interéssu , nm: untaressu Definizione
totu sa siendha, totu su chi tenet unu o una famíglia de terras, domos e àtera propriedade; su torracontu chi dhue podet èssere in d-una faina o in calecuna chistione; su peschentu chi si pagat o chi si pretenet po su dinare pigau o giau a préstidu
Sinonimi e contrari
afrinca,
prédiu,
propiedade,
sienda
/
cdh. intaressu
/
agéntzia,
créciu
Modi di dire
csn:
fàghere i. = fai sienda, arricai; lassare s'i. = fai in paperi sa sienda a ccn.
Frasi
sa zente ingolumada a s'interessu distruit totu ◊ est atacau a s'interessu e no ispendhet unu sodhu! ◊ bastet chi collat s'ammorau meu, babbu, lasso fintzas s'interessu chi mi tocat! ◊ in totue leadu at possessu su rajolu de fàghere interessu (Grolle)◊ intestadu at lassadu totu a isse: dinari e interessu ◊ est dadu a s'interessu e basie che l'ant a interrare
2.
a babbu tou saluda mortu in s'última gherra pro s'interessu anzenu, no pro sa nostra terra (D.A.Ibba)◊ coja po interessu no fatzant mai!
Etimo
itl.
interesse
Traduzioni
Francese
patrimoine
Inglese
patrimony
Spagnolo
patrimonio
Italiano
patrimònio
Tedesco
Vermögen.
intergàre , vrb Definizione orrúere o betare in sa terga, in su gorropu Sinonimi e contrari impelciare, incalancare, ingarghilare, ingorropare Etimo srd.
intérgiu intéltzu
intéri, ínteri intère
interiàre , vrb Definizione iscúdere o lampare una cosa atesu Sinonimi e contrari abbutare, aggradiare, arremilai, imbolare, imperiare, ispiòndiri, lampare Frasi che li apo interiadu una pedra, a cussu cane, e che l'apo catzadu.
interighinàda , nf: interrighinada, intrighinada Definizione s'ora chi cumènciat a iscurigare, apustis intrau su sole Sinonimi e contrari inchinadorzu, interighinadorzu, interinada, intríchinu, iscuricada, iscurigadolzu, murriadrosu | ctr. abbréschida Frasi dogni die a s'interighinada mi assolo cun sos pensamentos mios (G.Manca) Terminologia scientifica sdi Etimo srd.
interighinadórzu , nm: intrighinadorju,
intrighinadorzu Definizione
s'ora chi, apustis intrau su sole, cumènciat a iscurigare, est iscurigandho; in cobertantza, sa becesa, s'úrtimu tempus de sa vida
Sinonimi e contrari
immurinadorzu,
inchinadorzu,
inclinada,
interighinada,
interinada,
intríchinu,
irmurinada,
iscuricada,
iscurigadolzu,
murriadrosu
| ctr.
abbréschida
Frasi
cada sero, a intrighinadorzu, si torrabant a ammamare sos crapitos
Terminologia scientifica
sdi
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crépuscule
Inglese
twilight
Spagnolo
crepúsculo
Italiano
crepùscolo
Tedesco
Dämmerung.
interighinadúra , nf Sinonimi e contrari interighinadorzu Etimo srd.
interighinàre , vrb: interinigare, interrigonare, intrighinare Definizione essire tríghinu de colore, nau de s'aera apustis chi si ch'est intrau su sole de ora Sinonimi e contrari ammurratzare, ilmurinare, incrinare, interinare, murinai | ctr. abbrèschere Frasi est interighinadu ◊ est intrighinandhe: galu impessu si biet ◊ in su chelu interighinendhe bi aiat fundheras niedhas ◊ fit a primu manzanu ma pariat intrighinandhe, de sa grista chi zuchiat sa die 2. intrighinandhe est sa zoventude: semus fozas chi bolant a su bentu! Etimo srd.
interinàda , nf: intirinada,
intrinada Definizione
s'ora chi s'aera est immurrinandho, cambiandho colore, siat su merie addaghi iscurigat e siat candho est faendho die su mengianu chitzo
Sinonimi e contrari
inchinadorzu,
inclinada,
ingalu,
interighinada,
interighinadorzu,
intríchinu,
irmurinada,
iscuricada,
iscurigadolzu,
murriadrosu
/
cdh. antrinata,
intrinata
| ctr.
abbréschida,
scampiadórgiu,
spanigadroxu
Frasi
dogni die a s'alvèschere tiu Zanu bessit e torrat sempre a s'intrinada (S.Casu)◊ a dies istat finas a s'intrinada cantendhe ◊ a s'interinada calant sas umbras
2.
a s'intrinada de custu manzanu ap'ojadu in carrera una tziedha
Terminologia scientifica
sdi
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crépuscule,
coucher de soleil
Inglese
dusk
Spagnolo
crepúsculo
Italiano
crepùscolo,
tramónto
Tedesco
Dämmerung,
Sonnenuntergang.
interinadórzu , nm: intirinadorzu, intrinadroxu Definizione s'ora chi, apustis intrau su sole, cumènciat a iscurigare; in cobertantza, sa becesa, s'úrtimu tempus de sa vida Sinonimi e contrari interighinadorzu 2. mi sunt rafiendhe sas francas de sas umbras de s'interinadorzu Etimo srd.
interinàre , vrb: intirinare,
intrinai,
intrinare Definizione
nau de sa die, fàere note, cumenciare a iscurigare; nau de s'aera, essire iscurosa po is nues / a intirinadu = iscurighendi
Sinonimi e contrari
ilmurinare,
incrinare,
interighinare*,
intrinire,
murinai
/
annuai 1
Frasi
fit interinendhe e sos primos istedhos lughiant in s'aera ◊ a s'intrinare de su die, daghi su sole iscumparit, tandho piús trista mi aparit sa disdícia infatu a mie
2.
s'aera est interinada ma no proet!
Terminologia scientifica
sdi
Traduzioni
Francese
noircir,
faire nuit
Inglese
nightfall
Spagnolo
anochecer
Italiano
imbrunire,
farsi nòtte
Tedesco
sich verdunkeln,
dunkeln.
interinigàre interighinàre
interínti , avb: intirinti Sinonimi e contrari impeltantu, intere*, intertantu, paristantu, pestantu, sughestantu.
interiólu , nm: intiriolu Definizione genia de disígiu forte, de idea, no sèmpere po cosa séria (ma podet èssere fintzes unu sentidu bonu po una persona, fintzes inamoramentu)/ in s'i. de… = in s'idea de…, cun su disígiu de… Sinonimi e contrari ischinitzu, ispédhiu, passione / zibbírriu Frasi cussu no ndhe tenet intirolu de istudiare: sempre gioghendhe! Etimo srd.
intéris intère
interistàntis , nm Definizione tempus in mesu de duos momentos diferentes / in s'i. = sughestantu Sinonimi e contrari intertantu, istantonis, istepetantis, paristantu, pestantu, sughestantu.
interivàce , avb Definizione faci apari, a cara apare, in dananti, nau de duos chi si foedhant o càstiant de acanta.
interlínia , nf Definizione su bagantinu in mesu de duas errigas de iscritura.
interlúghes intellúxes