dàrrere dàe 1
darrutànu , nm Definitzione unu chi durrundanat, chi istat in giru, nau de un'èssere fatu a pentzamentu. Terminologia iscientìfica fnt.
dàrsana, dàrtzana , nf Definitzione
parte prus aintru de unu portu, prus amparau, ue si acònciant is naves
Tradutziones
Frantzesu
darse
Ingresu
wet dock
Ispagnolu
dársena
Italianu
dàrsena
Tedescu
Dock.
daségus daesécus
dasiànu , agt: daxianu Definitzione chi si leat is cosas tropu a dàsiu, chi dhue ponet tropu tempus faendho sa cosa / fuedhai a bogi dasiana = séria, nendhe abberu, cun seguresa Sinònimos e contràrios adasiau, cojanesu, dasiosu, immajonadu | ctr. coidadosu, impressidu, lestru 2. s'est incrarau un'ómini bestiu de binticuàturu e camminandu a passu dasianu Ètimu srd.
dasiàrzu , agt Sinònimos e contràrios dasianu Ètimu srd.
dasiòre , nm Definitzione abbitúdine, manera de fàere is cosas chentza presse Sinònimos e contràrios addaju, apódhiu | ctr. lestesa Frases custa serviat sos crientes cun dasiore alleghendhesila cun totu.
dasiósu , agt Definitzione chi si dha pigat totu chentza presse, faet is cosas abbellu abbellu Sinònimos e contràrios adasiau, cojanesu, dasianu Frases chini est dasiosu papendi est dasiosu trabballendi puru.
dàsiu dàju
dàssa dànsa
dassàre , vrb Definitzione
abbarrare o istare a su chi bolet fàere s'àteru, arrimare o abbandhonare po pagu o po sèmpere, iscuncordare
Sinònimos e contràrios
abbandhonare,
acadiare,
acogiai,
cambare,
codiare,
coigiare,
discuidai,
ilmentigare,
incoizare,
lassai,
scabidai
| ctr.
leai,
picare
Frases
at dassau sa trata de sos pedes suos ◊ su masone dassat sa mandra pro su paschinzu ◊ ses cúrrida a sa gianna dassendhe sa faina ◊ dàssalu irbasolare, chin custos issudhos chi si nch'est cravandhe in conca! ◊ si no cheres bènnere dàssalu! ◊ como bos dasso ca mi che so recuindhe ◊ no mi dassetas solu!
2.
cussos duos fint ammorendhe tantos annos e apustis si sunt dassados
Ètimu
ltn.
de + laxare
Tradutziones
Frantzesu
laisser,
quitter
Ingresu
to leave
Ispagnolu
dejar
Italianu
lasciare
Tedescu
lassen,
verlassen.
dassàre 1 dansài
dassinúncas , avb: desinunca Definitzione de àtera manera, de àteru betu, in àteras cunditziones Sinònimos e contràrios candeghinò, chiscussu, diacussu, sinoncas*, sinono Frases coitai, dassinuncas cussu ndi fait un'antru puru! ◊ desinuncas besseus impari a su passillu, ca dèu gei aproillu! (L.Cocco)
dassíta , nf Definitzione min. de dassa, ballitu Sinònimos e contràrios dillu.
dàssu , nm Definitzione giassu, unu tretu de su logu, minore e precisu o fintzes mannu Sinònimos e contràrios giassu*.
dàta , nf Definitzione
tempus precisau cun die, mese e annu
Tradutziones
Frantzesu
date
Ingresu
date
Ispagnolu
fecha
Italianu
data
Tedescu
Datum.
datàre , vrb Definitzione istabbilire su tempus, de candho est una cosa.
dàtari , nm: dàteru, dàtili, dàtiri Definitzione su frutu chi faet sa pramma Sinònimos e contràrios indàtalu*, lindàteri.
datàriu , nm Definitzione
genia de timbru chi faet a regulare po pòdere pònnere css. data
Tradutziones
Frantzesu
timbre dateur
Ingresu
dater
Ispagnolu
fechador
Italianu
datàrio
Tedescu
Datumstempel (s).
dàteru, dàtili dàtari