interéssu , nm: untaressu Definitzione
totu sa siendha, totu su chi tenet unu o una famíglia de terras, domos e àtera propriedade; su torracontu chi dhue podet èssere in d-una faina o in calecuna chistione; su peschentu chi si pagat o chi si pretenet po su dinare pigau o giau a préstidu
Sinònimos e contràrios
afrinca,
prédiu,
propiedade,
sienda
/
cdh. intaressu
/
agéntzia,
créciu
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere i. = fai sienda, arricai; lassare s'i. = fai in paperi sa sienda a ccn.
Frases
sa zente ingolumada a s'interessu distruit totu ◊ est atacau a s'interessu e no ispendhet unu sodhu! ◊ bastet chi collat s'ammorau meu, babbu, lasso fintzas s'interessu chi mi tocat! ◊ in totue leadu at possessu su rajolu de fàghere interessu (Grolle)◊ intestadu at lassadu totu a isse: dinari e interessu ◊ est dadu a s'interessu e basie che l'ant a interrare
2.
a babbu tou saluda mortu in s'última gherra pro s'interessu anzenu, no pro sa nostra terra (D.A.Ibba)◊ coja po interessu no fatzant mai!
Ètimu
itl.
interesse
Tradutziones
Frantzesu
patrimoine
Ingresu
patrimony
Ispagnolu
patrimonio
Italianu
patrimònio
Tedescu
Vermögen.
intergàre , vrb Definitzione orrúere o betare in sa terga, in su gorropu Sinònimos e contràrios impelciare, incalancare, ingarghilare, ingorropare Ètimu srd.
intérgiu intéltzu
intéri, ínteri intère
interiàre , vrb Definitzione iscúdere o lampare una cosa atesu Sinònimos e contràrios abbutare, aggradiare, arremilai, imbolare, imperiare, ispiòndiri, lampare Frases che li apo interiadu una pedra, a cussu cane, e che l'apo catzadu.
interighinàda , nf: interrighinada, intrighinada Definitzione s'ora chi cumènciat a iscurigare, apustis intrau su sole Sinònimos e contràrios inchinadorzu, interighinadorzu, interinada, intríchinu, iscuricada, iscurigadolzu, murriadrosu | ctr. abbréschida Frases dogni die a s'interighinada mi assolo cun sos pensamentos mios (G.Manca) Terminologia iscientìfica sdi Ètimu srd.
interighinadórzu , nm: intrighinadorju,
intrighinadorzu Definitzione
s'ora chi, apustis intrau su sole, cumènciat a iscurigare, est iscurigandho; in cobertantza, sa becesa, s'úrtimu tempus de sa vida
Sinònimos e contràrios
immurinadorzu,
inchinadorzu,
inclinada,
interighinada,
interinada,
intríchinu,
irmurinada,
iscuricada,
iscurigadolzu,
murriadrosu
| ctr.
abbréschida
Frases
cada sero, a intrighinadorzu, si torrabant a ammamare sos crapitos
Terminologia iscientìfica
sdi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
crépuscule
Ingresu
twilight
Ispagnolu
crepúsculo
Italianu
crepùscolo
Tedescu
Dämmerung.
interighinadúra , nf Sinònimos e contràrios interighinadorzu Ètimu srd.
interighinàre , vrb: interinigare, interrigonare, intrighinare Definitzione essire tríghinu de colore, nau de s'aera apustis chi si ch'est intrau su sole de ora Sinònimos e contràrios ammurratzare, ilmurinare, incrinare, interinare, murinai | ctr. abbrèschere Frases est interighinadu ◊ est intrighinandhe: galu impessu si biet ◊ in su chelu interighinendhe bi aiat fundheras niedhas ◊ fit a primu manzanu ma pariat intrighinandhe, de sa grista chi zuchiat sa die 2. intrighinandhe est sa zoventude: semus fozas chi bolant a su bentu! Ètimu srd.
interinàda , nf: intirinada,
intrinada Definitzione
s'ora chi s'aera est immurrinandho, cambiandho colore, siat su merie addaghi iscurigat e siat candho est faendho die su mengianu chitzo
Sinònimos e contràrios
inchinadorzu,
inclinada,
ingalu,
interighinada,
interighinadorzu,
intríchinu,
irmurinada,
iscuricada,
iscurigadolzu,
murriadrosu
/
cdh. antrinata,
intrinata
| ctr.
abbréschida,
scampiadórgiu,
spanigadroxu
Frases
dogni die a s'alvèschere tiu Zanu bessit e torrat sempre a s'intrinada (S.Casu)◊ a dies istat finas a s'intrinada cantendhe ◊ a s'interinada calant sas umbras
2.
a s'intrinada de custu manzanu ap'ojadu in carrera una tziedha
Terminologia iscientìfica
sdi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
crépuscule,
coucher de soleil
Ingresu
dusk
Ispagnolu
crepúsculo
Italianu
crepùscolo,
tramónto
Tedescu
Dämmerung,
Sonnenuntergang.
interinadórzu , nm: intirinadorzu, intrinadroxu Definitzione s'ora chi, apustis intrau su sole, cumènciat a iscurigare; in cobertantza, sa becesa, s'úrtimu tempus de sa vida Sinònimos e contràrios interighinadorzu 2. mi sunt rafiendhe sas francas de sas umbras de s'interinadorzu Ètimu srd.
interinàre , vrb: intirinare,
intrinai,
intrinare Definitzione
nau de sa die, fàere note, cumenciare a iscurigare; nau de s'aera, essire iscurosa po is nues / a intirinadu = iscurighendi
Sinònimos e contràrios
ilmurinare,
incrinare,
interighinare*,
intrinire,
murinai
/
annuai 1
Frases
fit interinendhe e sos primos istedhos lughiant in s'aera ◊ a s'intrinare de su die, daghi su sole iscumparit, tandho piús trista mi aparit sa disdícia infatu a mie
2.
s'aera est interinada ma no proet!
Terminologia iscientìfica
sdi
Tradutziones
Frantzesu
noircir,
faire nuit
Ingresu
nightfall
Ispagnolu
anochecer
Italianu
imbrunire,
farsi nòtte
Tedescu
sich verdunkeln,
dunkeln.
interinigàre interighinàre
interínti , avb: intirinti Sinònimos e contràrios impeltantu, intere*, intertantu, paristantu, pestantu, sughestantu.
interiólu , nm: intiriolu Definitzione genia de disígiu forte, de idea, no sèmpere po cosa séria (ma podet èssere fintzes unu sentidu bonu po una persona, fintzes inamoramentu)/ in s'i. de… = in s'idea de…, cun su disígiu de… Sinònimos e contràrios ischinitzu, ispédhiu, passione / zibbírriu Frases cussu no ndhe tenet intirolu de istudiare: sempre gioghendhe! Ètimu srd.
intéris intère
interistàntis , nm Definitzione tempus in mesu de duos momentos diferentes / in s'i. = sughestantu Sinònimos e contràrios intertantu, istantonis, istepetantis, paristantu, pestantu, sughestantu.
interivàce , avb Definitzione faci apari, a cara apare, in dananti, nau de duos chi si foedhant o càstiant de acanta.
interlínia , nf Definitzione su bagantinu in mesu de duas errigas de iscritura.
interlúghes intellúxes