A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

càvana , nf: càvuna Definitzione aina segante a punta acancarronada e a màniga longa po dha pigare a duas manos: assimbígiat de fatura a sa pudatza (a màniga curtza, de pigare a una manu) Sinònimos e contràrios cana, cirradroxa, faltzone, fústina, ischirradorza, luatorja, orostazu, rultàglia, ruvadorja, urvajola Maneras de nàrrere csn: èssiri fatu a c. = a sa russa, a bistrale, èssere de maneras pagu fines; c. iscollada = nadu de ccn., èssere irreguladu, fàghere sa cosa chentza critériu Frases si cantaus in sardu no est isceti po fai festa, ma est po dhis torrai su pani prestau a is óminis de càvuna chi a s'ispanigadroxu movint a su sartu (A.Satta) Terminologia iscientìfica ans Tradutziones Frantzesu serpe à manche long Ingresu billhook Ispagnolu podadera, hocino Italianu rónca, róncola Tedescu Hippe.

càvana 1 , nf, nm: càvanu Definitzione sa parte lada e prus larga de sa cara a una parte e àtera Sinònimos e contràrios cantelza, massidha, tempra Maneras de nàrrere csn: manigare a unu càvanu = (nadu de duos) èssere a cumone e acordu; ossu de su càvanu = pómulu Frases custu pisedhu zughet sos càvanos prenos e rujos ◊ si tzacat duos pódhiches a buca e ufrandhe che busuca sos càvanos iscapat a fruschiare ◊ comente li dolet una dente che l'at ufradu totu su càvanu ◊ s’anneu l’ifunniat sos càvanos irghelenínneli su coro 2. frutos tundhos tundhos e maduros parent càvanas de bajanedhas in su menzus fiore! Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu joue Ingresu cheek Ispagnolu mejilla Italianu guància Tedescu Wange.

cavanàciu , nm: cavanatzu, cavonatzu, cavunatzu Definitzione genia de càvana a màniga curtza, de pigare a una manu Sinònimos e contràrios arroncillu, cavanzola, farchione Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd.

cavanàda , nf: cavanata Definitzione cropu giau cun sa manu aperta a càvanos, a trempas; cropu giau a càvana Sinònimos e contràrios bussinada, cabbessu, ciafu, irbirroncu, iscantargiara, iscantulada, iscaputzone, iscavanada, istuturada Ètimu srd.

cavanàle , nm Definitzione una parte de su frenu chi si ponet a s'animale, intrau in conca e in murros, sa chi calat in su càvanu o canterzu Sinònimos e contràrios canterzale Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu montant de frein Ingresu cheek-strap Ispagnolu quijera Italianu sguancia del fréno Tedescu Backenstück.

cavanàta cavanàda

cavanàtzu cavanàciu

cavanèra , nf Definitzione is duos orrugos de pedhe acapiaos chi si ponent a is cuadhos a fiancu de is ogos po dhos lassare bíere solu a denanti Sinònimos e contràrios fachile Frases cussu apómpiat addainanti e no bidet a niunu, paret postu de cavaneras!

cavània cavàgna

cavaníle, cavaníli , nm Definitzione dannu chi faet su bestiàmene in is laores; fachile chi poniant a is cundennaos a morte; dannu mannu, cosa fata a bregúngia / pònnere o fàghere cavanile a unu = fai a bregúngia, a befa Sinònimos e contràrios aggràviu, befa, bergugna, dannu, desdoru, gutipéria, irfàmiu, napile 2. frearzu portat in cara unu cavanile nou 3. ite cavanile, sa domo a porchile mi as fatu! ◊ irrocat che pidore e s'inchietat chi est unu cavanile! ◊ ti faghet birgonza e cavanile a che bogare a babbu tou dae domo! ◊ ite cavanile, cussu at solu istudiadu a fagher male! ◊ a mamma su contone li ant brutau, cada note li ponent cavanile! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu opprobre, injure Ingresu infamy Ispagnolu afrenta, injuria Italianu obbròbrio, infàmia, vitupério Tedescu Schande.

cavànna, cavànnia, cavànniu cavàgna

cavànnu , nm: acavannu Definitzione genia de bestimentu grussu, de pònnere in pitzu Sinònimos e contràrios cabbanu Terminologia iscientìfica bst Ètimu spn. gabàn.

càvanu càvana 1

cavanzòla, cavanzólu , nf, nm: cavatzola Definitzione ferramenta de ferru fata che una càvana, ma a màniga curtza Sinònimos e contràrios arroncillu, cavanàciu, farchione, pudagiola Frases binnennandhe po segare s'àghina leant sa frófighe de pudare o su cavanzolu Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu serpe à manche court Ingresu short handled billhook Ispagnolu podadera Italianu róncola a mànico córto Tedescu Hippe mit kurzem Griff.

cavardína , nf Definitzione bestiredhu de tela po piciochedhos Terminologia iscientìfica bst Ètimu itl. gavardina.

càvaru , nm: càvua, càvunu, càvuru Definitzione genia de animaledhu de mare bonu a papare: totu farrancas grussas, laditu e tundhatzu, cun su corgiolu fine ma tostau, camminat de fiancu, a istúturu, e su mascu si distinghet ca portat in bentre una genia de punta prus istrinta, aintru portat sa prupa ma no is oos / genias de càvuru: alegustinu o a cambas longas o indianu, allipau o mandroni (ca si abarrat in mesu de su lipu), arrúbiu pilosu, biatzu o curridori, de arena o arenàrgiu, de arriu, de bassa, de fangu o de stani, de ferru, de luna, de nassa, de iscógliu (a pintirinos, birdi iscuriosu) Sinònimos e contràrios caru 1, peudu 1 Maneras de nàrrere csn: c. allionau = chi zughet sos os, c. fémina; c. speau = chentza de ancas; c. inciovau = chi at postu sos oos; càvuru a duus croxus = in muda, cambiendhe sa corza; su càvuru narat "peis trotus" a s'aligusta = su boe narat "corrudu" a s'àinu; càvuru de bassa (nadu de unu a menisprésiu) = culu ’e cane, pessone de nudha; trotu che c. (nadu de ccn.) = dortu, chi no iscurtat sa resone Frases su càvaru ist un'animale chi caminat a istúturu ◊ parit ca portat peis de càvua, cumenti caminat ◊ gei ses trotu, coment'e su càvuru! ◊ a sa cassola no depint ammancai duus càvuas ◊ unu càvaru de mare ndh'est essidu a sa riba ◊ cussos sont càvaros chin ungras dannaresas! Sambenados e Provèrbios prb: mellus mortu chi no càvuru cotu Terminologia iscientìfica crx, carcinides maenas, portunus sp., pilumnus hirtellus, eriphia spinifrons, pachygrapsus marmoratus Tradutziones Frantzesu crabe Ingresu crab Ispagnolu cangrejo Italianu grànchio Tedescu Krabbe.

cavatzòla cavanzòla

cavèssa , nf Definitzione genia de fune o àteru chi si betat a conca de un'animale mannu po dh'aguantare Sinònimos e contràrios brunchile, cabitza, crabistu, murrabi Ètimu itl. cavezza.

cavidalédhu , nm Definitzione cabitzale piticu, cabidaledhu Frases pro cumpàrrere a lumbos, sas giòvanas de como ponent cavidaledhos.

cavonàtzu cavanàciu