A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

incoíre 2 , vrb Definitzione coment'e torrare agoa, menguare, essire prus pagu Sinònimos e contràrios impagai, impagatzare Frases sa faina est incoinne (Z.Porcu).

incoizàre , vrb Definitzione arregollindho cosa, su ndhe lassare calecuna o una parte (coígiu) po farta de atentzione o àtera arrexone Sinònimos e contràrios acadiare, acogiai, cambare, codiare, coigiare, lassai Ètimu srd.

incolàre , vrb Definitzione camminandho, passare ainnanti, prus ainnanti de un'àteru andhandho prus lestros, nau fintzes in su sensu de si crèdere in prus de s'àteru in s'arrexone, de pretènnere calecuna cosa in prus Frases tue incoladiche e dae s'avisu a sos àteros (E.Pes)◊ caminandhe cun babbai deo mi che incolai ca fui prus lestru ◊ fio timindhe, ma su puma mi che incolat e sighit su caminu suo chena mancu si bortare 2. cudhu no istat duiddui e si che incolat nendhe chi cussa cosa la cheriat isse Ètimu srd.

incoldiolàre , vrb: incordigliolai, incordigliolare, incordiolai, incordiolare Definitzione pònnere impare cosas, acapiare a codriola; atrotigare faendho a codriola, a cordigliola / i. unu contu = istèrrere unu contu, una chistione Sinònimos e contràrios incordedhai, prèndhere / acordiolai, atrogai, atrotixai, folfigiare, fortzicare, foscigare, profizare 2. comintzat a incoldiolare su contu (M.Bua) Ètimu srd.

incóldu , nm Definitzione orrughedhu o corrúntzulu de s'istentina, genia de culatzu tupau o puntighedha, chi no sighit (ma est inue cumènciat s'istentina grussa)/ su male de s'i. = apendicite Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu appendice Ingresu appendix Ispagnolu apéndice Italianu appendice Tedescu Anhang

incollàda , nf Sinònimos e contràrios acollada, imbudada, imperta, ispinta, istrempiada Ètimu srd.

incolladúra , nf Definitzione su incollare; tretu inue duas cosas funt apicigadas apare Sinònimos e contràrios apodhu Frases custos botinos sunt fatos totu a incolladura.

incollài , vrb: incollare Sinònimos e contràrios afisciai, apicigai, apodhai, atacai | ctr. ispitzigare, spodhai Ètimu itl. incollare.

incollanàre , vrb Definitzione pònnere collana Ètimu srd.

incollàre incollài

incolliàre , vrb Definitzione andhare bene in su sensu de ndhe bogare ccn. cosa de bonu de unu fàere, de faina o àteru Sinònimos e contràrios ingertai, ingòllere Frases ocannu no ndhe poto incolliare una: e mighi mi ndhe at faladu de suore! (G.Ruju) 2. no lu poto incolliare.

incolliósu , agt Sinònimos e contràrios difícile, imbusticau | ctr. fàcile, simple Tradutziones Frantzesu complexe, difficile Ingresu complex, difficult Ispagnolu complejo Italianu complèsso, diffìcile Tedescu kompliziert.

incóllu , nm Sinònimos e contràrios apodhu, incolladura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu collage Ingresu gluing Ispagnolu encolado Italianu incollatura Tedescu Kleben.

incollutzài , vrb Definitzione calare o orrúere sa matza (istentina), apèrrere o illascare is músculos de sa bentre po isfortzu o àteru, essire matzigalau, collutzu, patire s'ímbena Terminologia iscientìfica mld Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu atteindre d'une hernie Ingresu to suffer a hernia Ispagnolu herniarse, quebrarse Italianu subire un'èrnia Tedescu Hervortreten von Eigenweidebruch

incolonconadúra , nf Definitzione su incolonconare Ètimu srd.

incolonconàre , vrb Definitzione cuare o orrúere in is coloncones; fàere a coloncone, a calanca, a fossu Sinònimos e contràrios impelciare, incalancare, incalare, incolonconire, ingarghilare Ètimu srd.

incolonconàu , pps, agt Definitzione de incolonconare; calau a fundhu, in su coloncone, coment'e ingurtiu Sinònimos e contràrios incheadu 2. fit ispiliu de su patire, chin sos ocros incolonconaos in sos concales.

incolonconíre , vrb Sinònimos e contràrios impelciare, incalancare, incalare, incolonconare, ingarghilare Ètimu srd.

incolonconíu , pps Definitzione de incolonconire 2. ma proite mi sichis a ingromorare, a obrèschere solu a ti bíere acoconau, incolonconiu, barrosu?

incolonnàre , vrb Definitzione assentare, fàere andhare, pònnere bene a filera una cosa (o fintzes gente) a bisura de colonna.