A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

tironè, tironèra , nf Definitzione genia de pratu de terra, totu cupudu, mannitu, coment'e una isciacueredha Frases nosu sa tironè dha poneus po papai puru Terminologia iscientìfica stz.

tiròni tiròne

tirónzu , nm Definitzione su tirare, su èssere tirandho, faendho fortza a tirare Sinònimos e contràrios tira 1, tostadura Ètimu srd.

tirpía telpía

tirpiàre tilpiàre

tirpiúzu , nm Sinònimos e contràrios babbaúciu, cerpiu Frases a tie donzi tirpiuzu t'ingajat!(G.Chessa)◊ su telacucu, sa tiligherta, s'illassinavenu sunt totu tirpiuzos.

Tirrénu , nm Definitzione parte de su mare Mediterràniu, su tretu chi si agatat intr'e mesu de sa Sardigna e s'Itàlia.

tírria , nf: (sa t. = nr. satírria) tírriu 1 Definitzione genia de sentidu malu contra a s'àteru, coment'e de ódiu, a dispetu Sinònimos e contràrios ascru, imbídia, malàstiu / corconu | ctr. istima Maneras de nàrrere csn: ghetai t. a unu = ficare ódiu; èssiri a t. de pari = unu contras a s'àteru a chie ndhe podet fàghere de prus, de dirbetos, coment'e zente chi no si podet bídere; tènniri t. a ccn. = no lu poder bídere tichedhu; pònnere sas tírrias a unu = bogaidhu in bregúngia, desdorai Frases medas funt impastaus de tírria chi no fait a dhu crei! ◊ galiotos sunt tessendhe tírrias e brigas isfoghendhe sos ódios tzotzidos ◊ funt currendi in tírria e a trivas cun is pretocaus! ◊ cussu est tírriu chi sentit, no est atru! Sambenados e Provèrbios smb: Tirria Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu rancune, perfidie, antipathie Ingresu rancour, dislike, perfidy Ispagnolu tirria Italianu àstio, perfìdia, antipatìa Tedescu Groll, Heimtücke, Abneigeung.

tirriabbòla , nf Sinònimos e contràrios broca 1, carrintolu, corriluna, corrimpala, pesabesa, terriolu, tintirriolu Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd.

tirriàca , nf Definitzione late de colostru.

tirriàche terriàche

tirriài, tirriàre , vrb: atirriai Definitzione pigare a ódiu, a tírria a unu, portare ódiu; fàere su tostorrudu, abbetiare Sinònimos e contràrios odiai | ctr. istimare Frases is malafatoris ponendi fogu creint de fai dannu isceti a is personas chi tírriant! ◊ issu dh'at tirriau a biu e dh'est tirriendi a mortu ◊ infellonaus, tírriant de prus ◊ cussu totu a una borta si est arrichiu e dhu tírriat totu sa bidha Ètimu spn. tirriar Tradutziones Frantzesu haïr Ingresu to hate Ispagnolu odiar Italianu odiare Tedescu haßen.

tirriàre 1 , vrb Definitzione betare o fàere tírrios, tzérrios, abboghinare, pigare a boghes / t. su trotu = pretare su tortu Sinònimos e contràrios atzerriai, cramare / perricare, pletare, tichirriare Frases tírriant sos tilipirches, sas arranas ◊ sas chígulas istant sèmpere tirriendhe Ètimu srd.

tirriàu , pps, agt Definitzione de tirriai / (nau de ccn.) èssiri t. cun totus, cun ccn. = istare a dispetos, a tírria cun totus, cun cc. 2. si acostat aundi funt is tirriaus narendidhis de dh'acabbai, ca funt acanta a s'iscudi.

tirríca , nf: tzarriga Sinònimos e contràrios tzorroiga.

tirricalicà! , iscl Definitzione boghe po atzitzare canes o gente puru Sinònimos e contràrios tirritè!

tirrimarrànu , nm Definitzione marrania, foedhu chi si narat atzitzandho s'àteru / pònniri su t. a ccn. Sinònimos e contràrios marrania.

tirrínu terrínu

tirriólu terriólu

tirriolubèdhe, tirriolupèdhe terriolubèdhe Frases