A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ispeldigonàdu , agt: ispeldixonadu Definitzione chi est, o chi dh’ant, isparau a perdigones Frases benzeit cun d-una lèpere ispeldixonada a conca Ètimu srd.

ispeldisciàre , vrb: isperdiciai, isperdisciare, isperdissiai, isperdissiare, isperditziare, spedritziai Definitzione perdimentare sa cosa, ispèndhere dinare e cosa chentza contu e chentza cabu, po nudha, po cosas chentza importu o pagu sérias; irmundhiare, distrúere cosa, gente, nau fintzes in su sensu de dha fàere iscumpàrrere Sinònimos e contràrios aperdimentare, burrusciare, disperdissiare, distrúere, isbaire, ispazetare, ispèldere, istradhusciare, istravuciare, istruichinare, sparafiai | ctr. aorrai, arresparmiai, collire, contifizare, istraviare 1 Frases zente cun cabu bi cheret pro no isperdissiare su dinari ◊ cun totu su tabbacu chi ti fumas ti che as totu su bene isperdisciadu (P.Masia)◊ su bene ti l'as isperdisciadu pro su lussu ◊ mi feis isperdiciai cussu pagu chi tengu! 2. ispeldíscia su pabilu de sos muros, si ti faghet male ◊ su mundhu chena fide si ammalísciat, si ódiat e s'isperdísciat ◊ isperdíssia s'eternu arguai de ódios, istridos e prenetas! (G.Ruju)◊ los ant isperdissiados totu, siscuros! ◊ cun su fàghere bostru onestu che isperdissiades dimónios e súrbiles Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu gaspiller Ingresu to squander Ispagnolu desperdiciar Italianu dilapidare, sperperare, dissipare Tedescu verschwenden.

ispeldixonàdu ispeldigonàdu

ispéldua , nf Definitzione su ispèrdere, su pèrdere, nau de cosa chi si perdimentat a sola Sinònimos e contràrios példua, pérdia Frases inoghe che at ispéldua de currente Tradutziones Frantzesu dispersion Ingresu dispersion Ispagnolu dispersión Italianu dispersióne Tedescu Zerstreuung.

ispeleàre , vrb Definitzione essire de is peleas, fintzes crèschere / a s'ispeleada = tropu, a tropu, meda Frases sos minores sunt tirchinaos e no bi ispeleant Ètimu srd.

ispelegàre , vrb: ispeleigare, isperegare Definitzione su si pigare ispelegu, ispàssiu, recreu, a bortas nau in cobertantza po su contràriu Sinònimos e contràrios desogai, diveltire, ispaliare, ispassare, sulassai Frases como chi ti agatas in d-una festa pensa a t’ispeleigare! ◊ sunt benios a sa festa po s'ispelegare 2. lassabbila fàghere a isse custa cosa inzotosa, gai s'ispelegat, za no tenet àteru de fàghere!◊ li ant dassadu duas matérias, su tantu de s'ispelegare in istiu puru! Ètimu srd.

ispelegósu , agt Definitzione nau de ccn., chi est un'ispelegu, un'ispàssiu, chi praghet po comente foedhat o faet Sinònimos e contràrios ispidientosu, spassiosu | ctr. ifadosu Frases est unu zòvanu bonu e ispelegosu Ètimu srd.

ispelégu irbelégu

ispeleigàre ispelegàre

ispeléigu irbelégu

ispeleología , nf Definitzione s'istúdiu de is grutas.

ispeleológicu , agt Definitzione chi pertocat is grutas.

ispeleòlogu , nm Definitzione chie istúdiat percas, grutas.

ispeléu , nm Definitzione su ispeleare Sinònimos e contràrios créschida Ètimu srd.

ispéli , agt: speli Definitzione nau de una genia de pane fatu de landhe impastada cun terra (troco): si narat fintzes a númene Frases o pópulu famidu, dae te catzo adhane su pane ispeli, iscúdelu a buleu! (P.Mereu)◊ s'ispeli est arreschijolu Ètimu srdn.

ispéliu , nm: ispellu Definitzione erba ’e dentis, de arrúngia, de cirras: genia de erba chi abbruxat, bona fintzes po alluare, po tínghere a bleu Sinònimos e contràrios arizaru, isteli* Terminologia iscientìfica rba, Plumbago europaea Tradutziones Frantzesu angélique officinale Ingresu plumbago Ispagnolu dentelaria, belesa, altabaca Italianu piombàggine Tedescu Graphitschwärze.

ispèllere , vrb Sinònimos e contràrios ispellire Tradutziones Frantzesu apparaître à l'improviste Ingresu to appear suddenly Ispagnolu surgir, brotar Italianu apparire d'improvviso, con fòrza Tedescu erscheinen.

ispellíre, ispellíri , vrb Definitzione essire a pillu, a pígiu, cumpàrrere Sinònimos e contràrios ispèllere Frases cussu nd'ispellit candu mancu ti dhu creis! (P.Pillonca)◊ po passai su cafeu ndi funt ispellius Cafetera e Cocerinu!…(G.Desogus)

ispellitzàre , vrb Definitzione tirare o bogare sa pedhe a un'animale mortu Sinònimos e contràrios iscogliare, ispedhare Ètimu itl. spellicciare.

ispéllu ispéliu