A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

achédu , nm, agt: achetu 1, agedu, aghedu, axedu, axeru Definition binu chi si est fatu tropu forte, de sabore ispuntu, guastu; chi tenet sabore de binu ispuntu; nau de sa pasta cun su frammentu, chi est pesandho, aghedandho de ammadrigadura; nau de unu, chi arrespondhet chentza crabbu, chi si arrennegat luego e po cosas de pagu contu / erba de axedu = alleluja, coraxedu (Oxalis pes-caprae, O. corniculata); ógiu aghedu = ozu guastu, achedau Synonyms e antonyms achedau, acru, imbischidadu / gastu 1 Idioms csn: casu a. = agriadu, bíschidu, friscu e lassadu chentza postu in murza; binu a. = binu aghedadu, ispuntu Sentences s'issalada si cundhit cun aghedu puru ◊ custu cundimentu bollit allu, ollu de armanu, afàbbica e una pariga de istídhius de axedu biancu 3. su pani axedu tumbit ◊ is bonas meris de domu de raru arruint in sa fadhina de coi su pani pagu axedu ◊ candu su pani est pagu axedu bogat pillucas e coit mali ◊ portas sa faci colore de binassa ageda! Surnames and Proverbs smb: Aghedu, Ascedu, Axedu Scientific Terminology sbr Etymon ltn. acetu(m) Translations French vinaigre English vinegar Spanish vinagre, avinagrado Italian acéto, inacidito German Essig, sauer, Sauer…

achejadúra , nf Definition su achejare Etymon srd.

achejàre , vrb: acrejare, acresiare Definition cuare in crésia, fuire a crésia comente faiant is bandhios unu tempus candho dhos cracàt sa giustítzia Etymon srd.

achélu achè

achému , nm Definition genia de lobu de fune chi si ponet a sa barra de fundhu de un'animale po dhu pigare aifatu.

achèndhere , vrb Definition pònnere o pigare fogu a manera chi calecuna cosa abbruxet Synonyms e antonyms allúere, allumae, atzèndhere, impampidhare, incèndhere | ctr. irmòrrere, istudai Sentences achendho sa candhela e miro s'istàntzia ◊ achèndhere sos fogarones ◊ sétzidu in su bancu de cuchina si fit achendhindhe su sigarru Etymon ltn. accendere Translations French allumer English to light Spanish encender Italian accèndere German anzünden.

achendhidòre , agt, nm Definition chi o chie alluet fogu Etymon srd.

achénsidu , agt: achéssidu Definition immarriu meda, a tropu, chentza fortzas po su istare male, a fortza de sufrire Synonyms e antonyms acassu, achensu, cansidu, irbaléndhidu, irbalesiadu Sentences funt atambainados, chena ammentu perunu, achénsidos dae sas podhas chena pasu ◊ sas funtanas sunt achénsidas isetendhe a tie ◊ nessi mi esseras bénnidu achéssidu ma biu! Translations French épuisé English exausted Spanish exhausto, agotado Italian esàusto German erschöpft.

achénsu , agt, nm: achessu Definition chi est immarriu meda / bíderesi a malu achessu = a barca pérdia Synonyms e antonyms acassu, achénsidu, cansidu, istasidu Sentences no sempre sas fadigas l'ant dadu cunsolu e prus de una bia si est bidu achessu, a pane e salia 2. candho si est bidu a malu achessu at chircadu azudu.

achepúdha , nf: achipudha, chebudha* Definition genia de erba chi si prantat po cundhimentu, de fragu e sabore forte chi ispirtit, coment'e àspidu: su primu annu faet a conca cun d-unu matucone de arraighinas totu de un'andhare, su de duos annos sa conca (chibudha de sèmene) bogat una tzeurra, sa candhelita, e in punta faet su frore e su sèmene Synonyms e antonyms ttrs. tziodha Scientific Terminology rbc, cndh, Allium cepa.

achepudhàre , vrb rfl: achibudhare Definition su si pigare arrennegu, tzacu, sufrire Synonyms e antonyms achibudhire, arrannegai, inchibudhire, incrabudhire Etymon srd.

achèra , nf Definition cannedhu de agúgias, istugighedhu po pònnere is agos Synonyms e antonyms aguzera Scientific Terminology stz Etymon srd.

acheràda , nf Definition su si acherare, incarare, su si fàere bíere Synonyms e antonyms acerada, acrarada, incarada, incrarada, iscampiada Sentences una tilighelta onzi tantu si faghet s'acherada dae un'iscanzada in su muru ◊ totue faghet s'acherada, sa musca! ◊ l'as fata in domo mia s'acherada!…◊ torrat note serena a s'acherada chi faghet sa luna Etymon srd.

acheradòrza , nf Definition bica, logu artu de ue faet a isperiare, si podet abbaidare e bíere atesu Synonyms e antonyms incraradorza Sentences dae sa roca de s'acheradorza si bidiant acudindhe sos pastores Etymon srd.

acheràdu , pps: acherau Definition de acherare 2. s'àtera die ti apo bidu in su balcone acherada ◊ acheradu in su balcone isetaia sa torrada tua.

acheradúra , nf Synonyms e antonyms imbraconadura Etymon srd.

acheràre , vrb Definition bogare sa conca, su si fàere a bíere, andhare a castiare / acheràresi in s'isprigu = castiaisí Synonyms e antonyms acarare, acerare, acrarare, afacare, imbraconare, incarai, inciarare, ingiarare, iscampiare | ctr. cuai Sentences s'est acheradu a su balcone ◊ candho mi achero dae s'artu monte osservo cantu at fatu sa natura ◊ in tzertas domos nemmancu ti acheras, antzis che passas dereta currendhe Etymon srd.

acheràu acheràdu

acherinàre , vrb Definition pònnere o acorrare in sa cherina Synonyms e antonyms acorrae 1, acorralai | ctr. iscapare Etymon srd.

acheríre , vrb: achirire 1, achiriri Definition intrare in possessu de calecuna cosa cun dinare o fintzes méritos Synonyms e antonyms achiltare, comparai Sentences s'est cundennadu a sa perditzione perdindhe cantu bene at acheridu Etymon spn. Translations French acheter English to buy Spanish adquirir Italian acquistare German erwerben.