mariavarrànca , nf Definitzione genia de bobboi de tantas calidades, totu farrancas (bàtoro paja), cussu chi faet sa napa, naparangiolu o tallaranis Sinònimos e contràrios aragna, cantupiludu, francadossu, muldidori, surbadura Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd.
mariavilumèna , nf Sinònimos e contràrios bècidi cincipasca.
mariciólu , nm Definitzione mare unu pagu móviu, avolotau; fintzes sa moida chi faent is undhas comente lompent a s'oru e torrant agoa, su sciacuamare; in cobertantza, sa moida chi faet, segundhu chie, papandho coment'e a surbidura Sinònimos e contràrios sciacuamari Ètimu ctl. marrutxell.
maricosòre , nm: marigosori Definitzione su èssere marigosu, su tènnere sabore marigosu Sinònimos e contràrios amalgura, amarigore, marigore, ranchidore | ctr. drucura Frases istídhiu de meli at a alleviai su marigosori de su feli Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu amertume Ingresu bitterness Ispagnolu amargor Italianu amarézza Tedescu Bitterkeit.
maricósu , agt, nm: marigosu Definitzione nau de cosa de papare, chi tenet sabore rànchiu, chi tenet su sabore de su fele; nau de unu fatu, chi dispraxet, chi faet dispraxere mannu; genia de druche tundhu e laditu, unu pagu a bombè, fatu cun méndhula druche ammesturada cun pagu pagu de méndhula rànchia e po cussu unu pagu marigosu; genia de bufóngiu de sabore unu pagu marigosu / marigosatzu = unu pagu marigosu; marigosu che felenu = rànchidu meda, che fele Sinònimos e contràrios arrànchidu / contomosu / amarete | ctr. druce Frases est ispudacendi ca portat sa buca marigosa ◊ una cicaredha de cafei marigosu dh'agiudat a iscexiai ◊ sorre mia, istídhios marigosos seo ingurtindho! 2. iscís cantus làmbrias mi ant fatu marigosu su pani! ◊ su chi ti depu nai est unu paghedhu marigosu 3. che leo unu pagu de drutzeria: marigosos, pirichitos, guefos, zerminos, bianchedhos… Sambenados e Provèrbios smb: Maricosu, Marigosu Terminologia iscientìfica sbr, drc, bfg Ètimu ltn. amaricosus Tradutziones Frantzesu amer Ingresu bitter Ispagnolu amargo Italianu amaro Tedescu bitter.
marídu madíru
marièta , nf Definitzione genia de frandhigu, cosas chi faent deasi unu pagu a giogu, pigandho in bonas s'àteru Sinònimos e contràrios abbréngulu, carigna, imbímbinu, losinga Frases a is oras prus serchetas aturat fendu marietas e gioghendu cun sa pobidha (Scomúniga).
marietàda , nf Definitzione su marietare, marieta Sinònimos e contràrios imbímbinu, losinga Frases at tímiu is marietadas e no si est lassau cassai Ètimu srd.
marietadòre , agt, nm Definitzione chi o chie acostumat a fàere marietas Sinònimos e contràrios bagianu 1, gioguanu, incanteri, marietosu, piberudu Frases cussa est una maca marietadora Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coquet, enchanteur Ingresu flirtatious, enchanting, enchanter Ispagnolu coqueto, cautivador Italianu civettuòlo, incantatóre Tedescu kokett, zierlich, gefallsüchtiger Mensch, anmutiger Mensch.
marietàre , vrb Definitzione fàere marietas, pigare s'àteru cun is marietas Sinònimos e contràrios abbaucare, abbanghelare, alleredhare, ingrangugliare, ispabajare, spantasiai Ètimu srd.
marietósu , agt Definitzione nau de ccn., chi praghet ca faet marietas, chi incantat cun sa bellesa e cun is maneras de fàere chi tenet Sinònimos e contràrios agiogatzadu, bagianu 1, dengosu, gioguanu, marietadore, piberudu Frases ogus marietosus portat s'amanti miu ◊ sa pobidha, marietosa, invitat su pobidhu a crocai a letu, ma issu no ndi bolit intendi ◊ su callelledhu miu est afrodhieri, totu giogu e marietosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu charmant, ravissant, mignard Ingresu charming Ispagnolu encantador Italianu vezzóso Tedescu anmutig, zierlich.
màriga màniga 3
marigài, marigàri , vrb Definitzione pagare un'ofesa, unu dannu, pagare o prànghere po su male fatu Sinònimos e contràrios bòmbere Frases Cainu at torrau a fai su própiu pecau, ma dh'at a marigai, comenti Deus si dh'iat fatu marigai sa primu borta! ◊ de fradi miu ndi as fatu su chi as bófiu, ma custa dha màrigas!◊ si babbu e mamma si ndi acatant de custa cosa si dha faint marigai! Ètimu srd.
marigàrza , nf Definitzione tamatedha burda Sinònimos e contràrios ammarigraxa, mammarigarza* Terminologia iscientìfica rba, Solanum nigrum.
marigèdha madiscèdha
marighitèdha , nf Definitzione broca pitica Sinònimos e contràrios brochita.
maríglia , nf: marilla Definitzione genia de giogu a cartas Terminologia iscientìfica ggs Ètimu spn. malilla.
maríglia 1 maníglia 1
marigonàda , nf Definitzione su marigonare, múngia, pelea manna Sinònimos e contràrios marasada, impodha, ismuntziada Ètimu srd.
marigonàre , vrb Definitzione sufrire, peleare, passare sa vida trummentandho, tropu a sacrifíciu, trebballandho a tropu Sinònimos e contràrios matanare, peleai, penoriare, tribbulai, trumentai | ctr. gosai Frases pro issu marigono cun s'impreu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu peiner, souffrir Ingresu to have trouble Ispagnolu atormentar, atribular Italianu tribolare Tedescu fristen, plagen, darben.