A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

pagellída, pagellína, pagellíra , nf: pagialida, paxalida, pazellita Sinònimos e contràrios padedha 1, vagellira / istarràsciu, seca, tòllere Terminologia iscientìfica crx, patella coerulea Ètimu ctl. pagellida Tradutziones Frantzesu patelle Ingresu limpet Ispagnolu lapa Italianu patèlla Tedescu Napfschnecken.

pagéllu , nm: pazellu Definitzione genia de pische de mare: pagellu ’eru Sinònimos e contràrios basocu Frases ammisturu prupu, sépia cun pagellu, gallinetas cun sorellu, vacas, òrgunus… una bella cassola! Terminologia iscientìfica psc, pagellus erythrinus Tradutziones Frantzesu pagel Ingresu sea bream Ispagnolu breca Italianu pagèllo fragolino Tedescu Rotbrasse.

pagéri , agt, nm: palgeri, palleri, paxeri, pazeri Definitzione chi o chie est prenu de braga, chi si bantat o credet meda Sinònimos e contràrios bantaditu, bantageri, blagheri, bragosu, crétidu, ispacone, scaviau, spaxeri Frases candu passas in pratza fais passus palleris ◊ at a èssi pagu pallera, cun totu cussu bèni chi dh'ant lassau!…◊ chini si vantat ricu est palleri (E.Loni) Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vaniteux, fanfaron Ingresu vain person, blusterer Ispagnolu vanidoso, creído, fanfarrón Italianu vanitóso, fanfaróne Tedescu eitler Mensch, Prahler.

pàghe pàche

paghedhédhu , nm Definitzione unu tanti pagu pagu Sinònimos e contràrios paghitzedhu.

paghédhu pachédhu

paghennennúdha , nm Definitzione ne pagu e ne nudha, pagu de abberu, nau de una persona puru: nau in cobertantza, meda Frases su chi mi at dadu est paghennennudha 2. cussu paghennennudha no ndhe faghet de cosa in adderetu (G.Ruju) 3. li ponzeit custu paghennennudha de sa timória chi comintzeit a titillias de fritu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu très peu Ingresu very little Ispagnolu muy poco Italianu pochìssimo Tedescu sehr wenig

paghessòra , avb Sinònimos e contràrios comogomo, issara, tandhodandho Frases paghessora fia cun issa Ètimu srd.

pàghi pàche

paghidàde pachitàte

pàghidu , agt Sinònimos e contràrios chetu, glianu, pàsidu, pàsigu, selenu 1, séliu | ctr. càdriu, forte Frases pàghida e serena che lentore una rusina tépia e lezera bagnat sa terra e mi allegat de amore (G.Deriu).

paghiósu pachiósu

paghítu , agt, nm Definitzione min. de pagu Sinònimos e contràrios pachitzedhu, paghedhu, pagonzu.

paghitzédhu pachitzédhu

pàgi pàche

pàgia , nf: paja, pàlgia, palla, patza, paxa, paza Definitzione restrugu o canna de laores pistau àrridu treulandho (ma a logos est fintzes sa terga de su moriscu); in cobertantza (bista coment'e su contràriu de su granu, chi est su chi si arregollet e balet), idea presumia chi unu tenet de issu etotu, coment'e candho si giaet bàntidos, fintzes chentza méritu Sinònimos e contràrios bàntidu, blaga | ctr. ranu Maneras de nàrrere csn: s'andàena, su caminu de sa paza o bia de sa palla = passada de istedhos in s'aera, a medas de pàrrere un'ormina de paza (itl. Via làttea); o est babbu o est cerda ’e palla! = si no est una cosa… est un'àtera!; mastru de paza = mustajoni; fai palla = bragare, ispazare; cadira a fundu de palla = cadrea de fenu profizadu e téssidu; palla o paza marina = zenia de erba chi creschet in mare a foza lada e longa longa: si narat mescamente de sa chi s'abba ammuntonat sica e chimentada in oros bassos; sa domu de sa palla = pazarzu; segai su tzugu in d-unu filu de palla = pèrderesi in nudha, iscollàresi in su paris netu; fàere in paza = chircare in s'arzola carchi ranu cambadu apustis collidu su laore, una zenia de ispigonzu, de chirca in su pagu Frases moliat su pòberu animale po unu púngiu de pàgia aungiale ◊ pro dh'ammantare no portant pannos: de pàgia dh'ant fatu acostamentu, unu lachedhu fatu che brassolu ◊ molenti portat palla e molenti si dha papat 2. cussus funt cuntentus ca, po fai palla, depint bogai a pillu su bestiri nou ◊ s'àtera tenet paza sentza ranu e si presumit meda, che a tie chi giughes paza in conca e rista in manu (A.Dettori)◊ totu su chi as nau est paza! Sambenados e Provèrbios smb: Paggia, Palla / prb: chie servit a segnore sa domo sua la frazat: in s'órriu ponet paza e in sa cuba lentore ◊ a paza sola si ammasetat su cadhu Ètimu ltn. palea Tradutziones Frantzesu paille Ingresu straw Ispagnolu paja Italianu pàglia Tedescu Stroh.

pàgia 1 , nf, nm: paja 1, paju, paxa 1, paxu, paza 1, pazu Definitzione su tanti de duos (de calesiògiat cosa) de sa matessi genia pigaos impare coment'e una cosa ebbia Sinònimos e contràrios duos, pariga / cioba Maneras de nàrrere csn: dua paja, tre paja, bato paja, chimbe paja, se paja: sa /s/ de su pl., comente si podet bídere, in custa peràula no si ponet candho l'acumpanzant sos agt. numeràrios, cussos puru chentza sa /s/; una paja de voes = una loba Frases onzi pàgia de meses si faghiat a bíere ◊ cantas paja de cartzitas as comporadu? ◊ ghiraiat unu paju de vias a s'annu ◊ mi apo comporadu una pàgia de caltzones 2. intègralas pajas, si sunt mutias e issias (F.Cambosu) 3. ghiraiat unu paju de vias a s'annu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu paire Ingresu pair Ispagnolu par, pareja Italianu pàio, còppia Tedescu Paar.

pagiagòda , nf Definitzione palla de codi, crosta de conca, pigighedhu de carre morta Sinònimos e contràrios atiza, atògia, cadassa, crosta, freadu, muga, solla, tizola Ètimu srd.

pagialída pagellída

pagíli , agt Definitzione chi est de paghe, nau de ccn. Sinònimos e contràrios pachiosu | ctr. brigantinu, gherristu Ètimu srd.