càvana , nf: càvuna Definizione
aina segante a punta acancarronada e a màniga longa po dha pigare a duas manos: assimbígiat de fatura a sa pudatza (a màniga curtza, de pigare a una manu)
Sinonimi e contrari
cana,
cirradroxa,
faltzone,
fústina,
ischirradorza,
luatorja,
orostazu,
rultàglia,
ruvadorja,
urvajola
Modi di dire
csn:
èssiri fatu a c. = a sa russa, a bistrale, èssere de maneras pagu fines; c. iscollada = nadu de ccn., èssere irreguladu, fàghere sa cosa chentza critériu
Frasi
si cantaus in sardu no est isceti po fai festa, ma est po dhis torrai su pani prestau a is óminis de càvuna chi a s'ispanigadroxu movint a su sartu (A.Satta)
Terminologia scientifica
ans
Traduzioni
Francese
serpe à manche long
Inglese
billhook
Spagnolo
podadera,
hocino
Italiano
rónca,
róncola
Tedesco
Hippe.
càvana 1 , nf, nm: càvanu Definizione
sa parte lada e prus larga de sa cara a una parte e àtera
Sinonimi e contrari
cantelza,
massidha,
tempra
Modi di dire
csn:
manigare a unu càvanu = (nadu de duos) èssere a cumone e acordu; ossu de su càvanu = pómulu
Frasi
custu pisedhu zughet sos càvanos prenos e rujos ◊ si tzacat duos pódhiches a buca e ufrandhe che busuca sos càvanos iscapat a fruschiare ◊ comente li dolet una dente che l'at ufradu totu su càvanu ◊ s’anneu l’ifunniat sos càvanos irghelenínneli su coro
2.
frutos tundhos tundhos e maduros parent càvanas de bajanedhas in su menzus fiore!
Terminologia scientifica
crn
Traduzioni
Francese
joue
Inglese
cheek
Spagnolo
mejilla
Italiano
guància
Tedesco
Wange.
cavanàciu , nm: cavanatzu, cavonatzu, cavunatzu Definizione genia de càvana a màniga curtza, de pigare a una manu Sinonimi e contrari arroncillu, cavanzola, farchione Terminologia scientifica ans Etimo srd.
cavanàda , nf: cavanata Definizione cropu giau cun sa manu aperta a càvanos, a trempas; cropu giau a càvana Sinonimi e contrari bussinada, cabbessu, ciafu, irbirroncu, iscantargiara, iscantulada, iscaputzone, iscavanada, istuturada Etimo srd.
cavanàle , nm Definizione
una parte de su frenu chi si ponet a s'animale, intrau in conca e in murros, sa chi calat in su càvanu o canterzu
Sinonimi e contrari
canterzale
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
montant de frein
Inglese
cheek-strap
Spagnolo
quijera
Italiano
sguancia del fréno
Tedesco
Backenstück.
cavanàta cavanàda
cavanàtzu cavanàciu
cavanèra , nf Definizione is duos orrugos de pedhe acapiaos chi si ponent a is cuadhos a fiancu de is ogos po dhos lassare bíere solu a denanti Sinonimi e contrari fachile Frasi cussu apómpiat addainanti e no bidet a niunu, paret postu de cavaneras!
cavània cavàgna
cavaníle, cavaníli , nm Definizione
dannu chi faet su bestiàmene in is laores; fachile chi poniant a is cundennaos a morte; dannu mannu, cosa fata a bregúngia / pònnere o fàghere cavanile a unu = fai a bregúngia, a befa
Sinonimi e contrari
aggràviu,
befa,
bergugna,
dannu,
desdoru,
gutipéria,
irfàmiu,
napile
2.
frearzu portat in cara unu cavanile nou
3.
ite cavanile, sa domo a porchile mi as fatu! ◊ irrocat che pidore e s'inchietat chi est unu cavanile! ◊ ti faghet birgonza e cavanile a che bogare a babbu tou dae domo! ◊ ite cavanile, cussu at solu istudiadu a fagher male! ◊ a mamma su contone li ant brutau, cada note li ponent cavanile!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
opprobre,
injure
Inglese
infamy
Spagnolo
afrenta,
injuria
Italiano
obbròbrio,
infàmia,
vitupério
Tedesco
Schande.
cavànna, cavànnia, cavànniu cavàgna
cavànnu , nm: acavannu Definizione genia de bestimentu grussu, de pònnere in pitzu Sinonimi e contrari cabbanu Terminologia scientifica bst Etimo spn. gabàn.
càvanu càvana 1
cavanzòla, cavanzólu , nf, nm: cavatzola Definizione
ferramenta de ferru fata che una càvana, ma a màniga curtza
Sinonimi e contrari
arroncillu,
cavanàciu,
farchione,
pudagiola
Frasi
binnennandhe po segare s'àghina leant sa frófighe de pudare o su cavanzolu
Terminologia scientifica
ans
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
serpe à manche court
Inglese
short handled billhook
Spagnolo
podadera
Italiano
róncola a mànico córto
Tedesco
Hippe mit kurzem Griff.
cavardína , nf Definizione bestiredhu de tela po piciochedhos Terminologia scientifica bst Etimo itl. gavardina.
càvaru , nm: càvua,
càvunu,
càvuru Definizione
genia de animaledhu de mare bonu a papare: totu farrancas grussas, laditu e tundhatzu, cun su corgiolu fine ma tostau, camminat de fiancu, a istúturu, e su mascu si distinghet ca portat in bentre una genia de punta prus istrinta, aintru portat sa prupa ma no is oos / genias de càvuru: alegustinu o a cambas longas o indianu, allipau o mandroni (ca si abarrat in mesu de su lipu), arrúbiu pilosu, biatzu o curridori, de arena o arenàrgiu, de arriu, de bassa, de fangu o de stani, de ferru, de luna, de nassa, de iscógliu (a pintirinos, birdi iscuriosu)
Sinonimi e contrari
caru 1,
peudu 1
Modi di dire
csn:
c. allionau = chi zughet sos os, c. fémina; c. speau = chentza de ancas; c. inciovau = chi at postu sos oos; càvuru a duus croxus = in muda, cambiendhe sa corza; su càvuru narat "peis trotus" a s'aligusta = su boe narat "corrudu" a s'àinu; càvuru de bassa (nadu de unu a menisprésiu) = culu ’e cane, pessone de nudha; trotu che c. (nadu de ccn.) = dortu, chi no iscurtat sa resone
Frasi
su càvaru ist un'animale chi caminat a istúturu ◊ parit ca portat peis de càvua, cumenti caminat ◊ gei ses trotu, coment'e su càvuru! ◊ a sa cassola no depint ammancai duus càvuas ◊ unu càvaru de mare ndh'est essidu a sa riba ◊ cussos sont càvaros chin ungras dannaresas!
Cognomi e Proverbi
prb:
mellus mortu chi no càvuru cotu
Terminologia scientifica
crx, carcinides maenas, portunus sp., pilumnus hirtellus, eriphia spinifrons, pachygrapsus marmoratus
Traduzioni
Francese
crabe
Inglese
crab
Spagnolo
cangrejo
Italiano
grànchio
Tedesco
Krabbe.
cavatzòla cavanzòla
cavèssa , nf Definizione genia de fune o àteru chi si betat a conca de un'animale mannu po dh'aguantare Sinonimi e contrari brunchile, cabitza, crabistu, murrabi Etimo itl. cavezza.
cavidalédhu , nm Definizione cabitzale piticu, cabidaledhu Frasi pro cumpàrrere a lumbos, sas giòvanas de como ponent cavidaledhos.
cavonàtzu cavanàciu