ispennentàre ispendhentàre
ispènnere ispèndhere
ispennijólu , agt Definitzione
nai de ccn., chi dhi praghet a ispèndhere, chi ispendhet meda, tropu
Sinònimos e contràrios
amprau,
bauridore,
isperditziau,
istrubberi,
spendiritzu,
sperdicieri,
stragioni
| ctr.
aorradori
Frases
bi at tzente astrinta e tzente ispennijola pronta a pònnere bufos chi no potet mai pacare
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dépensier
Ingresu
squanderer
Ispagnolu
manirroto,
derrochador
Italianu
spendaccióne
Tedescu
Geldverschwender.
ispénnula ispéndhula
ispensàda , avb: ispessada,
ispessata Definitzione
a s'i. (a logos: a sa dispessada)= candho unu no si dha ibertat, una cosa, o no dhu'est pentzandho, a s'ilfidiada, a s'orvidada / a ora i. = a disora
Sinònimos e contràrios
fidada,
impensada,
irfidiada,
iscufidada
Frases
fit a cadhu una die a s'ispensada girendhe in sa cussorza, candho de botu de aes si li at pesadu unu fiotu e s'ebba si li est ispasimada (G.A.Cossu)◊ intro de sa conchedha sua bi ventulaiant a s'ispessata arriscos de iscontzare totu ◊ no bi creia de ndhe arrivire gai a s'ispensada a su cuile meu ◊ mi est mancada sa crabita dae su masone: si che l'ant seberada sendhe deo a s'ispensada ◊ bentos, benides dae su nudha a s'ispensada ◊ pro no gherrare uchidendhe su mannale bastat a l'irmedhighinare punghèndhelu poi a s'ispessada
2.
a ora ispessada, a note russa, umbras niedhas brincant in bachile
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
à l'improviste
Ingresu
suddenly
Ispagnolu
inesperadamente
Italianu
inaspettataménte
Tedescu
unerwartet.
ispensàdu , agt: ispessadu,
ispessatu Definitzione
chi no pentzat, chi no est pentzandho, fintzes chi no s'ibertaiat, chi benit o capitat a s'ingrundha; chi est fora de s'immaginatzione
Sinònimos e contràrios
disabetau
Frases
ahi, colpu ispensadu! ◊ fintzas a candho comintzesti a patire as muntesu unu risu de giovanedha, ispessada de su chi ti fit cuntzessu ◊ incontru ispessadu, abbaidendhe a nudha, chena ischire ite aiamus in mente ◊ un'àlvure manna ndh'essiat dae sa malesa pijèndhesi sa lughe de su chelu ispessada de umbrare suta de majas e tupas ◊ no at chérfidu prus a mi tratènnere e ispessadu mi ndh'at fatu bènnere (Tuccone)
2.
issa fit s'abba connota chi curriat in sas venas meas mutanne su disconnotu in connotu, s'ispessatu in fitianu
3.
issa naraiat chi su mare fit una cosa ispessata, tantu fit mannu
Tradutziones
Frantzesu
inattendu
Ingresu
unaspected
Ispagnolu
inesperado
Italianu
inaspettato
Tedescu
unerwartet.
ispensamentàdu , agt Definitzione
chi est chentza pentzamentos, chentza pistighíngios, trancuillu
Sinònimos e contràrios
ilvioladu,
iscontipizau,
lebiotu,
trancuillone
| ctr.
apensamentau,
apidinadu
Frases
a ue sas anades in discassu fint totu in festa e ispensamentadas bolat
Tradutziones
Frantzesu
insuciant
Ingresu
thoughtless
Ispagnolu
despreocupado
Italianu
spensierato
Tedescu
sorglos.
