Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

sarràgu , nm: sagarru, serragu, surragu Definitzione sa boghe iscannia, grussa, de unu chi tenet male a su gúturu; sa moida, su sonu chi faet cun s'ogroena, cun sa buca e su nasu unu dormiu chi arrespirat male; su sorrogu de sa morte, comente faet unu morindhosi Sinònimos e contràrios arragacioi, arrughimentu, isorrogu, sarragamentu, serraju / corróschiu, forróschiu, rúschida, serregu, sorroscru / acra, pilisca 1, póleu, randha 1 Frases si fint durmios a sorrocru ◊ si est imbolau e dormiu a sorrocru 3. una tzia mia fiat cincu diis cun su sarragu innantis de mòrriri Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enrouement Ingresu hoarseness Ispagnolu ronquera Italianu raucèdine Tedescu Heiserkeit.

sarràja , nf: serràgia, serraja Definitzione aina po sonare fata cun d-una busciuca de porcu prena ufrada de ària, apicada a una canna e poderada cun d-unu filu de otone cruo chi dhi passat in pitzu de longu: si sonat cun d-un'architu de modhitzi, cun is càbudos tiraos cun d-una trícia de pilu de giua de cuadhu; un'àtera genia de serràgia portat una tastiera Sinònimos e contràrios serragu 2 / arranedhas, réula, reuledha Terminologia iscientìfica sjl Ètimu srd.

sarrània sarràgna

sarrascàre , vrb: serrescare, sorrescrare, sorroscai, sorroschiai, sorrosciare, sorroscrare, sorruschiai, sorruschiare, sorrusciare, surruscai, surruschiai, surruschiare Definitzione fàere una genia de sonu in s'ogroena e in buca torrandho àlidu candho unu est dormiu: nau de su cuadhu, fàere una genia de istúrridu coment'e timendho Sinònimos e contràrios corroschiare, farroschiai, roschidare, sarracrare Frases fiat sorruschiendi a seti cannas ◊ a úrtimu dhoi fut sa genti surruschiendu chi pariat un'acorru de procus! ◊ sos pastores sunt in su pinnetu drommios sorrosciendhe ◊ est drommidu sorrosciandhe a grussu Tradutziones Frantzesu ronfler Ingresu to snore Ispagnolu roncar Italianu russare Tedescu schnarchen.

sarraschiàre , vrb Sinònimos e contràrios carraschiare, iscarraschiare, iscupiri Frases agabbau de nàrrere sarràschiat e ruspit a su proine Ètimu srd.

sarràschiu , nm Sinònimos e contràrios carràschiu, iscaràsciu, istarràsciu Ètimu srd.

sarraxàre , vrb: asserraxare, serraxare Sinònimos e contràrios arragai, arrughire, isarrogai, sarracrare* Tradutziones Frantzesu râler, être enroué Ingresu to gasp, to be hoarse Ispagnolu ronquear Italianu rantolare, èsser ràuco Tedescu röcheln, heiser sein.

sarrèta , nf: serressa, serreta Definitzione aina po segare pígiu fine de pasta crua a manera de essire s'oru a biraorba, a egasegoas: est una orrodighedha cun s'oru segante e fatu a manera de lassare una segada totu a biraorba e si pigat a una màniga cun d-una manu Sinònimos e contràrios orrosenita, rodíglia Frases po Paschixedha mamma fariat is cocòis pintaus a sarreta ◊ feus maritzosu de símbua e cacois pintaus a punta de sarreta Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd.

sarretài , vrb: asserretai, serretai, serritai Definitzione trebballare o segare a sarreta, a orrosinita; segare coment'e a serra, male, unu pagu coment'e bogandho a iscorriadura Sinònimos e contràrios bichedhare, irbinarjare Ètimu srd.

sarròne, sarròni, sarrónu , nm: serrone, serroni Definitzione genia de serra manna mancai de metro e mesu, a lama larga meda, a duas mànigas, de pigare a una manu ma in duos po segare o isperrare truncos mannos, linna grussa meda (ma fintzes serra pitica de pigare a solos a una manu po segare cambos e naes pudandho); bobboi chi andhat asuta de terra modhe, trebballada, e si papat s'arraighina modhe de sa cosa prantada de pagu: a logos est fintzes mardona, sórighe mannu de fogna; bobboi chi si papat sa gioga minuda e si che istichit aintru de su corgiolu, greme chi si papat sa linna, àteru greme in colore de castàngia chi podet fàere in su casu; brutore a meda in dossu; in cobertantza, su vítziu de abbetiare pruschetotu candho unu no tenet arrexone Sinònimos e contràrios serra / serracu / chibudhalzu, cugumbiraxu, istampasucros, morucibudhu / tzerrone, zannarolu, zànnaru / muga, sordi / tostorrímine Maneras de nàrrere csn: intriscare o gitonare su serrone = illargare sas dentes a manera de li fàghere s'istrada e segare menzus; intrare su serrone a unu = acucai, bènniri a conca s'idea, s'abbétia de fai ccn. cosa Frases s'arruaxu iscarràfiat che serroni ◊ passada sa bistrale, su serrone: acò totu distruta sa foresta! ◊ s'élighe chi bi fit in su cuile ndhe l'ant segadu a serrone ◊ usaiat sas rimas che serrone: dae cussu ndh'est s'ódiu dipesu! 2. cherent remíntidas sas pumatas ca medas che las at segadas su serrone 4. zughet fintzas su serrone in cambutzos de cantu est brutu, putzidha! 5. lasso a muzere mia emancipare a patu chi no l'intret su serrone de cherrer paltorire a bolt'apare! (L.Ilieschi)◊ fuit dies e dies ammudurradu, a bortas pranghiat, no ischia mancu proite… giughiat che unu serrone in cherbedhos! Sambenados e Provèrbios smb: Serroni Terminologia iscientìfica ans, crp, gryllotalpa gryllotalpa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grande scie à deux poignées Ingresu big saw, mole cricket Ispagnolu serrón, tronzador Italianu segóne Tedescu Zugsäge.

sàrta , nf Definitzione maista de pannu, fémina chi sestat e cosit bestimentos Sinònimos e contràrios cosidora, cusingiana.

sartadórgiu , nm Definitzione logu, tretu de un'erriu inue faet a giumpare de una parte a s'àtera Sinònimos e contràrios badu, giampadolzu Ètimu srd.

sartàghina, sartàghine, sartàgnia saltàina

sartài saltài

sartaína, sartàina, sartàine, sartàini, sartània saltàina

sartaniàda saltainàda

sartanièdha , nf Definitzione min. de sartàina.

sartàre saltài

sartarésu , agt, nm Definitzione chi o chie abbitat a su sartu a trebballare, chi trebballat in campu Sinònimos e contràrios campagnitu, campagnolu, saltalzu | ctr. bidharesu Ètimu srd.

sartaròi , nm Definitzione su gremighedhu chi faet in su casu martzu Sinònimos e contràrios botabbota, giambaghe / cdh. saltaribídhulu Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd.