A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

bínnigi bíndhichi

binniónia , nf Definitzione una genia de linna americana Terminologia iscientìfica mtm, Campsis radicans.

bínnixi bíndhichi

binòcolos , nm pl Definitzione genia de aina a lentes po castiare atesu / bídere a ccn. o carchi cosa a b., in b. (nadu in cuguzu) = no bídere prus, in logu 2. si no mi pagat, su mere, custa borta a binòcolos mi biet!… Tradutziones Frantzesu jumelles Ingresu binoculars Ispagnolu anteojos, gemelos Italianu binòcoli Tedescu Fernglas.

binoculàre , vrb Definitzione abbaidare a binòcolos Frases Antonandria binoculeit a inghíriu (P.Pillonca)

binómiu , nm Definitzione cantidade, summa cumposta de duas partes, foedhu cumpostu de duos númenes (ma a bortas dhu narant de duos númenes po cosas chi andhant o si agatant sèmpere paris, allobaos) 2. su binómiu fantasia-resone est su motivu printzipale in sas òperas de Rodari Tradutziones Frantzesu binominal, binôme Ingresu binomial Ispagnolu binomio Italianu binòmio Tedescu Binom, Wortpaar, Paar.

binósu , agt Definitzione chi giughet binu, súciu meda Sinònimos e contràrios mustiosu Ètimu srd.

bínsa , nf Definitzione su bínchere Sinònimos e contràrios bínchida, binchimentu, binta 1 Ètimu srd.

bínsu bínchidu

bínta , nf Definitzione su chi si faet o si narat giaendho a bíere una cosa po un'àtera Sinònimos e contràrios dispinta, falsidade, fingidura, finta* Frases fachia binta de èssere seberu, timendhe chi sos pitzinnos mi che serent sétios a cabadhu corona.

bínta 1 , nf: vinta Definitzione su binci Sinònimos e contràrios bínchida, binchimentu, binsa* | ctr. pérdia Maneras de nàrrere csn: picare o lebare b., bintas a unu, a una cosa = bínciri; dare b. = dare in bínchida; bènniri in b. de una cosa = resèssere, bínchere carchi dificurtade Frases su malu pessare, sas disamistades paret chi apant picau sa binta a sos balores prus zustos ◊ su pessamentu de sa gherra li aiat lebau binta a sa resone ◊ sos dolores li lebant sa binta ◊ sos àteros fint pranghendhe, ma issos no aiant dau sa binta de iscapare làcrima ◊ su binu est leandhedi sa binta e che urrues in totus sas brigunzas!

bintèna , nf: bintina, vintina Definitzione su tanti de binti, duas deghinas; unos o unas binti, unu tanti a fúrriu de binti Frases in su tzilleri dhue at mesighedhas de linna e una bintena tra cadiras e iscannos ◊ in s'àula dhoi iat una bintena de bancus ◊ da una bintina de annos a como in Sardinza est náschiu e créschiu unu movimentu chi punnat a torrare a nobu s'identidade nassionale (M.Pittau) Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu vingtaine Ingresu about twenty Ispagnolu veintena Italianu ventina Tedescu zwanzig, etwa zwanzig.

bínti , agt, nm: vinti Definitzione duas bortas deghe (in números àrabbos 20, in números romanos XX) Ètimu ltn. vinti po viginti Tradutziones Frantzesu vingt Ingresu twenty Ispagnolu veinte Italianu vénti Tedescu zwanzig, Zwanzig.

bintína bintèna

bintínnu, bintínu bentína

bintirínzu, bintirítzu , nm Definitzione genia de linna chi faet a cannàile longu longu, finedhedhu in is puntas prus artas e noàdiles, ma grussu fintzes cantu su bratzu in tretos de bàsciu (e coment'e ispongiatzu in mesu, tanti chi a ndhe surbare un'orrugu sicau passat s'ària o, si est allutu, su fumu): si che artzat a pitzu de is matas e che dhas ammontat puru Sinònimos e contràrios alúsara, bentitzu, bidichinzu, elighinzu, filichinzu, intretzu, mussòrgia, pibiríngiu, pidighinzu, reti, tintiritzu, tretzu Terminologia iscientìfica mt, Clematis cirrhosa Ètimu srd.

bintítzu bentítzu

bintòre , agt, nm: vintore Definitzione coment'e binchidore, ma nau in su sensu de arrennèscere, de superare is dificurtades Sinònimos e contràrios binchidore | ctr. peldidore Frases cussa est isetandhe a unu chi no li at nau mai chi l'istimat, ma no ndhe benit bintore! ◊ sos meres no cheriant a lis ispropriare sa terra, ma no ndhe sunt pótios bènnere bintores ◊ mannos e ancudos chi fimus, no nos semus fatos bonos a ndhe bènnere bintores! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu victorieux, gagnant Ingresu winning Ispagnolu vencedor, ganador Italianu vincènte Tedescu siegend, Überwinder.

bíntu bínchidu

bintúnu , agt, nm: vintiunu Definitzione duas bortas deghe prus unu (in números àrabbos 21, in números romanos XXI)/ a/c.: candho est agt., su númene chi benit apustis cuncordat cun su sing. de unu Frases custu pesat bintunu chilu ◊ tenia bintun'annu e podia fai de conca mia (B.Lobina)◊ candu iat cumpriu bintun'annu, iat fatu is paperis e fiat partiu (F.Pilloni)◊ candho as a tènnere bintun'annu, si benis, cun megus ti ndhe leo! ◊ est morta a s'edade de bintun'annu Tradutziones Frantzesu vingt et un Ingresu twenty-one Ispagnolu veintiuno Italianu ventuno Tedescu einundzwanzig, Einundzwanzig.