padhéu , nm: podheu Definitzione domos acanta de pare, su tretu de s'orruga chi portant in mesu; truma de gente impare po chistionare, alleghetare Sinònimos e contràrios bodheu* Sambenados e Provèrbios smb: Paddeu, Paddeo.
padhéu 1 , nf Definitzione pingiada manna, padedhone.
pàdhiu , nm Definitzione bandhera chi si binchet a prémiu in curreras de cuadhos; a logos, su logu inue si current is cuadhos po su pannu Sinònimos e contràrios palu 1, pannu Ètimu itl. pallio.
pàdida , nf Sinònimos e contràrios patimentu, suferéncia Frases so oferindhe a sos bentos sa cara mia sazada dae pàdidas mannas ◊ sas pàdidas ant postu sazu in medas carres! (F.Dedola)
padigliòne, padigliòni, padillòne , nm Definitzione ispétzia de tendha de letu Sinònimos e contràrios inghiriabetu, pabaglione.
pàdima , nf, nm, agt: pàdimu Definitzione paris, campu in paris, pàdinu*; chi est in paris, chi dhue pàusat abba, nau de terrenu / min. padimitza, padimedhu, pedimedha Sinònimos e contràrios campu, campura, paris | ctr. monte Frases est una pàdima birde, atraente ◊ miraimus campedas e pàdimas de trigu Terminologia iscientìfica slg.
padimédhu , nm, nf: pedimedha Definitzione min. de pàdima, pàdima pitica Sinònimos e contràrios padimitza, parisedhu Frases in sa pedimedha de Funtana, che tandho oe, atelat s'afestu (G.Addis).
padimítza , nf Definitzione min. de pàdima, pàdima pitica Sinònimos e contràrios padimedhu, parisedhu, pranitzolu, sétile Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu esplanade Ingresu open place Ispagnolu claro, calvero Italianu spiazzo Tedescu offener Platz.
pàdimu pàdima
padincólu , nm Sinònimos e contràrios casciarola, grassanera, saltàina Frases po immurgiare at postu unu padincolu de late Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd.
pàdinu , agt, nm Definitzione nau de logu, chi est pagu pagu in calada, chi est in pendhente a una bandha; a logos, abba lena Sinònimos e contràrios tombiu Ètimu ltn. *patidus Tradutziones Frantzesu un peu incliné Ingresu sloping Ispagnolu un poco inclinado Italianu leggerménte inclinato Tedescu etwas schief.
padíre , vrb Definitzione pigare cun passiéntzia una suferéntzia, un'istrobbu o dannu (fintzes poderare, aguantare, fàere ancora fortza) Sinònimos e contràrios agguantai, babiai, cumpadèssere Frases sa mama no teniat paghe, no podiat padire cussu dannu ◊ sos parentes de s'isposa vetza no si padiant s'ofesa 2. iat provau a si ndi pesai ma is cambas no dhu padiant e si fut séciu un'àtera bia
padizòna, padizòne padezòne
padràrzu, padràxu , nm: pardàrgiu, pardaxu, perdaxu, pradaxu Definitzione castiadore de su padru, mescamente de su cumonale, de sa mindha, de is padentes; pardaxu, pardàrgiu, fintzes genia de pigione (pudha média) Sinònimos e contràrios castiadore 2. ogus iscaringiaus, ne is istérrias de cinixu aundi is làndiris tullius, cument'e pardaxus assentaus, acamant in s'umbra Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu garde forestier Ingresu forester Ispagnolu guardabosque Italianu guardabòschi Tedescu Förster.
pàdre , nm: parde, prade, prate Definitzione ómine chi si cunsacrat totu a Deus in calecunu órdine religiosu; a logos narant padre a su parapunta o ispadaluchente / min. padritu, padrighedhu, pratinzone Sinònimos e contràrios para Maneras de nàrrere csn: andhare, intraresiche a padre = faísi para; prate de chirca = para circanti, chi essit in giru a pediri; p. legu = chi no narat missa, chi no est predi puru; túnniu de prade = genia de corrorinu chi fait mannu, grogànciu e a spòngia asuta (itl. porcino buòno, boletus edulis); orijas de padre = zenia de macarrones Frases su prade pedidore intrabat a sas dommos de fúrriu ◊ padritu totu petorru cun sas nàstulas de ulu, prima fis lanzu che corru ◊ sunt andhaos a unu cumbentu chircandhe unu parde santu Sambenados e Provèrbios smb: Padre Ètimu spn. padre Tradutziones Frantzesu moine Ingresu friar Ispagnolu fraile Italianu frate Tedescu Mönch.
padréri , nm Definitzione su trigu de fundhu chi abbarrat a pígiu in terra e ammesturau cun terra e pedra in s'argiola Sinònimos e contràrios coamaderzu, genina, padriedu.
padriédu , nm: pedriedu, peldiedu, perdiedu, perdieru Definitzione est su trigu de asuta chi abbarrat ammesturau cun terra e pedra in s'argiola: su p. si arregollet a bandha, si sàmunat, s'illímpiat e si faet a pane innanti (a logos perdieru est fintzes su chi abbarrat in is ortos coment'e ispigadura) Sinònimos e contràrios coale, coamaderzu, culischedhu, ischivozu, padreri Frases lassaindi, in s'argiola, de perdiedu! Ètimu srd.
padrighédhu, padrighédhulu , nm: pradichedhu Definitzione min. de padre, para giòvono, piticu de carena Sinònimos e contràrios padritu, pradintzone.
padríle , nm Definitzione tretu de logu campu, chentza matedu Sinònimos e contràrios campile.