa tzudha Frases s'intendhet boghes astudhidoras de corvos, ruspos e de tirrioncas (B.Truddaju) Ètimu srd.
astudhíre altudhíre
astúdhu , nm Definitzione
trémia de sa carena, su pònnere sa tzudha po su fritu, po timoria manna
Sinònimos e contràrios
acrichidhada,
assunciudhu,
erpiliu,
ispreu
Frases
candho contaiant de àteros mundhos, calchi astudhu resessiat a rafiare sos sónnios ◊ sos astudhos pigant piús pro sas timorias chi no pro sos bonos sentimentos ◊ cussu contu ndhe batit sos astudhos ◊ fint càntigos chi faghiant pigare s'astudhu in dossu ◊ pigant sos astudhos a s'atréminu chi dant sos inghírios de su tilibbriu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
frisson
Ingresu
thrill
Ispagnolu
escalofrío
Italianu
brìvido
Tedescu
Schauder.
àstula àstua
astulài, astulàre , vrb Definitzione
bogare o essire a àstulas, nau de linna o de cosa chídrina
Sinònimos e contràrios
irdastulae,
isasciare,
isascruzare,
scherdai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ébrécher
Ingresu
to splinter
Ispagnolu
astillar
Italianu
scheggiare
Tedescu
absplittern.
astulàu , pps, agt, nm Definitzione de astulare; nau de unu, pagu crabbosu, chi faet sa cosa chentza dhue pentzare, chentza cunsideru e faendho dannu, a s’atrivida, a sa maconatza; fintzes tzacau, oféndhiu 2. de comenti at provau a ndi dha iscravai, sa porta portat is batentis astulaus 3. candho bufat, Antoni est astulau: at segau sa tassa! ◊ cussu astulau at fatu dannu a sa carrada cun s'ispinòcia (R.Sardella)◊ astuau, gi est prenu, comenti arrispundit!…