A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

interéssu , nm: untaressu Definizione totu sa siendha, totu su chi tenet unu o una famíglia de terras, domos e àtera propriedade; su torracontu chi dhue podet èssere in d-una faina o in calecuna chistione; su peschentu chi si pagat o chi si pretenet po su dinare pigau o giau a préstidu Sinonimi e contrari afrinca, prédiu, propiedade, sienda / cdh. intaressu / agéntzia, créciu Modi di dire csn: fàghere i. = fai sienda, arricai; lassare s'i. = fai in paperi sa sienda a ccn. Frasi sa zente ingolumada a s'interessu distruit totu ◊ est atacau a s'interessu e no ispendhet unu sodhu! ◊ bastet chi collat s'ammorau meu, babbu, lasso fintzas s'interessu chi mi tocat! ◊ in totue leadu at possessu su rajolu de fàghere interessu (Grolle)◊ intestadu at lassadu totu a isse: dinari e interessu ◊ est dadu a s'interessu e basie che l'ant a interrare 2. a babbu tou saluda mortu in s'última gherra pro s'interessu anzenu, no pro sa nostra terra (D.A.Ibba)◊ coja po interessu no fatzant mai! Etimo itl. interesse Traduzioni Francese patrimoine Inglese patrimony Spagnolo patrimonio Italiano patrimònio Tedesco Vermögen.

intergàre , vrb Definizione orrúere o betare in sa terga, in su gorropu Sinonimi e contrari impelciare, incalancare, ingarghilare, ingorropare Etimo srd.

intérgiu intéltzu

intéri, ínteri intère

interiàre , vrb Definizione iscúdere o lampare una cosa atesu Sinonimi e contrari abbutare, aggradiare, arremilai, imbolare, imperiare, ispiòndiri, lampare Frasi che li apo interiadu una pedra, a cussu cane, e che l'apo catzadu.

interighinàda , nf: interrighinada, intrighinada Definizione s'ora chi cumènciat a iscurigare, apustis intrau su sole Sinonimi e contrari inchinadorzu, interighinadorzu, interinada, intríchinu, iscuricada, iscurigadolzu, murriadrosu | ctr. abbréschida Frasi dogni die a s'interighinada mi assolo cun sos pensamentos mios (G.Manca) Terminologia scientifica sdi Etimo srd.

interighinadórzu , nm: intrighinadorju, intrighinadorzu Definizione s'ora chi, apustis intrau su sole, cumènciat a iscurigare, est iscurigandho; in cobertantza, sa becesa, s'úrtimu tempus de sa vida Sinonimi e contrari immurinadorzu, inchinadorzu, inclinada, interighinada, interinada, intríchinu, irmurinada, iscuricada, iscurigadolzu, murriadrosu | ctr. abbréschida Frasi cada sero, a intrighinadorzu, si torrabant a ammamare sos crapitos Terminologia scientifica sdi Etimo srd. Traduzioni Francese crépuscule Inglese twilight Spagnolo crepúsculo Italiano crepùscolo Tedesco Dämmerung.

interighinadúra , nf Sinonimi e contrari interighinadorzu Etimo srd.

interighinàre , vrb: interinigare, interrigonare, intrighinare Definizione essire tríghinu de colore, nau de s'aera apustis chi si ch'est intrau su sole de ora Sinonimi e contrari ammurratzare, ilmurinare, incrinare, interinare, murinai | ctr. abbrèschere Frasi est interighinadu ◊ est intrighinandhe: galu impessu si biet ◊ in su chelu interighinendhe bi aiat fundheras niedhas ◊ fit a primu manzanu ma pariat intrighinandhe, de sa grista chi zuchiat sa die 2. intrighinandhe est sa zoventude: semus fozas chi bolant a su bentu! Etimo srd.

interinàda , nf: intirinada, intrinada Definizione s'ora chi s'aera est immurrinandho, cambiandho colore, siat su merie addaghi iscurigat e siat candho est faendho die su mengianu chitzo Sinonimi e contrari inchinadorzu, inclinada, ingalu, interighinada, interighinadorzu, intríchinu, irmurinada, iscuricada, iscurigadolzu, murriadrosu / cdh. antrinata, intrinata | ctr. abbréschida, scampiadórgiu, spanigadroxu Frasi dogni die a s'alvèschere tiu Zanu bessit e torrat sempre a s'intrinada (S.Casu)◊ a dies istat finas a s'intrinada cantendhe ◊ a s'interinada calant sas umbras 2. a s'intrinada de custu manzanu ap'ojadu in carrera una tziedha Terminologia scientifica sdi Etimo srd. Traduzioni Francese crépuscule, coucher de soleil Inglese dusk Spagnolo crepúsculo Italiano crepùscolo, tramónto Tedesco Dämmerung, Sonnenuntergang.

interinadórzu , nm: intirinadorzu, intrinadroxu Definizione s'ora chi, apustis intrau su sole, cumènciat a iscurigare; in cobertantza, sa becesa, s'úrtimu tempus de sa vida Sinonimi e contrari interighinadorzu 2. mi sunt rafiendhe sas francas de sas umbras de s'interinadorzu Etimo srd.

interinàre , vrb: intirinare, intrinai, intrinare Definizione nau de sa die, fàere note, cumenciare a iscurigare; nau de s'aera, essire iscurosa po is nues / a intirinadu = iscurighendi Sinonimi e contrari ilmurinare, incrinare, interighinare*, intrinire, murinai / annuai 1 Frasi fit interinendhe e sos primos istedhos lughiant in s'aera ◊ a s'intrinare de su die, daghi su sole iscumparit, tandho piús trista mi aparit sa disdícia infatu a mie 2. s'aera est interinada ma no proet! Terminologia scientifica sdi Traduzioni Francese noircir, faire nuit Inglese nightfall Spagnolo anochecer Italiano imbrunire, farsi nòtte Tedesco sich verdunkeln, dunkeln.

interinigàre interighinàre

interínti , avb: intirinti Sinonimi e contrari impeltantu, intere*, intertantu, paristantu, pestantu, sughestantu.

interiólu , nm: intiriolu Definizione genia de disígiu forte, de idea, no sèmpere po cosa séria (ma podet èssere fintzes unu sentidu bonu po una persona, fintzes inamoramentu)/ in s'i. de… = in s'idea de…, cun su disígiu de… Sinonimi e contrari ischinitzu, ispédhiu, passione / zibbírriu Frasi cussu no ndhe tenet intirolu de istudiare: sempre gioghendhe! Etimo srd.

intéris intère

interistàntis , nm Definizione tempus in mesu de duos momentos diferentes / in s'i. = sughestantu Sinonimi e contrari intertantu, istantonis, istepetantis, paristantu, pestantu, sughestantu.

interivàce , avb Definizione faci apari, a cara apare, in dananti, nau de duos chi si foedhant o càstiant de acanta.

interlínia , nf Definizione su bagantinu in mesu de duas errigas de iscritura.

interlúghes intellúxes