agatatúra agatadúra
agatía , nf Definition nau de fémina, chi dhi est mortu su pobidhu Synonyms e antonyms batia, fiuda, gatia.
agatiàre , vrb Definition abbarrare chentza pobidhu o chentza pobidha po sa morte de s'unu o de s'àtera Synonyms e antonyms ifiudare, imbatiare, sciudai, sviurai Etymon srd.
agatiàu , pps, agt Definition de agatiare; nau de gente cojuada, chi dhi est morta sa pobidha o su pobidhu Synonyms e antonyms imbatiadu.
agatíu , agt Definition nau de persona cojuada, chi dhi est morta sa pobidha o su pobidhu Synonyms e antonyms batiu, fiudu, gatiu.
agàtu acàtu
àgave, àgavi , nf Definition
folla o erba de isprene: genia de erba chi faet a fundhu mannu, a fògias mannas mannas e grussas, pruposas che sa figumorisca, chi essint totus impare a oru de terra, e bogat una candhelita grussa e arta de metros ue faet su frore e apustis si sicat totu
Scientific Terminology
rba, Agave americana, A. sisalana
Translations
French
agave
English
agave
Spanish
pita
Italian
àgave
German
Agave.
agedài, agedàri achedàre 1
agédu achédu
agegherài , vrb: agiagarai,
agiagherai,
auxagarai,
axagarae,
axagarai,
axegherai,
gegherai*,
zacarare Definition
fàere mòvere impresse, cúrrere o fuire, pònnere o tènnere tropu presse coment'e ponendho o portandho is canes aifatu
Synonyms e antonyms
assuidari,
assulurgiare,
ispabuciare,
istrajare,
isvalostiare,
salargiare,
stallai,
ussiare
| ctr.
achedare,
asselenare
Sentences
abarradí sétziu, no ti agiàghiris! ◊ is crobus si bidiant bolendi coment'e axegheraus ◊ no mi agabbist de agiagherai su sànguni! ◊ seu triballendi coment'e un'iscrau, agiagarau e fatu!
Translations
French
chasser,
déloger violemment
English
to support escaping
Spanish
ahuyentar
Italian
far fuggire,
esagitare
German
fliehen lassen,
aufregen.
agemenài , vrb Synonyms e antonyms bemire, chesciai, ciunchiare, grèmmere, intzunchiai, nitzulare, tunchiare Sentences is crabas in abbolotu funt agemenendu a bélidus.
agémenu , nm Definition boghighedha, tzúnchiu de unu chi dhi dolet cosa Synonyms e antonyms ciúnchiu, ghémida, intzúnchidu, píliu, pioncu, túnchiu.
agenàre , vrb: genai Definition
giare ifadu, fàere àscamu, ischifu
Synonyms e antonyms
annischissai,
ifadare,
ifastizire,
innaentare,
pibincai
Translations
French
embêter,
agacer,
énerver
English
to vex
Spanish
molestar
Italian
infastidire
German
belästigen.
agèndha , nf Definition
genia de líbberu cun calendàriu po marcare atóbios e cosas de fàere, de arregodare
Translations
French
agenda
English
notebook
Spanish
agenda
Italian
agènda
German
Notizbuch.
agensiàre , vrb: agentziai, agentziare, arxentziai, azensiare Synonyms e antonyms arragnare, arramputzare, diligentziai, ingeniai Sentences cussa zòvana tzilena si azénsiat a fàchere medas traballos pro istudiare in s'universidade.
agentzía , nf: azentzia Definition
genia de impresa medianera chi cuncordat afàrios tra chie còmporat e chie bendhet (es. a. de viàgios, de novas, de fàbbricos, e àteru)
Translations
French
agence
English
agency
Spanish
agencia
Italian
agenzìa
German
Agentur.
agéntzia , nf Definition
su torracontu chi si ndhe tenet de su giare dinare a préstidu comente si faet ponendhondhe in o pigandhondhe de is bancas
Synonyms e antonyms
créciu,
incherinu,
interessu
Sentences
sos dinaris in banca apo versadu: si ndhe los vogo bi perdo s'agéntzia e ndhe resto corrudu e fustigadu! (G.Ruju)
Translations
French
intérêt
English
interest
Spanish
interés
Italian
interèsse
German
Zins,
Zinsen.
agentziài, agentziàre agensiàre
agénu , agt, nm, prn: aglienu,
agnenu,
algenu,
allenu,
angenu,
anzenu,
axenu Definition
chi est de àtere, de is àteros; chi no est de domo, no est de sa matessi famíglia, de sa matessi bidha o logu; totu su chi est de àtere; is àteros, is chi no funt de sa matessi famíglia / s’anzenu = sa cosa allena
Synonyms e antonyms
| ctr.
meu,
nostru,
tou
/
parente
Sentences
in domo anzena unu no s'agatat che in domo sua ◊ tristu chi aspetat pràngiu de domu allena! ◊ bolit prus bèni a sa genti allena chi no a is parentis ◊ sa cosa allena parit prus bella ◊ a ti ndhe andhare gasi faes pena cricandho s'alimentu in domo angena (A.Barra)
2.
s'anzenu no si depet tocare! ◊ mellus s'istrintu miu chi no su largu allenu ◊ chini perdit s'algenu no perdit nudha…◊ sa cosa tua faghedila tue, no ispetes sos anzenos! ◊ chini no portat bèni su suu apustis disígiat s'allenu! ◊ de is bènis mius non ndi apas agiu: innanti a un'allenu dhus apu a lassai!
Surnames and Proverbs
smb:
Allena
/
prb:
chie drommit in letu anzenu no drommit cantu cheret ◊ chini isperdit su suu, trabballat s'allenu ◊ bit prus unu tzurpu in domu sua chi no unu sanu in domu allena
Etymon
ltn.
alienus
Translations
French
étranger
English
someone else's,
strange
Spanish
ajeno
Italian
altrui,
estràneo
German
fremd,
Fremde.