mallaméntu , nm Definitzione su mallai, su crastare is animales a pistadura cun su màgiu Sinònimos e contràrios magiadura, mazinzu Ètimu srd.
mallarédhu malladédhu
Mallèna , nf Definitzione númene de fémina.
màllia màglia
malliòne, malliòni magliòne
mallíssu malíssu
mallòra magiòla
malloràju, malloràxu , nm Definitzione chie custódiat o contivígiat mallorus, magiolos Ètimu srd.
mallorédhu magliorédhu
mallorími , nm Definitzione bestiàmene bulu giòvonu, fintzes a tres annos Ètimu srd.
mallóru, mallóu maglióru
màllu màgiu 1
mallustiàre , vrb: ammalostiae, malostare, malostiai, malostiare, marostiari, malustriai, malustriare Definitzione ifadare e fàere male puru, tratare male, pigare a mal'ogru, bòllere male Sinònimos e contràrios fastidiai, genai, malatratai, ostiare Frases ma ses tontu e macu, mih: ti ant malostadu e tue los torras a votare! ◊ pro culpa tua so malostiadu ◊ si, Marras, tui mi malóstias, insaras prus no mi citu! (Danese)◊ su pipiu est nàsciu tzeghixedhu e a dhu malustriai no bollu (A.Murru)◊ no si depent malustriare mancu sos animales ◊ s'ómine devet istimare e rispetare sa fémina, e no malustriare ◊ su cadhu no dh'apo mai mallustiadu ◊ su cumpàngiu mi malóstiat, mi tratat che unu cani! Ètimu itl. molestare + malu + ostiare.
màlmaru màimmaru
malmasía , nf: malvasia, marvasia, marmasia Definitzione genia de bide e de àghina (àxina grega) chi faet unu de is méngius binos: famada sa malvasia de Frussio, de Bosa e àteras bidhas (e terramíngios) de sa Pienarza Sinònimos e contràrios mabavoxia Terminologia iscientìfica frt.
malmuntòne , nm: malmutone,
mammuntone,
mammutzoni,
mamuntomo,
mamussone,
mamussoni,
mamutone,
mamutzone,
mamutzoni,
marmutone,
mulmutone,
mummutone,
mummutzoni,
mumuntzoni,
mumutone,
mumutzone,
mumutzoni Definitzione
genia de ómine de istràcios o fenu bestiu chi si ponet apicau in is matas po fàere a tímere is pigiones: in su carrasegare de Mamujada su mamutone est una màscara, ómine bestiu in mastruca cun apicones mannos de sonàgias apicadas in is palas chi dónnia tanti faet sonare cun d-una iscutulada, sa cara mascarada cun sa bisera, e is insocadores aifatu po dhu cassare a latzu (a irfogu); fintzes ominedhu de nudha, de pagu contu
Sinònimos e contràrios
aupa,
furriadolza,
ispantamata,
malapuba,
mustagione,
pinnatzu 1,
puba
Frases
candho tentat sa binza no b'intrat unu puzone: la leant pro mammutone e no li màndhigant ua! ◊ cumparis veramente su chi ses… unu mummutone pro sos puzones ◊ candu pensu a certus mamussonis mi allupat su coru ◊ e deo inie morzendhe ficadu che unu malmutone! ◊ no bollu a nemus bestiu a mumuntzoni!◊ apu cuncodrau cussu mummutzoni po is pillonis
2.
no apu a nai ca tèngiu unu mumutzoni, gei est de ispreni pobidhu miu! ◊ cussu est unu mamutone, no at abbilidade e ne impita
Terminologia iscientìfica
sntz
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
épouvantail
Ingresu
scarecrow
Ispagnolu
espantajo
Italianu
spauràcchio
Tedescu
Vogelscheuche,
sardisches Kostüm.
malmuràdu , pps, agt: ammarmurau, marmuladu, marmuradu, marmurau Definitzione de malmurare; chi est fatu o trebballau che a su màrmuri; chi est ateterau de su fritu, de su dispraxere Sinònimos e contràrios atonostadu Maneras de nàrrere csn: pàrrere marmuradu = istare frimmu de no si mòere nudha, che un'istàtua; perdas marmuradas = pedras de su tempus antigóriu triballadas a zisa de frigura umana (es. cun sas titas pro rapresentare sa Dea Mama); su giú marmuradu = (in su ’e Tresnuraghes) una zenia de tumba de s'antigóriu fata de pedras subràbari 2. malmuradu chi lu agatent! ◊ so abbarradu sicu, malmuradu, candho apo ischidu chi fit mortu s'amigu meu ◊ totu mi tocaiant pro m'imbenujare, e deo marmuradu, coment'a un'istatua! 3. ne seo calau a terra marmurau de su fritu Terminologia iscientìfica opan Ètimu srd.
malmuràre , vrb: ammarmurai,
marmurai,
marmurare Definitzione
intostare che màrmuri de su fritu, de su dispraxere
Sinònimos e contràrios
abbadherigare,
abbidhiritzai,
ateterigare,
ingortigai,
intostai
/
achirdinae,
inteterighedhare,
astragare,
cancarai,
marmurizai
/
apedrare
| ctr.
ammodhiae,
iscagiae
Frases
sas irfoetadas de s'abba, mulinada dae sa tramuntana, lis marmurabat sa carena
2.
no pianghia ma mi malmuresi ◊ mamma est in campusantu marmurada suta de sa losa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
glacer,
pétrifier
Ingresu
to petrify
Ispagnolu
petrificar
Italianu
agghiacciare,
impietrire
Tedescu
versteinern.
màlmuru màimmaru
malobràdu , agt, pps Definitzione de malobrare 2. malobrada in sas vestes, atzarida, cun carignos calmàt sas chistiones (P.Casu)◊ Signora Veridade, est malobrada, che la betant in mare cun d-una pedra ligada a su tuju! (G.A.Cossu)