A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

aggài aggàe

aggajadúra , nf Definitzione trebballu a piegas o gajas in s’orrobba faendho bestimentu Sinònimos e contràrios aggaju, teníngiu Ètimu srd.

aggajài, aggajàre , vrb Definitzione fàere a lomboredhu, a piegas, fàere a gajas, pressare s’orrobba faendho bestimentu Sinònimos e contràrios abballinare, aggromare, aggromerare, aggromeredhare, allomborae, allorimmedhare, arrombulonai / agghironare, atavellai, illetimare | ctr. irbolicare, istirai, sòrbere 2. is féminas portant sa gunnedha aggajada e sa camisa de pannu.

aggajàre 1 , vrb Definitzione fàere alligru, cuntentu Sinònimos e contràrios allegrare, frogare, gavisare, prexai Frases candho bidiat a mie si l'aggajaiat su coro e mi retziat cun sa cara de fémina allegrada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se réjouir Ingresu to rejoice Ispagnolu alegrarse Italianu rallegrarsi Tedescu sich freuen.

aggajarèsa , nf Sinònimos e contràrios aggaju, cuntentesa Frases delliriendhe pro s'aggajaresa, ammessedeit chentu bias Ètimu srd.

aggàju , nm: gaju* Definitzione su èssere alligros, su provare cuntentesa Sinònimos e contràrios allegria, bríllida, cuntentesa, gosa, prégiu | ctr. tristura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gaieté Ingresu mirth Ispagnolu alegría Italianu allegrìa Tedescu Fröhlichkeit.

aggàju 1 , nm Definitzione trebballu a piegas o gajas in s’orrobba faendho bestimentu Sinònimos e contràrios aggajadura, teníngiu Ètimu srd.

aggalenàre , vrb Definitzione pigare sonnu Sinònimos e contràrios abeliari, apisulinare, assograi, galare, ingalenare / imbasare, irganzare, iscadangiai, sucunzare, tambai | ctr. abbertudare, ischidare Frases fit in irverru, note de traschia, su sonnu no potia aggalenare (A.Contu) Tradutziones Frantzesu s'assoupir, entrouvrir Ingresu to doze off, to half-close Ispagnolu adormilarse Italianu assopirsi, socchiùdere gli òcchi Tedescu einschlummern.

aggàlia , iscl: gàlia Definitzione a gàlia! = e de a bonu!: si narat coment'e disigiandho cosa chi s'ischit de no si pòdere àere Sinònimos e contràrios acabbonu, tambene Frases aggàlia, si lu tenia!… Ètimu ctl. agaliu Tradutziones Frantzesu si seulement! et comment! Ingresu you bet! Ispagnolu ¡ojalá! Italianu magari! Tedescu wenn doch.

aggalíre , vrb Definitzione fàere cantepare, totu oguale Sinònimos e contràrios aggualai, apalisare, aparinare Ètimu srd.

aggalíu , pps, agt Definitzione de aggalire; chi est cantepare, oguale Sinònimos e contràrios aggualadu 2. a lassare custu tribàgliu pro andhare a logu istranzu no li cumbenit, pois chi [mancari] su tribàgliu aggaliu diat paga resa e paga soddisfassione.

aggallàdu , pps, agt Definitzione de aggallare; nau de sa pedhe mescamente de is manos, chi est totu càgios, intostada e grussa meda a tretos a fortza de fàere trebballu grae; nadu de ccn., chi abbituau meda a calecuna cosa Sinònimos e contràrios ingallidu 2. sas manos tuas sunt aggalladas, tirpiendhe sas fortzas a donzi ora ◊ sos massajos sunt chin sos didos aggallados 3. nois pitzinnos fumis aggallados a dogni dificurtade Tradutziones Frantzesu calleux Ingresu callous Ispagnolu encallecido Italianu incallito Tedescu verhärtet.

aggallàre , vrb Definitzione fàere su gallu, is càgios, fàere sa pedhe a tretos tostada e grussa meda Sinònimos e contràrios abbadhare, acorgiare, acorzolare Frases sos pes fint abbituados a totu sos intopos, aggallèndhesi in su corzu, caminendhe chentza botes Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rendre calleux Ingresu to make horny Ispagnolu encallecer Italianu incallire, fare i calli Tedescu verhärten.

aggamài, aggamàre , vrb Definitzione fàere su bestiàmene a gama, a tàgiu mannu Sinònimos e contràrios abbamare, acedhae, achedhonare, aggrustare, amedhare, ammeschiare, ingamai Frases totu sos pastores deviant aggamare sas erveches in d-una tanca Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd.

aggamassàre acamassàre

agganàu , agt Definitzione chi tenet fàmine, gana meda Sinònimos e contràrios aframicosau, agganidu, allambridu, famidu, irfamigadu, làmbidu Frases mi arrimo agganau coment'e unu cane salargiau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu affamé Ingresu hungry Ispagnolu hambriento Italianu affamato Tedescu hungrig.

agganciadúra , nf Definitzione su agganciare, su pigare a gànciu Ètimu srd.

agganciài , vrb: aggantzare, agghenciai Definitzione pigare o aferrare cun gànciu, forte a manos etotu coment’e pigandho a gànciu, ma fintzes leare o ingòllere aifatu; abbutonare / leare, andhare a manu aggantzada = a manu pigada Sinònimos e contràrios abbrancai, acafai, aciapai, afarcai, afarrancae, aferrai, aggarrai, agguantai, carrabbusai, mantènnere, picare | ctr. lassare Frases apo bisonzu de èssere aggantzada e nutrida ◊ arrimat su paperedhu e agghènciat s'ampudha de s'àcua ◊ cudhu dh'agghènciat a su bratzu e ndi dhi pigat su dinai! ◊ aggantza su brassolu! ◊ a carrasegare aggantzant a Zorzi in ziru ◊ fut lompindhe a isprèndhere sos cadhos candho dh’ant agghentzau e che dh'ant furau 2. o truncat o aggànciat! ◊ unu nudha, carchi cosa chi agghentzas o chi pentzas Ètimu itl. agganciare Tradutziones Frantzesu saisir Ingresu to cling, to catch Ispagnolu enganchar, agarrar Italianu agganciare, aggrappare, ancorare, prèndere Tedescu sich festhalten, verankern, nehmen.

aggànciu , nm: gànciu* Sinònimos e contràrios amu, cancaritu, cancarroni, carabatu, unchinu.

agganfài, agganfàre aggafài