ispentiàre ispantiàre
ispentiàtu ispantiàu
ispéntimu, ispéntuma , nm, nf: ispéntumu,
spéntima Definitzione
prus che àteru, logu de orroca arta meda o fintzes buidu chi calat a fundhu, aintru de is orrocas, in sa terra
Sinònimos e contràrios
calancone,
gruta,
gúrguru,
iscafada,
isperdicadorju,
ispérrulu,
ispérruma,
istrunfu,
péntuma,
scabiossu,
strampafossu,
tràdhia,
trocu,
úbridu
Frases
sa terra si li fit abberta innantis lassèndhelu in s'oru de un'ispéntumu ◊ fipo supra de un'ispéntumu artu annotendhe sa cane ◊ ne murus, tzirvas e ispéntimus ti firmint! ◊ nche los ant impercaos a s'ispéntuma
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gouffre,
précipice
Ingresu
crag,
ravine,
gulf
Ispagnolu
abismo,
barranco
Italianu
voràgine,
burróne,
precipìzio
Tedescu
Abgrund.
ispentumài, ispentumàre ispantumàre
ispentumatórju , nm: spentumadórgiu Definitzione logu malu de si dhue ispentumare, de che pòdere orrúere, logu de péntuma Sinònimos e contràrios ischerbicadorju, isperrumadolzu Ètimu srd.
ispéntumu ispéntimu
ispeotàre , vrb Definitzione camminare a pei Sinònimos e contràrios pedonare.
ispèra , nf, nm: ispériu,
isperu,
spera Definitzione
cosa, arresurtau, un'iscopu, o bene chi unu ibertat o pentzat de àere in su tempus benidore, genia de idea chi una cosa andhet in bonu e po cussu ponet fintzes ànimu e unu faet su possíbbile po dhue lòmpere / contipizare una i. = punnare cun contivizu a carchi iscopu
Sinònimos e contràrios
abetu,
aficu,
aisetu,
cabu,
isperànscia
Frases
o marronadore, sos isperos cucuzas in sa terra ◊ o terra mia, promissas e isperas no isetes! ◊ sunt andhados in terra istraniera, però su coro si l'ant istratzadu e l'ant a sos nuraghes intregadu imboligadu cun filu de ispera ◊ sa morte mi est lendhe sa vida e s'isperu ◊ Gesús miu istimau, donaimí unu pagu de ispera! ◊ in custu mundhu dias un'ispera a sa zenia! ◊ s'ómine tenet pro guida sos ispérios suos piús bellos ◊ e comente sa terra fiorindhe fit in dogni badhe, gai dogni coro fit de noedhu ispériu godindhe (A.Casula)
Ètimu
ctl.
espera
Tradutziones
Frantzesu
espoir
Ingresu
hope
Ispagnolu
esperanza
Italianu
speranza
Tedescu
Hoffnung.
ispèra 1 , nf: spera 1 Definitzione
ràgiu de sole, filighedhu de lughe, súlidu de bentu lébiu lébiu: in is negas, nudha, mancu pagu pagu
Sinònimos e contràrios
luche
/
frina
Frases
sos ojos apenas iscanzados lassant passare un'ispera de lughe ◊ s'úrtima ispera de sole innantis de iscurigare
2.
si sedent in carrera ue giòvanos bi at e antzianos a leare s'ispera (A.Casula)
3.
est nighedha sa note, chene trata de luna: no si biet ispera! ◊ no bi at mancu un'ispera in cussu logu: su bestiàmine est morindhe de su fàdigu
Ètimu
ltn.
spera
Tradutziones
Frantzesu
rayon de lumière,
rayon de soleil,
souffle de vent
Ingresu
sunbeam,
glimmer of light,
breeze
Ispagnolu
rayo de sol,
soplo de viento,
brizna
Italianu
filo di luce,
ràggio di sóle,
àlito di vènto
Tedescu
Lichtbündel,
Sonnenstrahlen,
Windhauch.
ispèra 2 , nf Sinònimos e contràrios isperada, isperàglia Frases s'addoru sou fit su de isperiare a carrela, dae segus de sas isperas de sa fentana, candho bidiat passendhe s'ómine chi istimaiat ◊ sa luna li aiat fatu su tzinnu tota note dae s'ispera de sa fentana.
ispèra 3 , nf Definitzione isfera de chéjia Sinònimos e contràrios espositóriu, tusedhu.
isperàbbile, isperàbbili , avb Definitzione si podet, si depet crèdere chi…, fàcile chi… + vrb. cong.
isperàda , nf Sinònimos e contràrios ispera 2, isperàglia, isperallada Frases mi ammento cudh'isperada de sole su manzanu chi mi caentabat su coro! Ètimu srd.