A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

agatatúra agatadúra

agatía , nf Definitzione nau de fémina, chi dhi est mortu su pobidhu Sinònimos e contràrios batia, fiuda, gatia.

agatiàre , vrb Definitzione abbarrare chentza pobidhu o chentza pobidha po sa morte de s'unu o de s'àtera Sinònimos e contràrios ifiudare, imbatiare, sciudai, sviurai Ètimu srd.

agatiàu , pps, agt Definitzione de agatiare; nau de gente cojuada, chi dhi est morta sa pobidha o su pobidhu Sinònimos e contràrios imbatiadu.

agatíu , agt Definitzione nau de persona cojuada, chi dhi est morta sa pobidha o su pobidhu Sinònimos e contràrios batiu, fiudu, gatiu.

agàtu acàtu

agaússa , nf Sinònimos e contràrios alaussa, armulata, giúspinu Terminologia iscientìfica rba.

àgave, àgavi , nf Definitzione folla o erba de isprene: genia de erba chi faet a fundhu mannu, a fògias mannas mannas e grussas, pruposas che sa figumorisca, chi essint totus impare a oru de terra, e bogat una candhelita grussa e arta de metros ue faet su frore e apustis si sicat totu Terminologia iscientìfica rba, Agave americana, A. sisalana Tradutziones Frantzesu agave Ingresu agave Ispagnolu pita Italianu àgave Tedescu Agave.

agedài, agedàri achedàre 1

agédu achédu

agegherài , vrb: agiagarai, agiagherai, auxagarai, axagarae, axagarai, axegherai, gegherai*, zacarare Definitzione fàere mòvere impresse, cúrrere o fuire, pònnere o tènnere tropu presse coment'e ponendho o portandho is canes aifatu Sinònimos e contràrios assuidari, assulurgiare, ispabuciare, istrajare, isvalostiare, salargiare, stallai, ussiare | ctr. achedare, asselenare Frases abarradí sétziu, no ti agiàghiris! ◊ is crobus si bidiant bolendi coment'e axegheraus ◊ no mi agabbist de agiagherai su sànguni! ◊ seu triballendi coment'e un'iscrau, agiagarau e fatu! Tradutziones Frantzesu chasser, déloger violemment Ingresu to support escaping Ispagnolu ahuyentar Italianu far fuggire, esagitare Tedescu fliehen lassen, aufregen.

agemenài , vrb Sinònimos e contràrios bemire, chesciai, ciunchiare, grèmmere, intzunchiai, nitzulare, tunchiare Frases is crabas in abbolotu funt agemenendu a bélidus.

agémenu , nm Definitzione boghighedha, tzúnchiu de unu chi dhi dolet cosa Sinònimos e contràrios ciúnchiu, ghémida, intzúnchidu, píliu, pioncu, túnchiu.

agenàre , vrb: genai Definitzione giare ifadu, fàere àscamu, ischifu Sinònimos e contràrios annischissai, ifadare, ifastizire, innaentare, pibincai Tradutziones Frantzesu embêter, agacer, énerver Ingresu to vex Ispagnolu molestar Italianu infastidire Tedescu belästigen.

agèndha , nf Definitzione genia de líbberu cun calendàriu po marcare atóbios e cosas de fàere, de arregodare Tradutziones Frantzesu agenda Ingresu notebook Ispagnolu agenda Italianu agènda Tedescu Notizbuch.

agensiàre , vrb: agentziai, agentziare, arxentziai, azensiare Sinònimos e contràrios arragnare, arramputzare, diligentziai, ingeniai Frases cussa zòvana tzilena si azénsiat a fàchere medas traballos pro istudiare in s'universidade.

agentzía , nf: azentzia Definitzione genia de impresa medianera chi cuncordat afàrios tra chie còmporat e chie bendhet (es. a. de viàgios, de novas, de fàbbricos, e àteru) Tradutziones Frantzesu agence Ingresu agency Ispagnolu agencia Italianu agenzìa Tedescu Agentur.

agéntzia , nf Definitzione su torracontu chi si ndhe tenet de su giare dinare a préstidu comente si faet ponendhondhe in o pigandhondhe de is bancas Sinònimos e contràrios créciu, incherinu, interessu Frases sos dinaris in banca apo versadu: si ndhe los vogo bi perdo s'agéntzia e ndhe resto corrudu e fustigadu! (G.Ruju) Tradutziones Frantzesu intérêt Ingresu interest Ispagnolu interés Italianu interèsse Tedescu Zins, Zinsen.

agentziài, agentziàre agensiàre

agénu , agt, nm, prn: aglienu, agnenu, algenu, allenu, angenu, anzenu, axenu Definitzione chi est de àtere, de is àteros; chi no est de domo, no est de sa matessi famíglia, de sa matessi bidha o logu; totu su chi est de àtere; is àteros, is chi no funt de sa matessi famíglia / s’anzenu = sa cosa allena Sinònimos e contràrios | ctr. meu, nostru, tou / parente Frases in domo anzena unu no s'agatat che in domo sua ◊ tristu chi aspetat pràngiu de domu allena! ◊ bolit prus bèni a sa genti allena chi no a is parentis ◊ sa cosa allena parit prus bella ◊ a ti ndhe andhare gasi faes pena cricandho s'alimentu in domo angena (A.Barra) 2. s'anzenu no si depet tocare! ◊ mellus s'istrintu miu chi no su largu allenu ◊ chini perdit s'algenu no perdit nudha…◊ sa cosa tua faghedila tue, no ispetes sos anzenos! ◊ chini no portat bèni su suu apustis disígiat s'allenu! ◊ de is bènis mius non ndi apas agiu: innanti a un'allenu dhus apu a lassai! Sambenados e Provèrbios smb: Allena / prb: chie drommit in letu anzenu no drommit cantu cheret ◊ chini isperdit su suu, trabballat s'allenu ◊ bit prus unu tzurpu in domu sua chi no unu sanu in domu allena Ètimu ltn. alienus Tradutziones Frantzesu étranger Ingresu someone else's, strange Ispagnolu ajeno Italianu altrui, estràneo Tedescu fremd, Fremde.